Τι θα γίνει με τη χώρα, τι θα γίνει με το χώρο… Πάνε και έρχονται με τα ίδια και τα ίδια μετέωρα ερωτήματα οι μελαγχολικοί του κέντρου που πρωταγωνιστούν στην παραπολιτική σεναριολογία μετά την αλλαγή ηγεσίας της ΝΔ η οποία σηματοδότησε ενίσχυση του διπολισμού.
Η πίεση που δέχονται το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι είναι το κλισέ από το οποίο ξεκινά η άγονη ανακύκλωση διαπιστώσεων για την ανάγκη ενότητας, ανασυγκρότησης, επανεκκίνησης, επαναθεμελίωσης – όροι βρίσκονται αρκετοί για να περιγραφεί η φαντασιακή συγκρότηση ενός ισχυρού τρίτου πόλου που, δυνητικά, θα εκφράσει τις προοδευτικές εκσυγχρονιστικές κοινωνικές δυνάμεις.
Οι σχετικές διεργασίες έχουν μεγάλη ένταση μέσα σε έναν κλειστό κύκλο πρώην επαγγελματιών της εξουσίας, κολαούζων επιφανών “has been” πολιτικών, νέων αναρριχητών του συστήματος και διάφορων περιφερόμενων και σοφών που γνωμοδοτούν, προβλέπουν, αναλύουν και εξηγούν τα ανεξήγητα της ελληνικής δημόσιας ζωής, πάντα αναστενάζοντας για την εκ των υστέρων δικαίωσή τους – με διάβασες; σε διάβασα…
Με βάση την κυρίαρχη ανάλυση αρκεί να συγχωνευτούν το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι μέσα σε έναν νέο φορέα, ας τον πούμε Δημοκρατική Συμπαράταξη, για να προκύψει ένα κόμμα του 10% τουλάχιστον που θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά απέναντι ή μέσα σε οποιαδήποτε κυβέρνηση. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν οι αρχηγικοί σχεδιασμοί του Σταύρου μπορούν να ταιριάξουν με τις φιλοδοξίες της Φώφης και πόσοι ακόμη επίδοξοι ηγετίσκοι θα μπερδευτούν στα πόδια τους μέσα στην αναμπουμπούλα της ελληνικής καρικατούρας του Επινέ. Το ερώτημα που δεν τίθεται είναι αν το ΠΑΣΟΚ είναι μεταρρυθμιστικό κόμμα και αν το Ποτάμι είναι κεντροαριστερό κόμμα ώστε να έχει νόημα οποιαδήποτε σύνδεσή τους για να προκύψει μια σύγχρονη σοσιαλδημοκρατική πολιτική δύναμη.
Επειδή το ΠΑΣΟΚ δεν είναι μεταρρυθμιστικό κόμμα και το Ποτάμι δεν είναι κεντροαριστερό κόμμα η σχετική με τη συνεργασία τους συζήτηση αναφέρεται μόνο σε προσωπικές ατζέντες και στρατηγικές στελεχών, λιγότερο ή καθόλου σε ιδεολογικά/αξιακά ζητήματα. Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ που προσεύχεται να συγχωρεθεί για την ψήφο του στο σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια και ο βουλευτής του Ποταμιού που παραδόθηκε στον Κυρ. Μητσοτάκη πριν τον καλέσει μπορούν να συμμετάσχουν στο ίδιο κομματικό συνέδριο και να απευθυνθούν στην ίδια εκλογική βάση αλλά δεν έχουν καμία σχέση ούτε με τον μεταρρυθμισμό ούτε με τον προοδευτισμό.
Τρίτος πόλος δεν μπορεί να είναι μια πολιτική δύναμη που υπόσχεται να συμμαζέψει την κυβερνώσα δεξιά ή την κυβερνώσα αριστερά για να αποτραπούν ακρότητες. Αν κάποιος θέλει μια καλύτερη ΝΔ ή έναν καλύτερο ΣΥΡΙΖΑ απλώς θα επιλέξει τους καλύτερους στην ΝΔ και στον ΣΥΡΙΖΑ. Πόσο μάλλον όταν διάφοροι κεντρώοι το φωνάζουν ότι περιμένουν ένα νεύμα για να πάνε κατά δω ή κατά κει, χωρίς μάλιστα να είναι σαφής η προτίμησή τους για τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Αν οι ίδιοι είναι έτοιμοι για σάλτο στο άρμα των μεγάλων, γιατί να μην είναι οι ψηφοφόροι…
Τρίτος πόλος δεν μπορεί να είναι μια πολιτική δύναμη που ψηφίζει το μνημόνιο αλλά καταψηφίζει τα μέτρα που συνδέονται με την εφαρμογή του, χωρίς να έχει πρόταση που υπερβαίνει το μνημόνιο και χωρίς καμία απολύτως ιδέα για τον τρόπο και τον δρόμο εξόδου από το μνημόνιο.
Τρίτος πόλος που στηρίζει τα “δίκαια αιτήματα των αγροτών” αλλά καταδικάζει το κλείσιμο των εθνικών οδών με τα τρακτέρ είναι χρήσιμος μόνο για τα τηλεοπτικά δελτία που ανακάλυψαν με καθυστέρηση ετών την ανθρωπιστική κρίση, ενώ η άποψη ότι το ασφαλιστικό πρόβλημα θα λυθεί με τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις και τους υδρογονάνθρακες θα μπορούσε να αποτελεί επιχείρημα καφενειακής συζήτησης αλλά σε καμία περίπτωση σοβαρή πολιτική θέση.
Ο ενδιάμεσος χώρος πιέζεται όχι επειδή κλιμακώνεται η πόλωση μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων του πολιτικού φάσματος αλλά επειδή οι εκφραστές του χάνουν την αξιοπιστία τους καθώς πνίγονται από το άγχος της πολιτικής καριέρας και του παραγοντισμού, ψάχνουν εναγωνίως για ρόλο, θέση, αξίωμα, πρόσκληση σε πάνελ.
Δεν έχουν να πουν μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος, για την κατανόηση του πρόσφατου παρελθόντος, για την άρση του σημερινού αδιεξόδου και για τη διαμόρφωση της αυριανής πραγματικότητας. Δεν έχουν μια πειστική απάντηση στην ερώτηση ποιο ασφαλιστικό, ποιο φορολογικό, ποια παραγωγική βάση, ποιο κοινωνικό κράτος, ποια διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Ακόμη και αν έχουν κατατεθεί ενδιαφέρουσες σκέψεις σε διάφορους τομείς (στο Ποτάμι έχει συμβεί αυτό) δεν έχει συντεθεί ένα ολοκληρωμένο πολιτικό αφήγημα που να είναι κατανοητό και πειστικό στους κάτω, πόσο μάλλον γοητευτικό και συναρπαστικό.
Για να δημιουργηθεί μία σοβαρή σοσιαλδημοκρατική μεταρρυθμιστική πολιτική δύναμη δεν αρκεί ο αυτοπροσδιορισμός της ως αντι-ΣΥΡΙΖΑ και αντι-ΝΔ, θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ποιους εκπροσωπούν και τι πρεσβεύουν, με ποιους είναι και τι θέλουν.
Αντί γι αυτό, πολύ μπλα-μπλα, διαρκής περιστροφή γύρω από τον ίδιο άξονα, ασκήσεις ύφους και επικοινωνίας, η αγωνία της ατάκας και της τηλεοπτικής πρωτοτυπίας, όλοι μιλάνε με όλους, οι ίδιοι και οι ίδιοι που λένε τα ίδια και τα ίδια, νέοι που σκέφτονται παλιά και παλιοί που ντύνονται νέοι, ατελείωτοι αναστεναγμοί για το κατάντημα της χώρας και του χώρου, τελικά ένα απέραντο τίποτα.