Αυτός ο χώρος για να υπάρξει χρειάζεται να προχωρήσει σε μια βαθύτατη πολιτική επανεξέταση των πεπραγμένων του. Οχι μια απολιτική κριτική του τύπου «κάναμε και λάθη», αλλά μια κριτική για το ότι αυτά ήταν γέννημα και θρέμμα ιδεών και πρακτικών που οδηγούσαν το ΠΑΣΟΚ στον κρατισμό, τη ΔΗΜΑΡ στον φόβο έναντι της μεταρρυθμιστικής κυβερνησιμότητας και των Κινήσεων στην αδυναμία κατανόησης των κοινωνικών επιπτώσεων του εκσυγχρονισμού. Στην προγραμματική συμφωνία ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ, στην οποία η τηλεδημοκρατία μας λίγη προσοχή απέδωσε, αναφέρεται ότι «καμία προοδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να πετύχει αν δεν τη στηρίξουν οι ίδιοι οι πολίτες». Στην εφαρμογή αυτής της αντίληψης βρίσκεται το μέλλον αυτού του χώρου.

Για το πώς όμως θα προχωρήσει καλύτερα η Δημοκρατική Συμπαράταξη υπάρχουν δύο αφηγήσεις. Η μία αφορά ένα κάλεσμα για αναπαλαίωση των παλαιών σπιτιών και η άλλη ένα κάλεσμα για να κτιστεί με προσεκτικά βήματα που θα σέβονται την Ιστορία ένα νέο σπίτι. Η πρώτη αφήγηση αφορά το πολύ ένα 6% με 7% της κοινωνίας. Η δεύτερη αφορά τουλάχιστον εκείνο το 25% των πολιτών που αυτοκαθορίζονται ως κεντροαριστεροί, συμπεριλαμβανομένων φυσικά πολλών πολιτών και στελεχών που τώρα συντάχθηκαν με Το Ποτάμι.

Για να πείσει η Δημοκρατική Συμπαράταξη ότι δεν αποτελεί ένα εγχείρημα αναπαραγωγής μηχανισμών, φθαρμένων συμβόλων, διάσωσης ή ναρκισσιστικής αυτοεπιβεβαίωσης προσωπικών διαδρομών, για να μη σκοντάφτει σ’ ερωτήματα του τύπου «μα μ’ αυτόν;», πρέπει να αποδείξει πως το όλο εγχείρημα αποτελεί τομή και όχι αναπαλαίωση. Σ’ αυτή τη φάση αυτός ο χώρος δεν χρειάζεται ένα οργανωτικό Επινέ (εκεί το 1971 ανασυστάθηκε το νέο γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα), αλλά ένα ιδεολογικό Μπαντ Γκόντεσμπεργκ (εκεί το 1959 το γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα απαλλάχτηκε από τον κρατισμό).

Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι διδάκτορας Κοινωνιολογίας, μέλος της Επιτροπής για την Ανασυγκρότηση της Σοσιαλδημοκρατίας