Επιτέλους το μόρφωμα της Χρυσής Αυγής προσήχθη ενώπιον της δικαιοσύνης και ήδη ασκήθηκαν οι πρώτες ποινικές διώξεις για τις βίαιες δολοφονικές πρακτικές της. Αρκεί όμως μόνον η ποινική καταστολή για την αντιμετώπιση του εγχώριου ναζιστικού φαινομένου; Η απάντηση είναι βέβαια όχι. Χρειάζεται ένας διαρκής αγώνας για την υπεράσπιση των δημοκρατικών αξιών και θεσμών και την αποδόμηση των ακροδεξιών φυλετικών και εθνικιστικών ιδεολογημάτων. Δυστυχώς όμως αυτά τα τόσο απλά και αυτονόητα στην ελληνική δημόσια σφαίρα δεν είναι καθόλου αυτονόητα.
Ακόμα και την κρίσιμη στιγμή που η ελληνική Δημοκρατία προχώρησε στη «σύγκρουση» με τη Χρυσή Αυγή, το πολιτικό σύστημα λειτούργησε με τον δικό του αυτιστικό τρόπο. Τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου ξεκίνησαν μια έντονη διαμάχη μεταξύ τους, η οποία ανέδειξε την αδυναμία τους να διαμορφώσουν μια κοινή πολιτική στάση απέναντι στη ναζιστική έκφραση.
Ετσι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας έθεσαν τον ΣΥΡΙΖΑ εκτός του «συνταγματικού τόξου», ενώ στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ περίπου κατήγγειλαν την κοινή αντιφασιστική δράση ως προσπάθεια συγκάλυψης της κυρίαρχης, υποτίθεται, αντίθεσης μνημόνιο – αντιμνημόνιο. Παραδόξως ο ΣΥΡΙΖΑ, αρνούμενος μάλλον την κριτική ανάγνωση της ιστορικής διαδρομής της ευρωπαϊκής Αριστεράς, παραμένει δέσμιος της παράδοσης της Τρίτης Διεθνούς, η οποία κατά τον μεσοπόλεμο προέκρινε ως κύριους εχθρούς τα δημοκρατικά και σοσιαλιστικά κόμματα και όχι τον επελαύνοντα φασισμό.
Η ιδεολογική αντιμετώπιση του τοπικού ναζιστικού φαινομένου είναι κι αυτή δύσκολη. Παρά την υπερχειλίζουσα ρητορική καταδίκη της ακραίας ακροδεξιάς, υπάρχει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα η οποία είναι το κατάλληλο θερμοκήπιο για την άνθηση και την ανάπτυξή της. Η ελληνική κοινωνία είναι δέσμια ενός ισχυρότατου πλέγματος θεωρημάτων τα οποία είναι ενσαρκωμένα στους ιδεολογικούς και κατασταλτικούς μηχανισμούς του κράτους αλλά και διάχυτα ως κανονικότητα στην τρέχουσα λαϊκή καθημερινότητα.
Η απίστευτα εθνοκεντρική εκπαίδευση, η εθνοφυλετική καθαρότητα ως κρατική επιλογή, όπως εκφράζεται με την άρνηση απόδοσης της ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στη χώρα, η αντίληψη του περιούσιου και πανταχόθεν βαλλόμενου ανάδελφου λαού, η πίστη σε αναφαίρετα εθνικά δίκαια και η διαρκής θυματοποίηση της Ελλάδας ως άθυρμα των Μεγάλων Δυνάμεων, οι εξωφρενικές συνωμοσιολογικές δοξασίες, ο διάχυτος λαϊκός και εκκλησιαστικός αντισημιτισμός είναι μερικά από τα στοιχεία που συνθέτουν το υπαρκτό εγχώριο ιδεολογικό περιβάλλον. Ολα αυτά πρέπει να ιδωθούν εκ νέου με κριτήριο τον ορθό λόγο και χωρίς το φαντασιακό τους ιστορικό φορτίο. Μόνον τότε ο ναζισμός και ο φασισμός θα μείνουν σαν ψάρια χωρίς νερό.