Ολοκληρώνεται την Κυριακή η προεκλογική διαδικασία για την ανάδειξη επικεφαλής του νέου ενιαίου φορέα, την οποία παρακολούθησα το τελευταίο διάστημα από κοντά. Στο κείμενο αυτό δε θα προσπαθήσω να πείσω για την ψήφιση συγκεκριμένου υποψηφίου, αλλά θα καταθέσω κάποιες σκέψεις ελπίζοντας να εκφράσω κι άλλους, ιδιαίτερα νέους.
Αρχικά, η διαδικασία δεν προσέλκυσε το ενδιαφέρον μεγάλου αριθμού πολιτών. Λογικό από τη μια αφού τα κόμματα που συμμετείχαν στο εγχείρημα ανήκουν στην ελάσσονα αντιπολίτευση, απογοητευτικό δε αφού μαρτυρά πως οι υποψήφιοι δεν κατάφεραν να κάνουν υπερβάσεις. Αυτά μέχρις αποδείξεως του εναντίου και με το βλέμμα στην προσέλευση της Κυριακής.
Ωστόσο, η μεγάλη ευκαιρία χάθηκε με την εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ψηφοφορία, η οποία δεν πέρασε και σίγουρα θα έφερνε νέο κόσμο στο εγχείρημα, αποτελώντας από μόνη της ένα καινοτόμο πρότζεκτ για τη χώρα. Στην εποχή που πλέον σπουδάζεις εξ αποστάσεως μέσω διαδικτυακών μαθημάτων, κάποιοι που φέρουν ευθύνες για τα λάθη του παρελθόντος ζήτησαν από τους νέους τη φυσική τους παρουσία. Οι ευθύνες εδώ ανήκουν αποκλειστικά στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
Αφού η πρόκληση αυτή χάθηκε η μεγάλη προσέλευση δεν έπρεπε να είναι αυτοσκοπός, ειδικά από τη στιγμή που δεν βρέθηκε κάποιο αντίδοτο για την προσέλκυση ψηφοφόρων με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά εκείνων που τους κλείσαμε την πόρτα. Επικράτησε όμως σε πολλές περιπτώσεις η λογική του εντυπωσιασμού και των κομματικών στρατών. Επιδιώχθηκε η μέγιστη συσπείρωση των παλαιών ψηφοφόρων, η οποία στη συνέχεια έγινε εχθρός του ανοίγματος σε άλλα ευρύτερα ακροατήρια. Νέο κόμμα με αποκλειστικά παλιούς ψηφοφόρους είναι επίφαση ανανέωσης.
Η άλλη πτυχή έχει να κάνει με τις υποψηφιότητες. Από τη στιγμή που το υποκείμενο (επικεφαλής) προηγήθηκε του αντικειμένου (νέος φορέας) -ας μην θίξουμε αυτό το θέμα- οι πολιτικές θέσεις ήταν μοιραία γενικά ασαφείς. Κυριάρχησαν λοιπόν τα συνθήματα και οι δηλώσεις έναντι των προγραμμάτων. Και μην γελιέστε, οι ανοιχτόμυαλοι νέοι και είναι ικανοί και θέλουν να διαβάσουν προγράμματα, αντίθετα δυσανασχετούν με την αοριστολογία και τη φλυαρία.
Έτσι, η κρίση για την κάθε υποψηφιότητα περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό σε προσωποπαγή στοιχεία. Προσωπικά, διέκρινα υποψηφιότητες αξιόλογες που θα τους άξιζε μια προσπάθεια αλλά και υποψηφιότητες από το παρελθόν -άσχετα αν εμφανίστηκαν σαν νέες. Ο διαχωρισμός δεν αφορά την τοποθέτηση στους άξονες πασοκογενής – μη πασοκογενής, νέος – παλιός, αριστερόστροφος – δεξιόστροφος. Οι διαφορές αυτές έχουν τη σημασία τους αλλά πολύ μικρότερη βαρύτητα απ’ ότι στο παρελθόν. Ο διαχωρισμός είναι ανάμεσα σε βολεμένους και αγωνιστές, υποκριτές και ντόμπρους.
Βολεμένοι είτε από τη γέννησή τους εξαργυρώνοντας ονόματα, είτε από τα φοιτητικά χρόνια τους εξαργυρώνοντας τη συνδικαλιστική τους δράση. Υποκριτές που κόπτονται για τη νέα γενιά που ξενιτεύεται αλλά οι ίδιοι είτε τη χρησιμοποιούν για φωτογραφίες φτηνού εντυπωσιασμού είτε είναι εξασφαλισμένοι μέσω του κομματικού σωλήνα. Αυτά είναι που απωθούν τους «απέξω» και που καμιά ευγενική αντιπαράθεση δεν έπρεπε να αποσιωπήσει.
Πλάι σε αυτές τις υποψηφιότητες, υπάρχουν και κάποιες που έχουν ταυτότητα πέραν της κομματικής. Υπάρχουν υποψηφιότητες που πραγματικά «άνοιξαν» τη διαδικασία και προκάλεσαν το –έστω φευγαλέο- ενδιαφέρον με τη συμμετοχή τους. Στην εποχή όπου η σοσιαλδημοκρατία επαναπροσδιορίζεται, στη Δημοκρατική Παράταξη του 21ου αιώνα δεν μπορεί να ηγηθεί νοσταλγός περασμένων δεκαετιών. Στην εποχή όπου οι φοιτητικές κομματικές παρατάξεις φθίνουν και τα τραπεζάκια εξαφανίζονται, δεν μπορεί να ηγηθεί μετρ αυτών των πρακτικών. Υπάρχουν υποψηφιότητες που δεν έχουν σχέση με τα παραπάνω. Γνωρίζω πολύ καλά ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών που αμφιταλαντεύονται στο να ψηφίσουν ή όχι την Κυριακή, σκέπτονται αυτές τις υποψηφιότητες.
Αυτό το κρίσιμο και σκεπτόμενο πολιτικό σύνολο θα αποτελέσει τη μαγιά για τη διαμόρφωση του αυριανού συλλογικού διανοούμενου που θα είναι ένας πραγματικά νέος ενιαίος φορέας του προοδευτικού χώρου. Για να γίνει αυτό όμως πρέπει πρώτα να ψηφίσει. Η συμμετοχή αυτού του συνόλου στις εκλογές της Κυριακής είναι το σημαντικότερο βήμα μέχρι το επόμενο.