Υποσημειώσεις

Αλέξης Παπαχελάς 26 Ιουλ 2015

Α??ν ήμασταν μία κανονική χώρα ο Κώστας Καραμανλής θα είχε κυβερνήσει έως τον Σεπτέμβριο του 2011 και όποιος εκλεγόταν τότε θα κυβερνούσε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015. Ακούγεται περίεργο στα αυτιά μας, γιατί συνηθίσαμε στην αβεβαιότητα και την ανωμαλία.

Οποιος θέλει, όμως, να εξηγήσει τα σημερινά μας χάλια δεν έχει παρά να μετρήσει πόσοι πρωθυπουργοί και υπουργοί Οικονομικών έχουν περάσει από τότε που ξέσπασε η κρίση στον τόπο μας. Εχουμε και λέμε: Καραμανλής, Παπανδρέου, Παπαδήμος, Πικραμμένος, Σαμαράς, Τσίπρας. Υπουργοί Οικονομικών: Αλογοσκούφης, Παπαθανασίου, Παπακωνσταντίνου, Βενιζέλος, Ζαννιάς, Σαχινίδης, Στουρνάρας, Χαρδούβελης, Βαρουφάκης, Τσακαλώτος. Δεν είναι λογικό αυτό. Η χώρα πληρώνει, μεταξύ άλλων, τη συνεχή πολιτική αβεβαιότητα και τις συχνές εκλογικές αναμετρήσεις. Καμία άλλη χώρα που βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα της κρίσης δεν έχει επιδείξει αντίστοιχη συμπεριφορά. Το πρόβλημα δεν θα ήταν τόσο μεγάλο αν βεβαίως είχαμε ένα σοβαρό κράτος το οποίο λειτουργεί αδιάκοπα, αποτελεσματικά και χωρίς να επηρεάζεται από τις πολιτικές εξελίξεις. Θα μπορούσε, δηλαδή, το κράτος, όπως συμβαίνει στην Κύπρο και στην Ιταλία, να διοικεί ενόσω οι πολιτικοί παίζουν τα παιχνίδια τους. Τέτοιο κράτος δεν διαθέτουμε. Αντιθέτως έχουμε πολύ αδύναμους θεσμούς και αυτό έχει συντελέσει πολύ στην επιδείνωση της κρίσης. Κανείς από τους εταίρους και δανειστές δεν μπορούσε να φαντασθεί το έλλειμμα αποτελεσματικότητας του νεοελληνικού κράτους, πόσο δύσκολο είναι να φέρει σε πέρας ένα στοιχειώδες επιχειρησιακό σχέδιο.

Τώρα, λοιπόν, αρχίσαμε την καραμέλα των εκλογών. Το έχουμε ξαναδεί το έργο. Ενα κόμμα και ο ηγέτης του δεν είπαν την αλήθεια στον λαό. Συνέβη πολλάκις τα τελευταία πέντε χρόνια. Αντί να μιλήσει καθαρά στους πολίτες ο κ.Τσίπρας, να πει το πραγματικό του mea culpa και να κοιτάξει να κυβερνήσει για το υπόλοιπο της θητείας με όσους θέλουν και μπορούν, σχεδιάζει εκλογές. Αυτό το παιχνίδι ξέρει, αυτό παίζει θα μου πείτε. Σωστά, αλλά η χώρα τι φταίει; Ο κ. Τσίπρας προκάλεσε ήδη με δική του ευθύνη τις πρόωρες εκλογές του Ιανουαρίου. Εκανε το ίδιο λάθος με τον κ. Παπανδρέου που φώναζε κάθε λίγο «εκλογές τώρα». Τις κέρδισε και η χώρα έσκασε στα χέρια του. Ο σημερινός πρωθυπουργός θέλει να αποδράσει από τα αδιέξοδά του κερδίζοντας μία ακόμη εκλογική αναμέτρηση. Εν τω μεταξύ θα χάνεται χρόνος, οι δεσμεύσεις της χώρας δεν θα τηρούνται και θα γλιστράμε γλυκά-γλυκά εκτός Ευρωζώνης.

Οι εκλογές θα είχαν νόημα αν ο κ. Τσίπρας αποφάσιζε να διεκδικήσει τον ρόλο του μεσογειακού Λούλα. Πράγματι τότε θα τις κέρδιζε και θα είχε εντολή να προχωρήσει στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και του προγράμματος που θα έχει υπογράψει. Οι εταίροι θα του έδιναν χρόνο και υποστήριξη. Προς το παρόν, όμως, ο κ. Τσίπρας κοντοστέκεται στη μέση του ορμητικού ποταμιού για να ζυγίσει την επόμενη κίνησή του.

Οι Ευρωπαίοι μάς αντιμετωπίζουν με απορία. Προφανώς δεν είναι στην κουλτούρα τους αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα. Η φυσική τους ροπή είναι να καθήσουν σε ένα τραπέζι τα μεγάλα κόμματα, να αποφασίσουν τι πρέπει να γίνει και να το πράξουν διασφαλίζοντας έναν πολιτικό ορίζοντα ετών. Εδώ κάνουμε ακριβώς το αντίθετο. Κανένας δανειστής ή επενδυτής δεν πρόκειται να μας εμπιστευθεί αν συνεχίσουμε τον ίδιο καταστροφικό, καταραμένο δρόμο της πολιτικής αβεβαιότητας και ασυνεννοησίας. Και βεβαίως κανείς ηγέτης δεν θα μπορέσει να αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Υποσημειώσεις, άλλες καλύτερες και άλλες χειρότερες, θα είναι όλοι τους σε μία περίοδο παρακμής και κρίσης. Πού να προλάβουν να αφήσουν και τίποτα πίσω τους…