Το «σχέδιο» της στασιμότητας

Πάσχος Μανδραβέλης 13 Σεπ 2013

Δεν υπάρχει κάποιο μεγάλο σχέδιο για την έξοδο της χώρας από την κρίση κι ούτε μπορεί να υπάρξει. Κανείς δεν γνωρίζει το μέλλον και γι’ αυτό κανείς δεν μπορεί να σχεδιάσει για ολόκληρες κοινωνίες όλες εκείνες τις απίθανες λεπτομέρειες που φτιάχνει η ζωή, έτσι ώστε να παρουσιάσει κάποια βασιλική οδό για την πρόοδο και την ανάπτυξη. Αυτές έρχονται όταν επιτρέπεται στους ανθρώπους να δοκιμάσουν νέα πράγματα, ακόμη κι αυτά που πολλοί θεωρούν «τρελά». Η πρόοδος και η ανάπτυξη είναι μια διαρκής διαδικασία δοκιμών και λαθών, βελτιωμένων πρακτικών μέχρι κάποια στιγμή να εμφανιστεί -συνήθως από νέους ανθρώπους- η μεγάλη επιτυχία.

Κατά την ίδια λογική σήμερα δεν εκτελείται κάποιο μεγάλο σχέδιο που κρατά την Ελλάδα στάσιμη. Υπάρχουν μόνο μικρά κατεστημένα, μικρές φιλοδοξίες, μικρές ίντριγκες, που σε διάφορους τομείς κλείνουν τον δρόμο στους νέους προς όφελος εκείνων που κατέχουν τα πόστα. Είναι όλες εκείνες οι ευνοϊκές για κάποιες ομάδες κρατικές ρυθμίσεις που δημιουργούν έλη στασιμότητας. Κάθε λίγο και λιγάκι νομοθετούνται απαγορεύσεις και ρυθμίσεις που κατ’ ουσίαν απαγορεύουν να δοκιμαστούν νέοι άνθρωποι ή νέες πρακτικές σε κάθε τομέα της ελληνικής πραγματικότητας.

Αυτή η πρακτική απαντάται παντού· στα κλειστά επαγγέλματα, στις απίθανες διοικητικές ρυθμίσεις που αποτρέπουν νέους επιχειρηματίες να μπουν στην αγορά, στη δημόσια διοίκηση, στα ΑΕΙ κ.λπ. Υπάρχουν πάντα κάποιες αόριστες και απίθανες διατάξεις νόμων, που δεν τις προσέχει κανείς, και οι οποίες μόνο στόχο έχουν τη συντήρηση του υπάρχοντος.

Πιο χαρακτηριστική περίπτωση απαντάται στα ΑΕΙ, όπου παρατηρείται η μοναδική τάξη των Ελλήνων που δεν θέλουν να βγουν στη σύνταξη. Διάφοροι μεγαλόσχημοι καθηγητές κατόρθωσαν να επεκτείνουν το όριο συνταξιοδότησης στα 67 έτη (την εποχή μάλιστα που όλοι οι Ελληνες ονειρεύονταν να βγουν στη σύνταξη στα πενήντα) και τώρα κάποιοι πάλι επιχειρούν να διατηρήσουν (τις διοικητικές μόνο) θέσεις μέχρι τα βαθιά γεράματα· σημειώσαμε τις διοικητικές θέσεις διότι ορθώς ο νόμος προβλέπει ότι κάποιοι καθηγητές μπορούν να διδάσκουν ως ομότιμοι και μετά τη συνταξιοδότησή τους. Είναι δε απορίας άξιον γιατί κάποιοι καθηγητές θέλουν να ασκούν τα κατά κανόνα βαρετά διοικητικά καθήκοντα (σε σχέση πάντα με τη μαγεία της επιστήμης) αντί να συνταξιοδοτηθούν ή να προσφέρουν τα φώτα τους ως απλοί ομότιμοι.

Ακόμη δε πιο περίεργο είναι οι σχέσεις τους με το πολιτικό σύστημα ή έστω μέρος αυτού, το οποίο χρησιμοποιούν για να πετύχουν τους σκοπούς τους. Ετσι έξι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας (επτά έγραψε σε επιστολή του στην «Κ» 11.9.2013 ο καθηγητής της Ιατρικής κ. Χριστόδουλος Στεφανάδης και ίσως να έχει καλύτερη πληροφόρηση) -οι κ.κ. Λένα Μακρή (Φθιώτιδας), Μάξιμος Σενετάκης (Ηρακλείου), Μάνος Κονσόλας (Δωδεκανήσου), Γιώργος Γεωργαντάς (Κιλκίς), Μαρία Αντωνίου (Καστοριάς), Λάζαρος Τσαβδαρίδης (Ημαθίας)- ξύπνησαν ξαφνικά κάποιο πρωί και αποφάσισαν να καταθέσουν μια τροπολογία σύμφωνα με την οποία θα επιτρέπεται σε καθηγητές άνω των 67 ετών να συνταξιοδοτηθούν μεν, αλλά να παραμείνουν κοσμήτορες των τμημάτων τους. Γιατί; Δεν το εξηγούν στην πρότασή τους· λένε απλώς ότι υπάρχει ασάφεια νόμου. Και όπως είναι γνωστό σ’ αυτή τη χώρα, κάθε ασάφεια νόμου είναι υπέρ της συντήρησης και κατά των νέων.