Το τελευταίο οχυρό

Αντώνης Τριφύλλης 23 Ιαν 2017

Η εκλογή του νέου προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του συντηρητικού Αντόνιο Ταγιάνι, κλείνει τον τελευταίο κύκλο επικυριαρχίας, από το τέλος του πολέμου, των κεντρώων κομμάτων της «κοινωνικής φιλελεύθερης δημοκρατίας». Το Κοινοβούλιο βέβαια βρίσκεται στο μέσον της θητείας του και, συνεπώς, οι πολιτικοί συσχετισμοί εκφράζουν την πολιτική πραγματικότητα του 2014. Το ότι είχαμε αυτή την εκλογή οφείλεται στο ότι η σύμπραξη των δυο μεγάλων πολιτικών ομάδων, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και της Συμμαχίας των Δημοκρατών Σοσιαλιστών, στηρίζονταν στη μοιρασιά του προέδρου από τις τάξεις τους στο μέσο της θητείας. Αυτή τη φορά, οι Σοσιαλιστές, τους οποίους εκπροσωπούσε ο Μάρτιν Σουλτς, δεν τήρησαν τη συμφωνία με το πρόσχημα ότι τα μεγάλα πόστα ήταν κατειλημμένα από τους Συντηρητικούς Διεκδίκησαν δια του Πιτέλα την προεδρία την οποία έχασαν.

Το Ευρωκοινοβούλιο έχει πλέον να αντιμετωπίσει τις κρίσιμες εθνικές εκλογές σε κράτη-μέλη που επίκεινται (Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία). Ολα δείχνουν ότι η Αριστερά θα χάσει τα προπύργιά της και στον Νότο, με εξαίρεση ίσως την Ελλάδα. Ο Τσίπρας συνεργάζεται πια στενά με την Κεντροαριστερά, αν και έχει μέρος της ευθύνης για την υποχώρηση της «γοητείας» του στο ευρωπαϊκό εκλογικό σώμα μια και έδειξε στην πράξη ότι η ασυνεπής και συχνά αμετροεπής συμπεριφορά του αλλά και οι συμμαχίες του στοίχισαν πολλά και στους Ισπανούς ριζοσπάστες και στα σοσιαλιστικά κόμματα που τον φλερτάρουν.

Το βασικό πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει το «παλαιό» Κοινοβούλιο είναι η αμφισβήτηση της θεμελιώδους αρχής της Ενωσης για εκχώρηση μέρους της εθνικής κυριαρχίας σε υπερεθνικό θεσμό. Ηδη η πρώτη απώλεια καταγράφεται με το Brexit. Στη Βρετανία το κέντρο βάρους της καμπάνιας για το δημοψήφισμα ήταν όχι μόνο το Μεταναστευτικό αλλά και η επιστροφή των κυριαρχικών δικαιωμάτων που έχουν εκχωρηθεί στην ΕΕ – και ειδικότερα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Αυτή η αμφισβήτηση υιοθετείται ως έναν βαθμό από κεντροδεξιά κόμματα λόγω του φόβου ότι θα ακολουθήσουν την πορεία των κεντροαριστερών.

 

Ο Φιγιόν, π.χ., ζητάει να σταματήσει η εμβάθυνση της ‘Ενωσης. Που σημαίνει άρνηση εκχώρησης εθνικής κυριαρχίας, χωρίς την οποία όμως η ‘Ένωση θα πάψει να είναι ‘Ένωση και θα οδηγηθεί σε ζώνη οικονομικών συνεργασιών.

Η νέα διοίκηση Τραμπ στις ΗΠΑ, εξάλλου, ταυτισμένη όχι μόνο με το ευρωφοβικό αλλά και με το αντιευρωπαϊκό ρεύμα που εκφράζεται από ακροδεξιά κόμματα, θα πολεμήσει την περαιτέρω εμβάθυνση της Ευρωζώνης. Ο μετασχηματισμός της ζώνης του ευρώ είχε γίνει αποδεκτός από όλους και μάλιστα με πρόταση της Γερμανίας. Η μη λειτουργικότητα της Ευρωζώνης και της τραπεζικής ένωσης όμως εξηγεί την αναποτελεσματικότητα της αρχιτεκτονικής της. Οι συζητήσεις είχαν αρχίσει σε επίπεδο κορυφής. Με τις εξελίξεις, πάγωσαν όλα. Σε λίγους μήνες θα δούμε αν η Ευρώπη θα συνεχίσει την πορεία της ή αν μια νέα κατάσταση θα αυξήσει τους παράγοντες αστάθειας ή διάλυσης.

Σε ό,τι μας αφορά, είναι σίγουρο ότι πρώτη η Ελλάδα πληρώνει τις δικές της αστοχίες. Οπότε…