Σύμφωνα με την εθνική αοιδό του Κινήματος, Ρίτα Σακελλαρίου, «μια σαραντάρα ίσον με δύο εικοσάρες». Το ΠΑΣΟΚ, αν και σαραντάρισε χθες, μοιάζει να συμπεριφέρεται ως εικοσάρα, επαναλαμβάνοντας τα λάθη της πρώτης του νιότης. Κι αυτό, σε μία εποχή που η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία βλέπει μπροστά της μία ιδανική ευκαιρία να αρθρώσει διακριτό λόγο για την οικονομική κρίση. Αν ο στόχος του εκσυγχρονισμού και η ευημερία της δεκαετίας του ’90 συρρίκνωσαν τις ιδεολογικές διαφορές μεταξύ δύο μεγάλων παρατάξεων, τα τελευταία πέντε χρόνια ο ρόλος των κεντροαριστερών κομμάτων αποκτά νέο momentum. Η όξυνση των ανισοτήτων, η διάσωση ενός βιώσιμου κοινωνικού κράτους, η προσπάθεια να αποτραπεί η κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων, με δεδομένη τη νέα δημογραφική πραγματικότητα στη γηραιά ήπειρο, οι προτάσεις για το μεταναστευτικό ώστε να μην οδηγήσει η εισροή προσφύγων σε άνοδο της Ακροδεξιάς είναι οι επείγουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Ειδικά στην Ελλάδα, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμη δεν έχει αποσαφηνίσει τη σχέση του με την Ευρώπη και θεωρεί ότι η προάσπιση των οικονομικά και κοινωνικά ασθενέστερων στρωμάτων ισοδυναμεί με προσκόλληση στα συντεχνιακά προνόμια του παρελθόντος, ενώ η σαμαρική Ν.Δ. δυσκολεύεται να διαρρήξει τις σχέσεις της με τον εθνικισμό, την Εκκλησία και την κοινωνική συντήρηση, μία φιλοευρωπαϊκή Κεντροαριστερά με κοινωνικές ευαισθησίες θα μπορούσε να αναδειχθεί εκλογικά ίσως και πρώτη δύναμη.
Το κυριότερο πρόβλημα είναι το αντιφατικό αυτό κόμμα που βρίσκεται αναπόφευκτα, λόγω ιστορίας, εκλογικής και κοινωνικής επιρροής, στο επίκεντρο της υπό διαμόρφωση Κεντροαριστεράς. Δεν συμμερίζομαι όσους απαξιώνουν σύσσωμη τη μεταπολιτευτική διαδρομή του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ είναι ΚΑΙ το κόμμα της αναδιανομής του πλούτου, της εθνικής συμφιλίωσης, της αναμόρφωσης του οικογενειακού δικαίου του ΕΣΥ, της ένταξης στην ΟΝΕ, της ανόδου του βιοτικού επιπέδου, αλλά και ΚΑΙ το κόμμα της διαφθοράς, των πελατειακών σχέσεων, του λαϊκισμού, του αυριανισμού, της οικογενειοκρατίας. Κι αν πλέον ασκεί το ίδιο σκληρή αυτοκριτική στα πεπραγμένα του, δεν μπορεί να απεμπλακεί από τον μεσσιανισμό, την έλλειψη εσωκομματικής δημοκρατίας, τον αυταρχικό τρόπο λειτουργίας υπό τη σκιά του ηγέτη-πατέρα αφέντη. Κάθε αρχηγός του κόμματος είχε ιδιοκτησιακή σχέση με το ΠΑΣΟΚ. Από τον Σάκη Καράγιωργα, τις αποπομπές διαφωνούντων από τον Ανδρέα μέχρι το δαχτυλίδι που έδωσε ο Σημίτης στον Γιώργο Παπανδρέου και τις αποδοκιμασίες του Ευάγγελου Βενιζέλου, καθώς και τις εκκλήσεις για διαγραφή του ΓΑΠ, η αντίληψη περί εσωκομματικής δημοκρατίας και σεβασμού της διαφορετικής γνώμης είναι κοινή. Μέχρι σήμερα.
Μαζί με την κρίση μέσης ηλικίας του ΠΑΣΟΚ, φαίνεται ότι έρχεται κι ο παλιμπαιδισμός. Γιατί οι πρόσφατες εικόνες του Ζαππείου δεν θυμίζουν ώριμο σαραντάρη, αλλά έφηβο που τραμπουκίζει.