Για όσους είχαν χαλαρώσει και πίστευαν ότι το κύμα του ευρωσκεπτικισμού εξασθενεί, ήρθαν τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ιταλία, να τους ξυπνήσουν. Οι δυνάμεις που αμφισβητούν την ΕΕ είναι ισχυρές και θα ενισχυθούν κι άλλο αν δεν γίνουν, επειγόντως, μεγάλες αλλαγές στην Ευρώπη στην κατεύθυνση της πολιτικής ενοποίησης.
Την ίδια στιγμή που στην Ιταλία κέρδιζαν οι λαϊκιστές, στη Γερμανία η μεγάλη πλειοψηφία των μελών του SPD, άναβε το “πράσινο φως” για τη δημιουργία του μεγάλου συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών. Η νέα γερμανική κυβέρνηση έχει μπροστά της ένα τεράστιο καθήκον: να ξαναβάλει στην ατζέντα την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Η συγκυρία το επιτρέπει και η ιστορία το επιβάλλει. Η Άγκελα Μέρκελ βρίσκεται στη δύση της πολιτικής της καριέρας. Εχει την ευκαιρία να αφιερώσει αυτή την τελευταία θητεία της στην ευρωπαϊκή ιδέα και να μείνει στην ιστορία,όχι μόνο για τη μακρόχρονη ηγετική παρουσία της στο τιμόνι της Γερμανίας αλλά και για την πραγματοποίηση ενός μεγάλου ερυωπαϊκού στόχου.
Για να προχωρήσει σε αυτό το δρόμο, οφείλει να αγνοήσει τις πιέσεις από τα δεξιά της. Οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες το επιθυμούν. Ο Μάρτιν Σούλτς, χρησιμοποίησε πρόσφατα έναν όρο που είχε να χρησιμοποιηθεί εδώ και πολύ καιρό: Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Μακάρι να αποτελέσει στόχο της νέας κυβέρνησης. Ευτυχή συγκυρία αποτελεί το γεγονός ότι στο τιμόνι της Γαλλίας, βρίσκεται ο Εμ.Μακρόν ο οποίος επίσης μιλάει για την ανάγκη πολιτικής ενοποίησης της ΕΕ. Επειδή βρίσκεται στην αρχή της θητείας του, τώρα που παραμένει ισχυρός μπορεί να προωθήσει τα σχέδια του αγνοώντας την ισχυρή πίεση των ευρωσκεπτικιστών από δεξιά κι αριστερά. Σε ένα χρόνο δεν είναι βέβαιο ότι θα έχει αυτή τη δυνατότητα.
Η ευρωπαϊκή ενοποίηση ξεκίνησε ως γαλλογερμανικό σχέδιο, προκειμένου να μπει τέρμα στις αιματηρές διαμάχες των δύο χωρών και μπορεί να υλοποιηθεί μόνο ως τέτοιο. Μια ενοποιητική πρωτοβουλία της Γερμανίας, εξακολουθεί να δημιουργεί έντονη καχυποψία για τους πραγματικούς στόχους του Βερολίνου, με δεδομένες τις φρικιαστικές μνήμες του παρελθόντος. Aυτό το γνωρίζουν πολύ καλά στη Γερμανία. Ο φόβος μιας γερμανικής Ευρώπης, είναι πάντοτε παρών, ασχέτως αν κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί. Η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη δύναμη της ηπείρου, αλλά όχι τόσο μεγάλη ώστε να μπορεί να κυριαρχήσει. Η πολιτική ενοποίηση της ΕΕ μπορεί να προχωρήσει μόνο με τη σύμπραξη της Γαλλίας. Αυτή πρέπει να είναι και η προτεραιότητα των ηγετών των δύο χωρών.
Ο ευρωσκεπτικισμός θα αυξάνεται όσο οι πολίτες της Ευρώπης βλέπουν ότι η Ενωση αποτελεί επι της ουσίας ένα νέο πεδίο εθνικών ανταγωνισμών, όπου ο ισχυρότερος κερδίζει. Το έθνος-κράτος είναι ευρωπαϊκό δημιούργημα και όσο δεν υπάρχει ένα σαφές σχέδιο για μια ευρωπαϊκή ομοσπονδία, τόσο η άποψη “καλύτερα μόνοι μας” θα κερδίζει διαρκώς έδαφος .
Οι Ευρωπαίοι πολίτες και οι φιλοευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις σε κάθε χώρα έχουν ανάγκη από ένα όραμα που θα τους εμπνέει και θα τους κινητοποιεί. Στην Ευρώπη ζει το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού, όμως κατέχει περίπου το 22% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό θα μειώνεται. Η μετακίνηση πλούτου και ισχύος προς την Ασία, η μείωση του γεωστρατηγικού ρόλου που είχε η Ευρώπη στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το δημογραφικό πρόβλημα και το γεγονός ότι τεχνολογικά χάνει διαρκώς έδαφος δημιουργούν μεγάλη ανασφάλεια στους πολίτες.
Η εύκολη απάντηση που δίνεται από τους ευρωσκεπτικιστές είναι ότι “φταίνε οι Βρυξέλλες και η ΕΕ” και ότι “αν ανακτήσουμε την ανεξαρτησία μας και παίρνουμε μόνοι τις αποφάσεις, τότε θα πάμε καλύτερα”. Οι παραπάνω απόψεις έχουν μεγάλη απήχηση. Οι απαντήσεις που δίνονται από την πλευρά των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων δεν είναι επαρκείς. Δεν αρκούν γενικόλογες διακηρύξεις για “περισσότερη Ευρώπη”, “αλληλεγγύη”, “ευρωπαϊκές αξίες”.
Χρειάζεται ένα σχέδιο με αρχή-μέση-τέλος. Με ηγεσία εκλεγμένη από τους πολίτες και αντιμετώπιση των χωρών, ως μέρη της ίδιας επικράτειας. Είναι προς το συμφέρον όλων, όχι μόνο των πιο αδύναμων αλλά ακόμη και των ισχυρών. Η Γερμανία μπορεί να είναι η μεγαλύτερη δύναμη στην Ευρώπη, όμως σε παγκόσμιο επίπεδο δίπλα στις ΗΠΑ και την Κίνα, είναι μια μεσαία δύναμη. Μια πολιτικά ενωμένη Ευρώπη είναι παγκόσμια υπερδύναμη.
‘Οταν στις αρχές του ’50 ξεκινούσε η διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης από Γαλλία και Γερμανία, ο στόχος ήταν καθαρός: πολιτική ενοποίηση. Η συνεργασία μεταξύ των κρατών προχώρησε σε μεγάλο βαθμό εξασφαλίζοντας πρωτόγνωρες συνθήκες ευημερίας και ειρήνης σε μια ήπειρο που μόνο στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα, είχε αιματοκυλισεί δύο φορές. Ο στόχος της πολιτικής ενοποίησης χάθηκε κάπου στο δρόμο.
Ηρθε η ώρα να επανέλθει ως πρώτο θέμα στην ατζέντα.
thetoc.gr