Δεν νομίζω πως είναι ανάγκη να κοιτάξουμε πολύ – πολύ πίσω για να δούμε περιπτώσεις εθνικών καταστροφών με αφετηρία περιπτώσεις εθνικολαϊκισμού.
.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 1η. Ο καθυβριζόμενος Ελ. Βενιζέλος, παρά τις επιτυχίες του, ηττάται πολιτικά με το επιχείρημα της οικονομικής αφαίμαξης λόγω της διαρκούς επιστράτευσης και της κόπωσης των επιστράτων. Χάνει. ο Δ. Γούναρης με την παρέα του αποφασίζουν άστοχα και άσκοπα να καταλάβουν και την ασιατική ενδοχώρα της Τουρκίας. Τα αποτελέσματα γνωστά.
.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 2η.Ο Η. Ηλιού σε μια ξεχωριστή ομιλία του στη Βουλή, στα μέσα της 10ετίας του 1960, προειδοποιεί πειστικά και αποδεικτικά για το επερχόμενο πραξικόπημα. Φωνή βοώντος. Η κεντρώα και η δεξιά παράταξη, εκτός των άλλων, αναζητά τον νικητή στη σύγκρουση πατρός και υιού Παπανδρέου. Και το 1967 ήρθε η ώρα του Ταμείου.
.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 3η. Εκεί περί το 2001, ο Κ. Σημίτης ρίχνει στη φαρέτρα του κοινωνικού μετασχηματισμού, μια προσεγμένη εκδοχή λύσεων του Ασφαλιστικού και μια άλλη, πολύ πιο ήπια άποψη, διοικητικού χαρακτήρα, αποσύνδεσης θρησκευτικής πίστης και Κράτους. Ο μεν Τ. Γιαννίτσης έφυγε (χαριτολόγημα αυτό) περίπου με τη συνοδεία περιπολικού μετά την ετυμηγορία Φωτόπουλου, Πολυζωγόπουλου κ.λπ., το δε ιμιτασιόν λάβαρο της Αγίας Λαύρας που κράδαινε ο Χριστόδουλος στις λαοσυνάξεις του έριξε το ποσοστό του Σημίτη, περίπου 5%, για αρχή.
.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 4η.Τόπος: χώρος Άρσης Βαρών στη Νίκαια, εκεί στο Φεβρουάριο του 2004, ο Κ. Σημίτης παραδίδει στον Γ. Παπανδρέου. Σε αντίθεση με το ενθουσιώδες κλίμα, ήρεμος ο Κ. Σημίτης ελάχιστα χειροκροτείται (ούτε καν από το τακτ της αστικής ευγένειας), ο Γ. Παπανδρέου εμφανώς αποθεώνεται και το εντυπωσιακότερο: όταν ακούγεται ως πατρώνυμο του Παπανδρέου η λέξη «Ανδρέας», το πλήθος των δύο χιλιάδων ανθρώπων κυριολεκτικά παραληρεί, φωνασκώντας «ΑΝΤΡΕΑ ΖΕΙΣ, ΕΣΥ ΜΑΣ ΟΔΗΓΕΙΣ».
.
Πρωτοστάτες των αλαλαγμών ήταν νέα παιδιά έως 21 ετών το πολύ. Τώρα, σε ποια περίοδο του Ανδρέα αναφέρονταν, τι να σας πω! Αυτά εν έτει 2004.
.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 5η. Ο Γ. Παπανδρέου αρχίζει να σκάβει μαζί με τον Κ. Καραμανλή, μια τεράστια τρύπα αποδόμησης του Κ. Σημίτη, προσάπτοντάς του κυρίως την ιδιότητα του τεχνοκράτη αριθμολάγνου. Εντέλει, το 2009 και το 2011, πέφτουν οι ίδιοι στην τρύπα, ενώ ο Σημίτης, με τον ιδιότυπο τρόπο του, είναι παρών και σήμερα. Τα αποτελέσματα των άλλων δύο γνωστά, μαζί και της Ελλάδας.
.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 6η και τελευταία. Ο Α. Σαμαράς ξιφουλκεί κατά πάντων, νοιώθει κάπως σαν αναστημένος μαρμαρωμένος βασιλιάς, επιβάλλει εκλογές και νάσου το 18%.
.
Με τούτα και μ’ εκείνα, ο ΣΥΡΙΖΑ καθόλα νόμιμα διεκδικεί να κυβερνήσει. Η ανησυχία έχει να κάνει με το ότι δεν έχει κάποιον οδικό χάρτη εφαρμογής των όσων λέει, ακριβώς γιατί κυρίως αρέσκεται στην καταγγελία, στην απλοϊκότητα, στην άτσαλη διαχείριση της αμφιθυμίας κι εντέλει στην αχαλίνωτη δημαγωγία.
.
Από την άλλη, ο Ε. Βενιζέλος και ο Φ. Κουβέλης, ο ένας με την ισοπεδωτική πληθωρικότητα (;) και ο άλλος με τη στρογγυλευμένη μειλιχιότητα, προκειμένου να μην υποκύψουν στο λαϊκισμό αλλά και να διατηρήσουν τη συνήθη προεκλογική θωπεία, καταφεύγουν σ’ ένα σωρό σοφιστείες.
.
Ο ένας οραματίζεται ένα ΠΑΣΟΚ (διαλυόμενο ή αναγεννώμενο…) στην κοίτη των αρχών του πατριωτικού ΑΝΤΡΕΑ (ποιον απ’ όλους), με γενικώς και αορίστως υλικά από 30άρηδες (πού βρίσκονται και με ποια μόρφωση, συγκρότηση και ορθοφροσύνη κι από πού), ενώ την ίδια στιγμή παρουσιάζει μία ενδιαφέρουσα διακήρυξη 8 θέσεων, ως αφετηρία διαλόγου.
.
Ο άλλος, την ίδια ώρα που δημιουργεί μιαν ατμόσφαιρα σιγουριάς κι ευθύνης, δηλώνει πως με τίποτα δε συνεργάζεται με Βενιζέλο, Σαμαρά, διότι εγκαλούνται ως συνυπεύθυνοι της κρίσης. Εκ παραλλήλου τονίζει ότι κυβέρνηση θα γίνει οπωσδήποτε! Μα όταν προσωποποιείς τους όρους, δυναμιτίζεις εκ προοιμίου την προσπάθεια. Τα δε 7 σημεία θέσεις, π.χ. για τη μετενέργεια, ενώ στη θεώρησή τους είναι ορθές, στην εφαρμογή τους -κατά την άποψή μου- και για ορατό διάστημα, είναι απλώς ανεφάρμοστες.
.
Ας είναι! Στην παραζάλη των ημερών ας μην είμαστε (είμαι) αφοριστικά αυστηροί (ός).
.
Και κάτι σχετικό πριν να πάμε παρακάτω: πόσο περιεκτικός είναι ο λιτός, αν και διαφορετικός μεταξύ τους λόγος, του Κ. Σημίτη, του Λ. Παπαδήμου, του Τ. Γιαννίτση, του Ν. Χριστοδουλάκη κ.ά., που με σαφήνεια προτείνουν υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων του Μνημονίου (το δικό μας δηλ. εσωτερικό Εθνικό Μνημόνιο), επιτυχία κάποιων στόχων δημοσιονομικής προσαρμογής, μικρές τροποποιήσεις, με την προϋπόθεση των παραπάνω, στις τριμηνιαίες επιθεωρήσεις του Μνημονίου και στο τέλος ένα σφιχτό, προετοιμασμένο οδικό χάρτη σταδιακών αλλαγών με μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, άριστα στημένο. Κάπως έτσι γίνεται (λέω με το φτωχό μου μυαλό) η υπέρβαση των επαχθών όρων του Μνημονίου. Πάντως με παρασιτισμό, ακινησία των ιδιωτικοποιήσεων και αποφυγή ενός επώδυνου εκσυγχρονισμού του Κράτους, είναι βέβαιον ότι κάτι καλό δεν μπορεί να συμβεί άμεσα.
.
Α! Και ισχυρή πολιτική και οικονομική διπλωματία απαιτείται, ώστε παράλληλα με τα δικά μας, να είμαστε μέσα, εκτός από το ευρώ, και στις τεκτονικές αλλαγές που ήδη ξεκίνησαν στο χώρο της Ε.Ε.
.
Τούτες τις ώρες, η ΔΗΜΑΡ, αυτή η χρήσιμη μαγιά στη δημιουργία πολιτικών δυνατοτήτων, έχει τους ίδιους συνομιλητές στην Ευρώπη, στη θεσμική σοσιαλδημοκρατία, μ’ αυτούς του Ε. Βενιζέλου και του ΠΑΣΟΚ.
.
Αυτό άμεσα φανερώνει ότι οι σύντροφοι της Ευρώπης λογαριάζουν δύο (2), και μάλιστα παρεμφερείς σοσιαλδημοκρατικούς πόλους στη χώρα. Αν μη τι άλλο, ελπιδοφόρο για τις μέλλουσες εξελίξεις.
.
Ο μεταρρυθμιστικός πόλος θέλει να διαβεί μπόλικη ανηφόρα μέχρις ότου, από αντάρτικος παρτιζάνικος στρατός, να μορφοποιηθεί σε σχηματισμό. Στη μεταβατική φάση που είμαστε και στις παρυφές ενός καταστρεπτικού προαναγγελθέντος ατυχήματος ως προς τη σχέση μας με το ΕΥΡΩ και την Ε.Ε., ο φορέας των μεταρρυθμιστών πρέπει κατά πολύ να υπερβαίνει τη μηχανιστική άθροιση της αναδυόμενης ΔΗΜΑΡ και του πίπτοντος ΠΑΣΟΚ. Πρέπει να απλωθεί σε κάθε φωνή Διαφωτισμού, αντιλαϊκισμού και λογικής. Η Σοσιαλδημοκρατία είναι κυρίαρχη, αλλά πλέον, ειδικά για την Ελλάδα, δε φτάνει μόνη της. Για μερικά χρόνια θέλουμε ένα συμπαγές μεν, πολυφωνικό δε και σίγουρα συντεταγμένο, πολιτικό τόξο εκσυγχρονιστικού παρονομαστή και πολιτικής λογικής, που οριζόντια θα διατρέχει τη γραμμή από τη σκεπτόμενη κεντρώα φιλελεύθερη και συντηρητική συνιστώσα, έως όλες τις εκδοχές της σύγχρονης Σοσιαλδημοκρατίας, που εκ των πραγμάτων θα είναι και το κέντρο βάρους. Πρέπει μέσα σε λίγα χρόνια να ξαναφτιάξουμε κοινωνικό ιστό και να χτίσουμε εξαρχής το γήπεδο. Από κει και μετά, έπονται οι αποκλίσεις και οι προγραμματικές διαφωνίες.
.
Καλή μας φώτιση και τύχη, κι αν μετά τις 17-06-2012 υπάρχουμε έστω και σε επίπεδο αμοιβάδας, πολλά θα έχουμε να πούμε και περισσότερα να κάνουμε.
.
( Ο τίτλος του κειμένου ανήκει στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Α. Σαμαράκη.)
.
.
*Ο Νίκος Γκιώνης είναι Πολιτικός μηχανικός.