Τρία χρόνια έκλεισαν αυτή την εβδομάδα από την ημέρα εκείνη, 23 Απριλίου 2010, που με ατυχές φόντο τις βαρκούλες του Καστελόριζου άρχιζε η περιπέτεια της ένταξής μας στον μηχανισμό στήριξης. Η μακροχρόνια νοοτροπία της ελάχιστης δυνατής προσπάθειας, ο καταναλωτισμός πάνω από τις δυνάμεις μας, ο λαϊκισμός, οι παροχές με δανεικά, η διαπλεκόμενη κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα, ο κρατισμός, ο κομματισμός, ο συντεχνιασμός, η διαφθορά σε όλα τα επίπεδα, η έλλειψη παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας, οδήγησαν σε αυτό το τραγικό αποτέλεσμα.
Αναμφισβήτητα καθοριστικός παράγοντας για την κρίση, ήταν η κυβέρνηση Καραμανλή με το όργιο της σπατάλης και την αμεριμνησία της να λάβει μέτρα όταν ξέσπασε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, που ήταν φανερό ότι θα ανέτρεπε όλες τις ισορροπίες και θα οδηγούσε στην έκρηξη τους αδύναμους κρίκους, που ήταν οι προβληματικές οικονομίες σαν την δική μας.
Ευθύνες, αλλά άλλης μικρότερης τάξης και κλίμακας, έχει και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που ακολούθησε, γιατί δεν διαφώτισε προεκλογικά την κοινή γνώμη για το μέγεθος του προβλήματος και δεν έλαβε αμέσως τα αναγκαία μέτρα.
Στο διάστημα αυτών των τριών χρόνων, σίγουρα έγιναν τρομερά λάθη και από τις κυβερνήσεις και από την τρόικα. Δόθηκε βάρος μόνο στην αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή και δεν υπήρξε μια ρήτρα ανάπτυξης, με αποτέλεσμα να βαθύνει επικίνδυνα η ύφεση που είχε ήδη αρχίσει πριν από το μνημόνιο, επί κυβέρνησης Καραμανλή. Έγινε άδικη κατανομή των βαρών και επλήγησαν ιδιαίτερα τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα. Υπήρξε απροθυμία από ελληνικής πλευράς στην προώθηση των βαθιών διαρθρωτικών αλλαγών. Η ίδια η Ευρώπη έδειξε τις αδυναμίες της, με την έλλειψη κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής και συντονισμού, με έναν εμπειρισμό του «βλέποντας και κάνοντας», με την στόχευση μονόπλευρα στη λιτότητα, σε βάρος μιας ευρωπαϊκής αναπτυξιακής πολιτικής. Επίσης, στο διάστημα αυτό διαμορφώθηκε μια επικίνδυνη πολιτική κατάσταση, με την ενδυνάμωση του αριστερού και δεξιού λαϊκισμού, αλλά και του απροκάλυπτου ναζισμού. Φτάσαμε στο σημείο, ένα κομμάτι του λαού να νοσταλγεί τη δικτατορία των μαύρων συνταγματαρχών… Επειδή αυτή την εβδομάδα ήταν και η επέτειος της 21ης Απριλίου, καλό είναι να θυμηθούμε κάποια πράγματα.
Αυτή η ψεκασμένη πολτώδης μάζα που ενδιαφέρεται μόνο για τα μικροσυμφέροντα του εαυτούλη της, που ψηφίζει από Χρυσή Αυγή μέχρι ΣΥΡΙΖΑ, με αιχμή της βλακείας τους ΑΝΕΞΕΛ, κυριαρχούσε πάντα στη νεοελληνική ιστορία. Δεν αγάπησε ποτέ την ελευθερία, γιατί την φοβόταν. Θέλει μασημένη τροφή, γιατί δεν θέλει να καταβάλει κόπο να σκεφτεί μόνη της. Αυτή συνεργάσθηκε με τη δικτατορία, ή, στην καλύτερη περίπτωση, την ανέχθηκε. Ήταν πάντα του «κοίταζε τη δουλειά σου και δεν θα βγάλεις εσύ το φίδι από την τρύπα». Αυτή βγήκε πρώτη στις πλατείες και τους δρόμους, τον Ιούλη του ’74, παραμέρισε τους Έλληνες που είχαν αρετή και τόλμη, που πολέμησαν τον φασισμό, υποδύθηκε την αντιχουντική και έκανε την Μεταπολίτευση σαν τα μούτρα της. Αυτή λέει τώρα ότι ζούσαμε καλύτερα επί χούντας. Αυτή είναι τώρα αγανακτισμένη, γιατί πάνε να της κόψουν τις παράνομες προσόδους. Γιατί σε αυτά τα τρία χρόνια, ζήσαμε και την αχρειότητα των αγανακτισμένων πρώην βολεμένων. Ζήσαμε όμως και καταστάσεις πραγματικής φτώχειας. Ζωές ανθρώπων κατέρρευσαν. Το φάσμα της εξαθλίωσης απειλεί μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού.
Έγιναν όμως και σημαντικά βήματα στη σωστή κατεύθυνση, που μας επιτρέπουν σήμερα την ελπίδα οικονομικής και πολιτικής σταθεροποίησης της χώρας. Τα βήματα αυτά, ασφαλώς δεν άρχισαν φέτος τον Ιούνιο. Έγιναν, παρά τα λάθη και τα παραλείψεις τους, από όλες τις κυβερνήσεις αυτής της τριετίας. Είναι ιστορική αδικία να φορτώνεται όλα τα κακά το ΠΑΣΟΚ και άλλοι να δρέπουν μόνο δάφνες. Όταν μάλιστα αυτοί οι άλλοι, μπήκαν καθυστερημένα στη μάχη για την σωτηρία της χώρας. Οι ιστορικά πρωτοφανείς γενναίες δόσεις των πακέτων στήριξης, τα επώδυνα και με πολιτικό κόστος δημοσιονομικά μέτρα, το κούρεμα του χρέους, η μείωση των επιτοκίων, η επαναγορά χρέους, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, είναι κρίκοι σε μια ενιαία αλυσίδα που μας οδήγησε να βλέπουμε φως στο τούνελ.
Η προσπάθεια πρέπει να συνεχισθεί. Η τρικομματική κυβέρνηση πρέπει να εξαντλήσει την τετραετία, γιατί δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Κομματικοί ηγεμονισμοί του ισχυρότερου κόμματος, είναι αχρείαστοι. Οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι πρέπει να συζητήσουν ξανά, να επικαιροποιήσουν την προγραμματική συμφωνία, να συνεννοηθούν για τη σύνθεση της κυβέρνησης, να βρουν ένα ειλικρινές μόντους βιβέντι. Και να προετοιμάσουν τη χώρα για τη μεγάλη επαναδιαπραγμάτευση που θα αρχίσει στην Ευρώπη, μετά τις γερμανικές εκλογές.