Με αφορμή την υποχώρηση της κυβέρνησης από το σχέδιο αλλαγής του μαθήματος των θρησκευτικών καλό είναι να γίνει μια συζήτηση για τη σχέση Εκκλησίας και πολιτικού συστήματος πέρα από όσα το Σύνταγμα ορίζει. Και καλό θα ήταν η συζήτηση αυτή να ξεκινήσει από τα θετικά παραδείγματα, δεν είναι πολλά, που επιβεβαιώνουν ότι μπορεί μια κυβέρνηση να συγκρουστεί με την Εκκλησία χωρίς να καταρρεύσει και χωρίς να προκαλέσει επικίνδυνη κοινωνική αναταραχή.

Είναι εξαιρετικά διδακτική η υπόθεση της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες όταν ο τότε πρωθυπουργός Κ. Σημίτης υπερασπίστηκε το ευρωπαϊκό δίκαιο χωρίς αμφιταλαντεύσεις, χωρίς φόβο μπροστά στο πολιτικό κόστος και χωρίς επικοινωνιακό πάθος, χωρίς δηλαδή εμπρηστική ρητορεία τηλεοπτικής κατανάλωσης. Με ψυχραιμία και σταθερότητα, αυτοπεποίθηση και μετριοπάθεια, διαχειρίστηκε μια σύνθετη κρίση, χωρίς συναίνεση από την αξιωματική αντιπολίτευση και χωρίς τη συστράτευση ολόκληρης της παράταξής του.

Κέρδισε μια δύσκολη μάχη επειδή πίστευε στην προσπάθειά του, επειδή είχε όραμα εκσυγχρονισμού και ουσιαστικού εξευρωπαϊσμού της χώρας, επειδή έδινε προτεραιότητα στην πολιτική αντί των τακτικισμών και είχε την αίσθηση της ιστορικής ευθύνης και όχι μόνο της δημοσκοπικής ανάγκης. Κρίμα που η σημερινή πολιτική ηγεσία έχει τα ακριβώς αντίθετα χαρακτηριστικά.