Τελικά, ασκεί επιρροή η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση Σαμαρά, ή νομιμοποιεί, απλώς, μέτρα και πολιτικές που βυθίζουν στην εξαθλίωση την ελληνική κοινωνία; Απαντήσεις υπάρχουν, φυσικά, τόσες όσοι και οι “παίκτες” στην πολιτική σκακιέρα…
Ασχέτως, λοιπόν, αν πρέπει να πιστέψουμε, όπως υποστηρίζουν Βενιζέλος και Κουβέλης, ότι η παρουσία τους εξανθρωπίζει το “πακέτο”, ή αν πρέπει να δεχτούμε τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ που επιμένει ότι τα δύο κόμματα δίνουν παράσταση εξαπάτησης των πολιτών χάριν των μνημονίων, η έκβαση της χθεσινής σύσκεψης των τριών αρχηγών αναδεικνύει μια εξέλιξη που αξίζει να κρατηθεί.
Μέχρι προ τινος, η κρατούσα άποψη στην Ελλάδα, άποψη που με συνέπεια υπηρέτησε τόσο η κυβέρνηση Παπανδρέου, όσο και η κυβέρνηση Παπαδήμου, υποστήριζε ότι η δημοσιονομική βύθιση δεν άφηνε περιθώρια για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, παρά μόνο την υπαγωγή της χώρας στο συγκεκριμένο πρόγραμμα σωτηρίας.
Ο τρόπος που η τρικομματική περιγράφει την κατάσταση, δεν είναι ουσιωδώς διαφορετικός: αποδέχεται την ανάγκη τήρησης των δεσμεύσεων που η χώρα δια των κυβερνήσεών της έχει αναλάβει και υποδεικνύει ως όρο για την επιστροφή στην “ομαλότητα”, την αποδοχή μέτρων που επιδεινώνουν το ήδη επιβαρυμένο επίπεδο ζωής ευρύτατων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας.
Καινούργιο – και υπό την έννοια αυτή διαφορετικό σε σχέση με το παρελθόν – είναι το στοιχείο της πολιτικής διαπραγμάτευσης, που επιχειρείται να προστεθεί στην κατά βάση λογιστική διαδικασία των συζητήσεων με τους εκπροσώπους των δανειστών. Γιατί είτε υπό την έννοια της “ρήτρας ισοδυνάμων” που από την αρχή θέτει ο Κουβέλης, είτε υπό το πρίσμα της διετούς επιμήκυνσης που θεωρεί όρο αντοχής ο Βενιζέλος, η Ελλάδα βάζει για πρώτη φορά στο τραπέζι αιτήματα που προϋποθέτουν, πρωτίστως, την πολιτική συναίνεση των εταίρων.
Δεν είναι ασήμαντο… Για μια χώρα που λίγο θέλει και θα συνηθίσει την απομείωση της κυριαρχίας της σε όλα τα επίπεδα, η επιστροφή της πολιτικής είναι σημαντική, ακόμα και για λόγους εθνικής αυτοπεποίθησης. Με την προϋπόθεση, φυσικά, η επίκληση των ισοδυνάμων και της επαναδιαπραγμάτευσης να μην αποδειχθεί φύλλο συκής για να περάσει ένα πακέτο σκληρό και, ούτως ή άλλως, δυσβάστακτο.