Έγραψε ο Lewis Carroll στο «Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων»: «Αν δεν ξέρεις πού πηγαίνεις, όλοι οι δρόμοι θα σε βγάλουν εκεί». Αυτό θα μπορούσε να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο το Πολιτικό Σύστημα και η Κοινωνία στην Ελλάδα βλέπουν την Υγεία. Ισως πάνω από 30 Υπουργοί που υπηρέτησαν στη θέση μετά το 1974, αντιμετώπισαν το «ταξίδι» χωρίς να έχουν ενδιαφερθεί, αντιληφθεί ή διερωτηθεί για τον προορισμό.

Τους ενδιέφερε το ταξίδι που για κάποιους κράτησε λίγους μήνες και για άλλους πολλά χρόνια, και ήταν πάντα αυτοσκοπός. Ο προορισμός δεν ενδιέφερε, αφού ο δρόμος, ακόμη και ο σύντομος, ήταν στρωμένος με άμεσα προσωπικά και πολιτικά οφέλη. Έτσι, για τους περισσότερους, η μόνη συνεισφορά ήταν μικρά ή μεγάλα «μπαλώματα» στην «κουρελού» της Υγείας. Καθώς η ίδια κουρελού υφαίνονταν παντού, όταν ήρθε η Κρίση, η κουρελού σκίστηκε και η Ελλάδα έμεινε γυμνή και άρρωστη στην καταιγίδα της φτώχειας.

Και όμως, το Σύνταγμα στο Άρθρο 21, παρ. 3 είναι σαφές: «Το Κράτος μεριμνά για την Υγεία των πολιτών». Αυτό είναι το τέλος, ο προορισμός, του ταξιδιού. Ένα Κράτος όπου η υγεία των πολιτών αποτελεί δικαίωμα που το Κράτος υποχρεούται να εξασφαλίζει με κάθε τρόπο. Υπήρξε μία περίοδος, με τη Μεταπολίτευση, που ο προορισμός φάνηκε να σκιαγραφείται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Παρερμηνεύοντας και αξιοποιώντας το Μεταδικτατορικό Σύνταγμα του 1975, το νέο και ενθουσιώδες, τότε, Σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ ανέλαβε το ρόλο του Κράτους – Παραμάνας που θα φρόντιζε για την Υγεία του Λαού. Ο βασικός Νόμος 1397 του 1983 ήταν το πρώτο βήμα σε μία πολύ μακριά πορεία με πάρα πολλά ξεστρατίσματα. Για κακή τύχη, όμως, η νέα μας Δημοκρατία ήταν ανέτοιμη για τόσο μεγάλα εγχειρήματα.

Δεν υπήρξε ένα σχέδιο μετάβασης, ένας χάρτης διαδρομής με τοπόσημα, και στάσεις … ανεφοδιασμού. Αποτέλεσμα, αντί να πορευόμαστε σταθερά με προορισμό την καλύτερη δυνατή υγεία με τα χρήματα που μπορούσαμε να πληρώσουμε, ατομικά ή συλλογικά, κάθε φορά, σε κάθε στάση της διαδρομής ρωτούσαμε: πώς θα δουλεύουν οι γιατροί, πόσα νοσοκομεία θέλουμε, αν αυτά θα ανήκουν στο κράτος ή τους ιδιώτες και άλλα πολλά και όχι σημαντικά. Το βασικό ζητούμενο δεν ήταν ποτέ αυτό που δικαιούται ο Πολίτης, αλλά αυτό που απαιτεί και διεκδικεί ο κάθε ένας από τους υπόλοιπους συντελεστές του συστήματος.

Ο λόγος είναι απλός. Στην Ελλάδα, αιώνες τώρα, ίσως λόγω της ιστορίας, ίσως λόγω χαρακτήρα, δεν ενδιαφέρει το συλλογικό καλό, αλλά το ατομικό συμφέρον. Το συμφέρον του πολιτικού, του επαγγελματία υγείας και του πολίτη. Το συμφέρον του πολίτη, όμως, δεν νοείται ως κάτι που αφορά όλους, αλλά ως ατομικό προνόμιο που εξαγοράζεται με την ψήφο μας ατομικά. Στο τέλος, δηλαδή, όλα από εμάς εξαρτώνται και μόνο εμείς είμαστε υπαίτιοι για όσα (μας) συμβαίνουν.