Το δίκαιο, η οικονομία και η θρησκεία είναι οι τυπικές δομές του τρέχοντος καθορισμού μιας κοινωνίας, με τη μάκρο – πολιτική να έπεται ως παράγωγο των προηγουμένων. Και η προέλευση; – Μετά από το τέλος της αθωότητας και την “έξοδο των πρωτόπλαστων από τον παράδεισο”, τίποτα δεν είναι κοινωνικά αυτοφυές• πλέον η κληρονομικότητα έχει αποκτήσει διάρκεια και εξελίσσεται: Το ζήτημα είναι να μην παραμένει η κληρονομικότητα – κληρονομικότητα αλλά να εμπλουτίζεται με νέα δεδομένα από το κοινωνικό περιβάλλον• από τον βαθμό αυτού του εμπλουτισμού κρίνεται, εν πολλοίς, ο εκσυγχρονισμός και η προοδευτικότητα μιας κοινωνίας.
Οι αρνήσεις εκσυγχρονισμού είναι κάτι συνηθισμένο εντός των κοινωνιών γιατί οι δομήσεις αυτών (των κοινωνιών) διαρκούν πολύ και τα ριζώματα που δημιουργούνται στις συνειδήσεις των μελών τους (ως συνήθειες κι όχι ως παραδείγματα) έχουν ισχύ μεγάλη. Και έτσι, στην πραγματικότητα, για να εκσυγχρονιστεί μια κοινωνία απαιτούνται: ηρωισμοί από τους μεταρρυθμιστές, οι μεταρρυθμιστές να είναι ισχυρές προσωπικότητες ώστε να μην αμφισβητούνται κάθε που δείχνουν τα προβλήματα και τους τρόπους λύσεως αυτών. Λύσεις και εργαλεία λύσεως των προβλημάτων που είναι: οι ανανεώσεις θεωριών, νέες ιδεολογικές μορφοποιήσεις (με την καλή έννοια), τεχνολογία, θεσμοί, πολιτισμός και δημιουργικές σχέσεις με άλλες κοινωνίες που ωσμωτικά ευεργετούν – χαρακτηριστικό παράδειγμα: οι πολιτισμικές ωσμώσεις μεταξύ ελληνικού πολιτισμού και πολιτισμών της ανατολής που δημιουργήθηκαν μετά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και είχαν σαν αποτέλεσμα την δημιουργία του τεράστιας και οικουμενικής σημασίας ελληνιστικού πολιτισμού και δι αυτού τον πολιτισμικό εκσυγχρονισμό της Ρώμης όταν αυτή μετατράπηκε σε αυτοκρατορία.
Είναι παράξενο αλλά, ο Μέγας Αλέξανδρος με την ηγεμονική και κατακτητική του (ιμπεριαλιστική) εκστρατεία πέτυχε κάτι τόσο θετικό, κατάφερε (η οπισθοδρόμηση Τραμπ δεν ξέρουμε ακόμα πού θα βγάλει), μάλιστα, σε ορισμένους τομείς, να πετυχαίνει κάτι παρόμοιο τα τελευταία 50 χρόνια και η φιλελεύθερη δύση με τη διάδοση του πολιτισμού της (ροκ, μπιτ ποίηση, μοντέρνες τάσεις στη ζωγραφική, κινηματογραφικές υπερπαραγωγές κτλ) – με το πρόσημο αυτού του πολιτισμού είναι αθροιστικά θετικό.
Αντιθέτως η σοσιαλιστική, η (υποτίθεται) πιο ανθρώπινη ΕΣΣΔ απέτυχε. Γιατί απέτυχε; Απέτυχε γιατί δεν κατάφερε να παράξει τίποτα το καινούριο, το μοντέρνο, το πολιτισμικά προκλητικό και προοδευτικό, απέτυχε γιατί απέταξε την πολιτισμική ελευθερία, απέτυχε γιατί αρκέστηκε σε αναμασήματα προεπαναστατικών βημάτων και τυποποιήσεις και, λόγω της δικτατορικής της φύσεως (όπως κατέληξε) λογόκρινε ασυστόλως και περιόρισε τις δυνατότητες των φωτεινών της πνευμάτων – καθόλου τυχαίες και άσχετες με αυτό δεν ήταν οι αυτοκτονίες ανθρώπων των τεχνών (με πιο χαρακτηριστική αυτή του ποιητή και ανήσυχου ανθρώπου Μαγιακόβσκι) αλλά, και εκτοπίσεις, και φιμώσεις, και γκουλάγκ σε άλλους δημιουργούς.
Η καθετότητα της ολοκληρωτικής οργανώσεως της ιδιότυπης δικτατορίας ευθύνεται.
Ήδη ο Πλάτωνας στην Πολιτεία του (ξέροντας τους και όντας και ο ίδιος ποιητής) εξορίζει τους ποιητές – τους αντισυμβατικούς δηλαδή, δημιουργούς, θέλοντας από τη μια να τους κρατήσει ζωντανούς ως προοδευτικές δομές και από την άλλη, θέλοντας να κρατήσει παρθένα από νεοτερισμούς και αμφισβήτηση την πολιτεία έτσι ώστε η διοίκηση αυτής να παραμένει ισχυρή.
Εντέλει όμως, οι κοινωνίες θα επιστρέψουν κάποτε στους ποιητές, κι αυτό θα είναι αποτέλεσμα συνειδησιακών λειτουργιών, θα είναι στην πραγματικότητα μνημόσυνο παρελθοντικών συμβάντων ενώ υπάρχει ευτυχώς και η ελπίδα να ‘ναι (με ελάχιστες πιθανότητες) και ανάσταση. Αξίωμα: μόνο η πολιτισμική ελευθερία προωθεί την ανθρωπότητα.
Δημοσιεύεται και στο http://thecaller.gr