Η συμφωνία για (μερική) οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Αιγυπτο αποτελεί μια θετική εξέλιξη στο μέτρο μάλιστα που διεμβολίζει και το παράνομο μνημόνιο οριοθέτησης Τουρκίας- Λιβύης ( αν και το timing της υπογραφής της συμφωνίας μπορεί να αποδειχθεί κάπως προβληματικό) . Ωστόσο το μείζον πρόβλημα για την Ελλάδα παραμένει η οριοθέτηση με την Τουρκία. Εάν η Αγκυρα δεν εμμείνει σε οριστική αρνηση , φαίνεται οτι σχετικά σύντομα θα (επαν)αρχίσει ο διερευνητικός διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με επικεφαλής από ελληνικής πλευράς τον Παύλο Αποστολίδη, πολύπειρο και ικανότατο πρέσβη. Οι προσπάθειες της Γερμανίας προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας με καταληκτικό στόχο την επίλυση των προβλημάτων μάλλον δίνουν αποτελέσματα .Και η Γερμανία θα επιμείνει στο στόχο αυτό. Πρόκειται για μια σημαντική και αναγκαία εξέλιξη που επιτέλους ανοίγει μια προοπτική να σπάσει η ακινησία των τελευταίων χρόνων γύρω από τα Ελληνοτουρκικά, ακινησία που γεννα εντάσεις, επιθετικότητα από πλευράς Τουρκίας, κινδύνους για θερμό επεισόδιο που θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε ανοιχτή σύγκρουση με απρόβλεπτες συνέπειες – οπωσδήποτε ολέθριες – και για τις δύο χώρες. Η λογική και σωφροσύνη φαίνεται να επικρατούν τουλάχιστον σε πολιτικό, θεσμικό επίπεδο (παρά τις ακραίες φωνές που βλέπουν συνθηκολογήσεις και άλλα επικίνδυνα ηχηρά παρόμοια ). Αλλά σε μια στιγμή που Ευρώπη και Ελλάδα θέλουν να περάσουν στη “νέα εποχή” (New Generation) κάτω από την πίεση και της πανδημίας, θα αποτελούσε έσχατη απρονοησία, μέγιστο οξύμωρον, να αφήσουν να σέρνεται μια επικίνδυνη, δυνητικά συγκρουσιακή κατάσταση που μια απρόβλεπτη εξέλιξή της θα μπορούσε να ακυρώσει την όλη προσπάθεια. Δεν θα είναι επομένως και τόσο περίεργο ή παράλογο για την καγκελάριο Α. Μέρκελ να επιδιώξει ή και απαιτήσει ακόμη την έναρξη της διαδικασίας για την εξομάλυνση των Ελληνοτουρκικών σχέσεων ως πρώτο αναγκαίο βήμα για την “κανονικοποίηση” και των Ευρωτουρκικών σχέσεων. Η Γερμανία – που σε σύμπραξη με τη Γαλλία προσέφεραν ουσιαστικά στην Ευρώπη την προοπτική της “νέας εποχής” με το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 750 δις ευρώ προερχόμενα από δανεισμό από τις χρηματαγορές (“κοινό χρέος”) και την Ελλάδα υψηλα επωφελούμενη - δεν θα αφήσει το εξάμηνο της προεδρίας της στο Συμβούλιο της Ένωσης να πέσει σε ακινησία σε ότι αφορά τα Ελληνοτουρκικά. Και καλώς έπραξε.
Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι ο νέος διερευνητικός διάλογος-εάν αρχίσει- να μην εξελιχθεί σε μια μακρόσυρτη, ατέρμονη διαδικασία άνευ αποτελεσμάτων. Θα πρέπει μέσα σε τακτό, ορισμένο χρονικό διάστημα να καταλήξει (εάν μπορεί να καταλήξει) σε συγκεκριμένα αποτελέσματα τα οποία θα (μπορούν να) οδηγήσουν είτε σε διαπραγματεύσεις για την επίλυση των προβλημάτων είτε στην παραπομπή τους στο Διεθνές Δικαστήριο Χάγης (οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών). Να υπενθυμίσουμε ότι ο πρώτος κύκλος των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία (2000-2004) – που δεξήχθη με αφετηρία τις ρυθμίσεις του “Ελσίνκι” – είχε καταλήξει σε συγκεκριμένες συγκλίσεις θέσεων που θα είχαν πιθανότατα οδηγήσει σε λύση των προβλημάτων εάν η κυβέρνηση της ΝΔ δεν είχε επιλέξει-αστόχως- το 2004 να εγκαταλείψει το “Ελσίνκι”. Μια μεγάλη χαμένη ευκαιρία. (Ας σημειωθεί παρενθετικώς ότι επικεφαλής του πρώτου εκείνου γύρου του διερευνητικού διαλόγου ήταν ο πρέσβης Τ. Σκοπελίτης, εξαίρετος διπλωμάτης, ο οποίος έφυγε από τη ζωή πριν λίγες εβδομάδες χωρίς δυστυχώς να μας αφήσει κάποια απομνημονευτική κατάθεση για την κρίσιμη περίοδο αυτή).