Το όριο φορολόγησης στη γονική παροχή, τα πραγματικά διλλήματα και οι «βολικοί διχασμοί»

Κώστας Χλωμούδης 15 Σεπ 2021

Ο κος πρωθυπουργός στην Διεθνή Έκθεση Θεσ/νικης συνεχίζοντας μια ανώφελη, για την οικονομία, παράδοση “ετήσιας παροχολογίας”, εξήγγειλε αύξηση των κρατικών δαπανών μειώνοντας ταυτόχρονα τα έσοδα από τους φόρους, χωρίς την σχετική αναγωγή στα μακρο-οικονομικά μεγέθη της οικονομίας μας.

Αντίστοιχες πρακτικές, ίσως λόγω της υπερδεκαετούς οικονομικής κατάστασης της χώρας (κρίσης χρέους), είχαμε να δούμε από την περίοδο υπουργίας του κου Αλογοσκούφη, με δεδομένο ότι το χρέος έχει φτάσει στο 236% (από τα υψηλότερα στον κόσμο)...

Ας ελπίσουμε ότι οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοί, που θα ακολουθήσουν, να μην ενδώσουν σε πλειοδοσία...

Η περίοδος δημοσιονομικής χαλαρότητας, μόλις αντιμετωπιστεί η πανδημία, θα τελειώσει. Αν δεν υπάρχει από τώρα μέριμνα θα είναι δυστυχώς τότε, πάλι, αργά...

Είναι η στιγμή που πρέπει η “κοινωνία των πολιτών” να μην αδρανήσει…

Η σιωπή των προοδευτικών διανοουμένων, αγκαζαρισμένοι στις όποιες πολιτικές επιλογές τους της τελευταίας δεκαετίας, δεν είναι αυτό που επιβάλει ο ρόλος τους και έχει ανάγκη η κοινωνία μας.

Είναι η ώρα που μια μεγάλη κατηγορία πολιτών και διανοουμένων πρέπει να μιλήσουν χωρίς τις ενοχές ένταξης σε “μανιχαϊστικά” και ανιστόρητα διλήμματα του τύπου “… όποιος ασκεί κριτική στην κυβέρνηση του κου Μητσοτάκη, εμμέσως και αντικειμενικά, υποστηρίζει την επάνοδο στην εξουσία της κοινωνικής και πολιτικής συμμαχίας της προηγούμενης διακυβερνήσεως...”.

Η μεγαλύτερη ζημιά που έχει γίνει στο διάλογο, για τα δημόσια πράγματα της χώρας μας, είναι ο εξαναγκασμός “στη σιωπή”, με αυτού του είδους ταπεινής στάθμης διλλημάτων, των προοδευτικών διανοουμένων και Πολιτών.

Η απάντηση στο "Γιατί δεν μιλάνε οι διανοούμενοι;..", όσο τραγική και αν φαίνεται, είναι απλή.

Η αύξηση του ρόλου των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης, στη πολιτική και κοινωνική ζωή και στη χώρα μας, διαμόρφωσε δεδομένα που πολλές φορές είναι δύσκολα να τα “διαχειριστεί” όποιος επιχειρήσει να σκεφτεί και να εκφράσει απόψεις πέραν αυτών που “η φωνή του δωματίου” επιβάλλει…

Πόσες φορές δεν είδαμε τις αθλιότητες με τις ad hominem κριτικές σε επιστημονικές προσεγγίσεις και απόψεις, με τις οποίες και προφανώς έχουμε δικαίωμα να διαφωνούμε…

Δυστυχώς πολλοί/ες, από τους/τις κατά τεκμήριο διανοούμενους/ες και άλλοι/ες με θητεία σε δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών, νομιμοποίησαν ηθικά την αντιπαράθεση σε απόψεις, που τόλμησαν να σταθούν κριτικά, όχι επιχειρώντας αποδόμηση τους με τεκμήρια επί της ουσίας αλλά ερμηνεύοντάς αυτές, στην καλύτερη περίπτωση, ως αποτέλεσμα προσωπικών προθέσεων και σκοπιμοτήτων…

Πολλοί/ες είναι αυτοί/ες που έχουν υποστεί τη βαρβαρότητα της μιας και μοναδικής αλήθειας, των κάθε λογής ανόητων δογματικών…

Στο σημερινό μας σχόλιο θα επιχειρήσουμε μια κριτική αποτίμηση στις εξαγγελίες για το όριο φορολόγησης στη περίπτωση της γονικής παροχής, όπου ο κος πρωθυπουργός το έθεσε, από ότι φαίνεται από τις επεξηγήσεις των υπουργών, στο επίπεδο των 800.000 ευρώ ανά γονέα και ανά παιδί.

Υποστηρίζουμε ότι αυτό το όριο για αφορολόγητο στην γονική παροχή, είναι επιλογή υποστήριξης της ιδιοκτησίας μεγάλης περιουσίας εις βάρος των δυνατοτήτων κάποιας δικαιότερης κατανομής...

Η απόφαση της κυβέρνησης να μηδενίσει τον φόρο γονικής παροχής είναι προφανώς δημοφιλής, ακόμη και στους έχοντες μικρή περιουσία, την οποία θέλουν να μεταβιβάσουν στα παιδιά τους χωρίς δασμούς.

Όμως όλοι καταλαβαίνουμε ότι η επιλογή από το επίπεδο των 400.000 ευρώ και πάνω, αντιτάσσεται σε αρχές ουσιαστικής ισότητας, αναδιανομής και κοινωνικής αλληλεγγύης ενώ αφαιρεί από το κράτος πόρους που θα μπορούσε να αξιοποιήσει για την εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος.

Είναι μεροληψία υπέρ των πλουσίων και στις σημερινές οικονομικές συνθήκες της χώρας, σε βάρος των δυνατοτήτων άσκησης κοινωνικής πολιτικής...

Το ζήτημα της φορολόγησης της κληρονομιάς εδώ και χρόνια θεωρείται κεφαλαιώδες για την οργανωμένη κοινωνική συμβίωση...

Έχουν συμβάλει επ’αυτού πολλοί διανοητές μεταξύ των οποίων κλασσικές φιγούρες όπως ο φιλελεύθερος Τζων Στιούαρτ Μίλλ μέχρι τον Μαρξ και τον αναρχικό Μπακούνιν, για να μην αναφερθώ σε σύγχρονους στοχαστές όπως ο Πικετί...

Χρόνια πριν, οι οργανωμένες κοινωνίες, αξιοποίησαν το εργαλείο της αναδιανομής, κάποιου επιπέδου πλούτου, για διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης, ενισχύοντας το κοινωνικό κράτος.

Η απαλλαγή μέχρι ένα εύλογο ποσό και η προοδευτική φορολόγηση της μεταβιβαζόμενης περιουσίας, μετά από αυτό το όριο, θα πρέπει να είναι ο προοδευτικός στόχος της κοινωνίας μας, για κάθε κυβέρνηση...

Τέθηκε στο διάλογο το θέμα της συμβολής, δια μέσω αυτού του μέτρου, στην επίδραση που θα έχει στην οικονομία η “… πίεση για αλλαγή στην ιδιοκτησία…” από νεότερες γενιές.

Θα συμφωνούσαμε χωρίς περιστροφές στη διαφοροποίηση που θα υπάρχει από την ηλικιακή αλλαγή στη χρήση της περιουσίας.

Προς τούτο και θα συμφωνούσαμε για την ύπαρξη του φόρου κληρονομιάς...

Αλλά, στην περίπτωση της κυβερνητικής εξαγγελίας, αναφερόμαστε στην πλήρη φοροαπαλλαγή της γονικής παροχής και μάλιστα στο επίπεδο των 800.000Χ2Χ2 (με αντικειμενικό δείγμα δυο γονείς με δυο παιδιά)...

Υποστηρίζουμε ότι δεν συμβάλλει σε μια αναπτυξιακή πολιτική για πολλούς λόγους και όχι μόνον κοινωνικής ανισότητας…

Η ανάγκη για ανάπτυξη και δημιουργία πλούτου θα υπονομευτεί από την έλλειψη των συγκεκριμένων κονδυλίων που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν μέτρα άσκησης κοινωνικής πολιτικής...

Αυτό το μέτρο δεν φαίνεται πουθενά, στη διεθνή βιβλιογραφία, να ενεργοποιεί κάποια αναπτυξιακή προοπτική ενώ ταυτόχρονα, όπως κάθε δράση έχει τις εξωτερικότητες της, δημιουργεί πολλές παράπλευρες αρνητικές δυναμικές (φορολογική συνείδηση και κοινωνική κουλτούρα κλπ) που επιφέρουν τελικά συνολικά αρνητικό αποτέλεσμα.

Είναι επιλογή με υψηλή δόση μεροληψίας υπέρ της μεγάλης ιδιοκτησίας. Αν εντοπίζαμε την “ομάδα συμφέροντος”, με περιουσία άνω των 400.000 ευρώ, θα μπορούσαμε να διακρίνουμε αυτό το μικρό αυτό % της κοινωνίας μας για τα οποία μεριμνά η πολιτική της κυβέρνησης (με στοιχεία του 2013, οι κάτοχοι αστικών ακινήτων με αντικειμενική αξία μεγαλύτερη των 200.000 ευρώ, που πληρώνουν ΦΑΠ, είναι το 5% περίπου των φορολογουμένων), εις βάρος της δυνατότητας αναδιανομής με μέτρα ενίσχυσης της κοινωνικής κινητικότητας, που σε βραχυ-μακροπρόθεσμη περίοδο επιφέρουν θετικά στην ανάπτυξη μιας οικονομίας…

Τελικά θα είχε ενδιαφέρον μια κάποια προμελέτη - ένδειξη για τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα από το συγκεκριμένο μέτρο, έτσι ώστε να μπορέσουμε κάποια στιγμή να κάνουμε τον σχετικό απολογισμό τεκμηρίωσης της όποιας πολιτικής...

Έχει όμως αξία μια πρώτη προσπάθεια καταγραφής της πρακτικής που ακολουθούν επί αυτού, κάποια από τα άλλα κράτη στην Ευρώπη.

Είναι σύνηθες και αυτό γίνεται με την παρούσα κυβερνητική πρόταση, να μην διαχωρίζονται τα μετρητά, τα επιχειρηματικά μερίδια ή τα ακίνητα κλπ..

Γερμανία:

Αφορολόγητο 500.000 για σύζυγο 400.000 για κάθε παιδί

Από εκεί και πάνω έχουμε προοδευτική φορολόγηση με εφτά (7) κλίμακες που κυμαίνονται από 7 % και φτάνουν από τα 26.000.000 ευρώ και πάνω στα 43%.

Δηλαδή για 800.000 ένα παιδί θα πλήρωνε γύρω στις 40 χιλιάδες ευρώ. Από εκεί και πάνω πολύ περισσότερο.

Ολλανδία:

10% σε κληρονομιά έως €126,723, και 20% σε κάθε κληρονομιά από εκεί και πάνω. Δηλαδή 150.000 περίπου στα 800 χιλιάδες ευρώ.

Πορτογαλία:

10% για τα πάντα με «χαρτόσημο» από το 1ο ευρώ. Δηλαδή 15 χιλ στα 150 χιλιάδες ευρώ και 80 χιλιάδες στις 800.000.

Ισπανία:

Με τελείως αφορολόγητο 16.500 χιλ ευρώ για κάθε παιδί. Από εκεί και πέρα έχουμε από 7.5% έως 36% κλιμακωτά. Καταγράφεται όμως μείωση του φόρου για την πρώτη κατοικία έως 100 χιλ ευρώ. Εφαρμόζεται και πρόσθετος συντελεστής ανάλογα με την συνολική περιουσία του λαμβάνοντος την κληρονομιά.

Ηνωμένο Βασίλειο:

Αφορολόγητο έως 325.000 λίρες. Από εκεί και πάνω 40%.

Δηλαδή για να το προσαρμόσουμε περίπου στα δικά μας μεγέθη (των 800.000 ευρώ) όποιος κληρονομεί ακίνητο 720.000 λιρών θα πληρώσει 140.000 λίρες περίπου.