Τα σημαντικότερο, κατά την άποψή μου, μήνυμα του πρόσφατου ανασχηματισμού είναι ο διορισμός του καθηγητή Παπαδημητρίου στο Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης. Ο Παπαδημητρίου έχει ισχυρή και μαχητική άποψη για το μοντέλο πολιτικής που πρέπει να εφαρμοστεί για την ανάκαμψη της οικονομίας. Τις θέσεις του τις έχει εκφράσει ρητά και αναλυτικά πολύ πρόσφατα ώστε να θεωρηθούν «ιστορικές» ή «αναθεωρημένες». Άλλωστε οι θέσεις αυτές που συνοψίζονται στην υποστήριξη ενός υπερκρατισμού είναι και το μοναδικό χαρακτηριστικό της τρέχουσας πολιτικής προσωπικότητας του νέου Υπουργού και δεν βλέπω τι άλλο θα ήταν εκείνο που θα έθελγε τον Τσίπρα για να του εμπιστευτεί το κρίσιμο χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Οικονομίας. Στην ουσία, επαναλαμβάνεται, με διαφορετικό σενάριο, η αυταπάτη του Τσίπρα για τις θεωρίες του Βαρουφάκη, τη φορά αυτή όχι σε σχέση με την διαπραγμάτευση της βοήθειας των εταίρων, αλλά σε σχέση με την ακολουθητέα πολιτική μετά την υποτιθέμενη ελευθερία πολιτικών κινήσεων την οποία προσδοκεί ο Τσίπρας να αποκτήσει όταν κλείσει η τελευταία (κατά την γνώμη του) αξιολόγηση.
Παραθέτω σε πιστή μετάφραση την δική του περίληψη για δύο από τις πιο διαφημισμένες εκθέσεις του νέου Υπουργού όπως δημοσιεύονται στον επίσημο ιστότοπο του Ινστιτούτου που διευθύνει. Η πρώτη αφορά σε στρατηγική ανάλυση του ελληνικού προβλήματος και δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2016 και η άλλη αποτελεί αναλυτική έκφραση της θεωρίας του περί παραλλήλου νομίσματος και δημοσιεύθηκε τον Γενάρη του ίδιου χρόνου, δηλαδή εφέτος.
Ο συνδυασμός των δύο ξεκάθαρων θέσεων εκφράζει αυτό που ονόμασα υπερκρατισμό. Ο καθ. Παπαδημητρίου προτείνει ουσιαστικά την ανάληψη μιας γιγαντιαίας και χωρίς ποιοτικό έλεγχο καμπάνιας δημοσίων επενδύσεων που δεν θα έχουν φραγμό ως προς το είδος τους και θα καλύπτουν τόσο συμβατικούς τομείς του δημόσιου τομέα όσο και παραδοσιακούς τομείς της ιδιωτικής οικονομίας. Επειδή αναγνωρίζει του κανονικούς χρηματοδοτικούς περιορισμούς στους οποίους υπόκειται ένα τέτοιο σχέδιο, προτείνει την θεσμοθέτηση παράλληλου τοπικού νομίσματος, που σημαίνει ότι δέχεται σχεδόν εξ ορισμού ότι οι παραγωγικές μονάδες που θα εμφυτευτούν θα αποβλέπουν κυρίως στην εσωτερική αγορά και δεν θα έχουν λόγο να υπόκεινται στο κριτήριο της εμπορευσιμότητας και ανταγωνιστικότητας.
Ιδού τι γράφει ο νέος Υπουργός:
Οκτώβριος 2016
Η Ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε σε ένα νέο κύκλο μέτρων δημοσιονομικής λιτότητας που συνίσταται σε μια αιχμηρή αύξηση της φορολογίας επί του εισοδήματος και της περιουσίας και σε περαιτέρω μειώσεις των συντάξεων και άλλων δαπανών που σχετίζονται με την κοινωνική πρόνοια. Με βάση του μοντέλου μας για την Ελληνική οικονομία, πολιτικές που αποσκοπούν στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος θα προκαλέσουν ύφεση, εκτός εάν αυξηθούν άλλα στοιχεία της συνολικής ζήτησης επαρκώς ώστε να αντισταθμίσουν την αρνητική επίπτωση της δημοσιονομικής λιτότητας στην παραγωγή και την απασχόληση.
Στην Έκθεση μας αυτή υποστηρίζουμε ότι η στρατηγική της Τρόικα που συνίσταται σε αύξηση των καθαρών εξαγωγών ως μέσου για να επανεκκινήσει η οικονομία, απέτυχε, εν μέρει λόγω της μικρής επίπτωσης που είχαν οι μειωμένες αμοιβές επί των τιμών και εν μέρει εξ αιτίας των χαμηλών ελαστικοτήτων στο εμπόριο σε σχέση με τις τιμές και εν μέρει επειδή μεσολάβησαν άλλα γεγονότα που προκάλεσαν οξύ περιορισμό στις υπηρεσίες μεταφορών που συνήθως αποτελούσαν τον μεγαλύτερο εξαγωγικό τομέα της Ελλάδας.
Απαιτείται επειγόντως, τώρα όσο ποτέ άλλοτε, μια πολιτική πρωτοβουλία για να ενισχυθεί η ενεργή ζήτηση. Προτείνουμε μια δημοσιονομική πολιτική που θα βασίζεται σε καινοτόμους μηχανισμούς χρηματοδότησης, που θα μπορούσε να εκκινήσει μια αύξηση της εμπιστοσύνης η οποία θα ενθάρρυνε νέες ιδιωτικές επενδύσεις.
Ιανουάριος 2016
Ένα συμπληρωματικό νόμισμα και απευθείας δημιουργία θέσεων εργασίας αποτελούν το κλειδί για την Ελληνική ανάκαμψη.
Ακόμη και με αισιόδοξες παραδοχές, το status quo της πολιτικής που επιβάλλεται στην Ελλάδα δεν μπορεί να το εμπιστευθεί κανείς για να βοηθήσει στην ανάκτηση απολεσθέντων εισοδημάτων και θέσεων εργασίας μέσα σε οποιοδήποτε εύλογο χρονικό πλαίσιο. Και ενώ ένα πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων που ευρέως συζητείται για χρηματοδότηση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς θα μπορούσε να βοηθούσε, απαιτείται εν τούτοις μία περισσότερο καινοτόμος και καλλίτερα στοχευμένη λύση για να αντιμετωπιστεί η παρατεινομένη κρίση ανεργίας της Ελλάδας: Μια πολιτική «εργοδότη τελευταίας καταφυγής» που θα προσφέρει αμειβόμενη εργασία σε δημόσια έργα που θα χρηματοδοτείται με την έκδοση μη μετατρέψιμου «δημοσιονομικού νομίσματος », δηλαδή Geuro.
Αυτές είναι οι φρέσκιες απόψεις του Παπαδημητρίου και αυτές χρωματίζουν το πολιτικό του προφίλ. Πέραν αυτών δεν έχει να επιδείξει καμία άλλη πρακτική συμβολή του στην τρέχουσα οικονομική πολιτική. Πώς μπορούμε, ως εκ τούτου, να πιστέψουμε ότι άλλο έθελξε τον πρωθυπουργό για να τον καλέσει υπό τα όπλα; Η όλη θεωρητική λεοντή του νέου υπουργού είναι το κράτος ως εργοδότης τελευταίας καταφυγής και το παράλληλο κρατικό νόμισμα. Και τα δύο μαζί συνιστούν συνταγή υπερκρατισμού γιγαντιαίου μεγέθους και έκτασης, πολύ πέρα από τον κρατισμό που μας έφερε στην χρεοκοπία με την οποία παλεύουμε σήμερα.