Των δασών και οικιών ημών...

Παναγιώτης Καλαντζής 10 Αυγ 2021

Ζούμε μία τεράστια και χωρίς προηγούμενο στην έκταση, στην ένταση και στη διασπορά των εστιών της φυσική καταστροφή που κατέκαψε ένα μεγάλο μέρος του εναπομείναντος από άλλες θερινές πυρκαγιές που ετησίως συρρικνώνουν δραματικά τον φυσικό, δασικό και ζωϊκό, πλούτο της χώρας. Μιας χώρας πανέμορφης και ευλογημένης που κάθε χρόνο λαμπαδιάζει από πυρκαγιλες που κατακαίνε δάση, αφαιρούν ζωές, καταστρέφουν περιουσίες. Τα αίτια πολλά, σύνθετα και δυσεπίλυτα και τώρα, με την καλπάζουσα κλιματική αλλαγή προ, αν όχι ήδη εντός, των πυλών, ακόμα μεγαλύτερα, ακόμα περισσότερα…

Δεν είμαι ειδικός επιστήμονας. Ένας επαρκώς ενημερωμένος πολίτης είμαι διαθέτων κοινό νου που ακούει με περισσή προσοχή όσα έχουν να πουν οι ειδικοί επί του θέματος διαπρεπείς επιστήμονες και με βάση επιχειρώ την διεξοδική καταγραφή των διαφόρων πτυχών του προβλήματος.

Η φύση είναι το σπίτι μας. Είτε στην Ελλάδα, είτε οπουδήποτε στον κόσμο. Και όπου η φύση πλήττεται οι παρενέργειες αλληλοεπιδρούν παντού. Πόσο μάλλον, όταν στον τόπο σου γίνεται κατ? έτος ένα έγκλημα εθνικών διαστάσεων. Πόσο μάλλον όταν το φαινόμενο έχει λάβει παγκόσμιες διαστάσεις και αφορά στην ίδια την επιβίωση της ανθρωπότητας, με τους όρους τουλάχιστον που μάθαμε να ζούμε μέχρι σήμερα. Και που αν δεν κάνουμε ως διεθνής, παγκόσμια κοινότητα δραματικές αλλαγές και δραστικές λήψεις μέτρων η απειλή θα είναι τρομακτική.

Ειδικά στην Ελλάδα με το δεδομένο των πολλών και σύνθετων παθογενειών και των νοσηρών νοοτροπιών, το πρόβλημα επιτείνεται περαιτέρω. Και βεβαίως μιλάμε για μία κοινωνία τραγικά ανώριμη, ανεύθυνη, απείθαρχη και, σε μεγάλο βαθμό, ανόητη, τουλάχιστον όσον αφορά στην συλλογική λειτουργία και αντίδραση.

Ωστόσο, τώρα, με αφορμή την τελευταία, τεραστίων διαστάσεων καταστροφή, είναι η ώρα για αποφασιστική δράση. Κάθε χρόνο καρβουνιάζει η Ελλάδα, κλαυθμός και οδυρμός μεγάλος ακολουθεί και ένα μήνα μετά και εφ? όσον έχουν καταβληθεί και οι σχετικές αποζημιώσεις, η καταστροφή ξεχνιέται και οι όποιες δράσεις εξαντλούνται στην εξαγγελία περί αναδασώσεων. Δεν ισχυρίζομαι πως δεν έχει γίνει τίποτα, πως δεν έχουν γίνει κάποια βήματα όμως τίποτα απ? αυτά δεν είναι αρκετά. Η φετινή καταστροφή (ελπίζοντας πως δεν θα υπάρξει συνέχεια) είναι ορόσημο και συνιστά το μη περαιτέρω! Είναι οριακή!

Πρέπει να γίνουν βήματα αποφασιστικά και αποτελεσματικά που να αντιμετωπίζουν κατά το δυνατόν τα πολύ-παραγοντικά αίτια του προβλήματος όπως κυρίως:


  • Tις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που αποτελεί, δυστυχώς, μία πραγματικότητα που θα κληθούμε να αντιμετωπίζουμε πολύ συχνά πλέον και σε κάθε επίπεδο.
  • Τους εμπρησμούς σκόπιμους εκ δόλου και μη από ανοησία που, δυστυχώς, στον τόπο μας περισσεύει.
  •  Την αυθαίρετη δόμηση και την οικιστική δομή που εισχωρεί σε μεγάλο βαθμό σε δασικό χώρο με ότι αυτό συνεπάγεται (καλώδια ηλεκτρ./σης, οικιακές δραστηριότητες κ.λπ.) πράγμα ιδιότυπο και παράδοξο στο οποίο η χώρα μας πρωτοτυπεί για άλλη μία φορά αρνητικά.
  • Το απαρχαιωμένο και υπέργειο σε δασικές περιοχές εξοπλισμό υποδομών της Δ.Ε.Η. που καθιστά την εταιρεία αυτή βασικό υπεύθυνο των μεγάλων πυρκαγιών στη χώρα μας. 
  •  Την ηλιθιότητα (του μέσου πολίτη) που ενεργεί αγνοώντας κάθε στοιχειώδη κανόνα κοινής λογικής αποτελώντας μόνιμο δυνάμει εμπρηστή.
  • Την χλωρίδα της χώρας μας που, ως επί το πλείστον, αποτελεί αφ? εαυτής, καύσιμη ύλη υψηλής επικινδυνότητας (π.χ. πεύκο).
  •  Την ανεπάρκεια και την αδράνεια των θεσμικά αρμόδιων φορέων για την έγκαιρη λήψη μέτρων προετοιμασίας και πρόληψης των δασικών εκτάσεων όπως και των οικιστικών σχηματισμών(π.χ. κλαδέματα, καθαρισμοί κ.λπ.)


Οι άξονες στους οποίους θα πρέπει να κινηθεί η πολιτεία είναι, βασικά, τέσσερις:


  • Πρόληψη

  • Έγκαιρος εντοπισμός

  • Αποτελεσματική κατασβεστική δράση

  • Παραδειγματικός κολασμός.


Και οι τέσσερις αντιμετωπίζονται σε πολλά και διάφορα επίπεδα που βεβαίως, αλληλοσχετίζονται και αλληλοεπιδρούν. Αφορούν στον αναγκαίο και απαραίτητο εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας (π.χ. επαρκή εναέρια και επίγεια μέσα), στην χρήση προηγμένων πληροφοριακών συστημάτων, στη θεσμική οργάνωση ώστε η όλη διαδικασία να απελευθερωθεί από την γραφειοκρατική τροχοπέδη (π.χ. η πολυνομία και το διοικητικό αλαλούμ εμπλέκει σε μία υπόθεση πυρόσβεσης 45 περίπου φορείς) και την ορθολογική και αποτελεσματική διοικητική οργάνωση (π.χ. αξιοποίηση δασονομίας/δασοφυλακής, σταθμοί, παρατηρητήρια/drowns κ.λπ.), την αυστηροποίηση του ποινικού κώδικα με την εξομοίωση των εγκλημάτων κατά του φυσικού πλούτου της χώρας και της πανίδας με κακουργήματα ειδεχθούς χαρακτήρα. Πρέπει να χτίσουμε πέρα από νοσοκομεία και σχολεία και φυλακές. Πρέπει να αποδίδεται γρήγορα και αυστηρά και χωρίς παραθυράκια δικαιοσύνη ώστε ο κολασμός που επιφέρουν τα σχετικά εγκλήματα να λειτουργήσει αποτρεπτικά για την τέλεσή τους.


Θεωρώ πως η πολιτική αντιμετώπιση των καταστροφικών πυρκαγιών είχε για την κυβέρνηση σχετικά θετικό χαρακτήρα. Κυρίως, ως προς την οργάνωση της επιχείρησης προστασίας της ανθρώπινης ζωής. Ως προς την επιχείρηση αντιμετώπισης της πύρινης λαίλαπας, εκ του αποτελέσματος κρίνοντας, αναγκαστικά θα πρέπει να είμαστε εξαιρετικά επιφυλακτικοί. Και ακριβώς γι? αυτό η μόνη επιλογή που υφίσταται για την κυβέρνηση είναι, όπως και για τους άλλους τομείς, έτσι και σ? αυτήν την περίπτωση η θεσμική επανίδρυση του κράτους. Η μεταρρυθμιστική επανάσταση που έχει ανάγκη η χώρα. Και αυτό είναι όρος επιβίωσης και γι? αυτήν και για τη χώρα!


Θα κλείσω με μία αναφορά για τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Στην από μέρους του τοποθέτηση για το θέμα ταιριάζει μία παροιμία που δεν μου επιτρέπεται να διατυπώσω πλήρως…: ?Κάνει η ……. να κρυφτεί, μα η χαρά δεν την αφήνει?. Οι ίδιοι άνθρωποι που έπαιζαν κρυφτούλι πίσω από 110 νεκρούς, επιχαίρουν με την καταστροφή μπας και …πατσίσουν και σηκώσουν λίγο τα ποσοστά τους…. Και αυτό είναι χυδαίο. Και γι? αυτούς, ευτυχώς, μάταιο…