Καλή η ιδέα για τη διοργάνωση διήμερου Επιστημονικού και Πολιτικού Συμποσίου για την επέτειο της 3ης Σεπτεμβρίου. Οι εμπνευστές και οι διοργανωτές του Συμποσίου πρέπει να είναι ικανοποιημένοι. Η συμμετοχή των δύο πρώην ηγετών και πρωθυπουργών Κ. Σημίτη και Γ. Παπανδρέου, πολλών στελεχών του παρελθόντος αλλά και πολλών νέων έδωσε την εικόνα της αισιοδοξίας και πέρασε το μήνυμα ότι δεν έκλεισε ο κύκλος του πολιτικού ρόλου του ΠαΣοΚ.
Η συμμετοχή επιστημόνων στο Συμπόσιο άνοιξε και τον δρόμο της αυτοκριτικής, τον οποίο ακολούθησαν και κάποιοι πολιτικοί.
Ωστόσο η έντιμη και αντικειμενική κριτική για την πολύχρονη κυβερνητική θητεία του ΠαΣοΚ δεν είναι εφικτή «εν βρασμώ». Και μόνο η ταύτιση του ΠαΣοΚ με το πρώτο μνημόνιο, που άνοιξε τον δρόμο για την ύφεση, τη φτώχεια και την ανεργία, ακύρωσε τα όσα θετικά – και δεν είναι λίγα – έχουν καταγραφεί στη μακρά κυβερνητική θητεία του.
Είναι άδικο να φορτώνονται τα πάντα στο ΠαΣοΚ, όταν για πέντε χρόνια πριν από την κρίση κυβερνούσε η Νέα Δημοκρατία, η οποία έβλεπε να έρχεται το τσουνάμι της χρηματοοικονομικής κρίσης και αντί να τολμήσει να πάρει μέτρα για την προστασία της χώρας προκάλεσε πρόωρες εκλογές για να δώσει την κρεμάλα του «πολιτικού απαγχονισμού» στο ΠαΣοΚ. Διότι, είτε με μνημόνιο είτε χωρίς αυτό, το δημόσιο χρέος ήταν η θηλιά της κρεμάλας.
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ κ. Βενιζέλος εξήγησε γιατί επελέγη η 4η Σεπτεμβρίου για την επετειακή εκδήλωση: «Δεν είναι επειδή θέλουμε να αλλάξουμε την Ιστορία, αλλά γιατί θέλουμε να σηματοδοτήσουμε τον ρόλο μας στην επόμενη ημέρα της πατρίδας».
Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο, όσον χρόνο το ΠαΣοΚ θα συγκυβερνά με τη Νέα Δημοκρατία και θα ψηφίζει μέτρα που επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τη μεγάλη πλειονότητα της δεινοπαθούσας κοινωνίας. Και αν υπάρξει προοπτική στο προσεχές μέλλον για χαλάρωση των μέτρων λιτότητας, ανακούφιση των χαμηλοσυνταξιούχων και περιορισμό της ανεργίας, το μεγαλύτερο πολιτικό όφελος θα το καρπωθεί η ΝΔ.
Υπάρχουν δύο τομείς στους οποίους η σημερινή ηγεσία μπορεί να προχωρήσει σε αλλαγή πλεύσης με βάση την εμπειρία του παρελθόντος. Ο πρώτος αφορά το κόμμα. Το στίγμα έδωσε ο Γραμματέας της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής Νίκος Ανδρουλάκης: «Ο τόπος χρειάζεται ένα νέο ΠαΣοΚ, δημοκρατικό, λαϊκό μεταρρυθμιστικό. Ενα ΠαΣοΚ που θα είναι μακριά από φεουδαρχικές αντιλήψεις και αρχηγισμούς».
Ο κύκλος των μεγάλων ηγετών που δημιούργησαν τα αρχηγικά κόμματα έχει κλείσει. Η δημοκρατική οργάνωση και λειτουργία των κομμάτων, χωρίς προεδρικές κλίκες, ιεραρχίες και επετηρίδες είναι το μέλλον. Η αξιοκρατία στην κομματική ιεραρχία και η ηλικιακή ανανέωση πρέπει να είναι η βάση του ΠαΣοΚ της «επόμενης ημέρας». Αν στο κόμμα δεν υπάρχει αξιοκρατία, δεν πρόκειται να την εφαρμόσει και σε κυβερνητικό επίπεδο. Και ας μην ξεχνάμε ότι την αναξιοκρατία στα κυβερνητικά αξιώματα την πλήρωσε το ΠαΣοΚ και η χώρα.
Το ΠαΣοΚ της «επόμενης ημέρας» πρέπει να αποδεχθεί ότι η κομματικοποίηση του κράτους και τη χώρα έβλαψε και το ίδιο δεν ωφέλησε. Οι πρώτοι που «λάκισαν» ήταν οι «κυβερνητικοί αξιωματούχοι», που αποτελούσαν και την πλειοψηφία της Κεντρικής Επιτροπής!