thetoc.gr

Σύμφωνα με την επικρατούσα αντίληψη, η Συμφωνία των Πρεσπών, οδήγησε στη διάλυση του Ποταμιού, της Ενωσης Κεντρώων και των ΑΝΕΛ. Η πραγματικότητα είναι αρκετά διαφορετική. Η διαμόρφωση του νέου πολιτικού τοπίου έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό.
Στις εκλογές του Μαϊου του 2012, ως απότοκο της χρεοκοπίας της χώρας ήρθε και η κατάρρευση του μεταπολιτευτικού σκηνικού. Η ΝΔ κατέγραψε τότε ποσοστό 18,85% το ΠΑΣΟΚ κατακρημνίστηκε από το 44% στο 13,18%, ο ΣΥΡΙΖΑ του 4,6% στις εκλογές του 2009 εκτοξεύθηκε στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης η Χρυσή Αυγή μπήκε στη Βουλή, ο Πάνος Καμμένος που είχε πάντα δευτερεύοντα ρόλο στη ΝΔ έγινε πολιτικός αρχηγός και το κόμμα του πήρε 10,6%, η ΔΗΜΑΡ εξασφάλισε 6,11%.
Η ΝΔ, που ήταν πρώτο κόμμα τον Μάϊο, κατόρθωσε στις εκλογές του Ιουνίου του 2012 να συσπειρώσει εκείνους που δεν επιθυμούσαν τη διακυβέρνηση της χώρας από ένα κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς και ο Αντ. Σαμαράς σχημάτισε κυβέρνηση σε συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ (που είχε μεταβληθεί πλέον από πρωταγωνιστής σε μικρότερος παίχτης) και τη ΔΗΜΑΡ. Σταθεροποιήθηκε έτσι η ΝΔ ως ο ένας πόλος του πολιτικού συστήματος εκφράζοντας τον κεντροδεξιό χώρο.
Με κυρίαρχο το αντιμνημονιακό κλίμα στην Ελλάδα, σε ένα περιβάλλον βίας και τραμπουκισμών και με την αυταπάτη περί εναλλακτικών λύσεων ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 έγινε κυβέρνηση. Η περαιτέρω πτώση του ΠΑΣΟΚ και η κατάρρευση της ΔΗΜΑΡ, άφησε χώρο στο Ποτάμι που μπήκε δυναμικά στο πολιτικό σκηνικό το 2014 εκφράζοντας εκσυγχρονιστικές, μεταρρυθμιστικές φιλελεύθερες δυνάμεις.
Η πλήρης αποδόμηση του αντιμνημονιακού αφηγήματος και η ακύρωση όλων των μεγάλων συνθημάτων του ΣΥΡΙΖΑ (σκίζουμε τα μνημόνια, θα βρούμε αλλού λεφτά, θα διαγράψουμε μονομερώς το χρέος κλπ) τον οδήγησε σε απώλειες, όχι όμως σε κατάρρευση. Κατόρθωσε να συγκρατήσει τον κύριο όγκο των δυνάμεών του μέσω της αξιομνημόνευτης συσπείρωσης των βουλευτών του και της αίσθησης σημαντικού τμήματος των πολιτών ότι “δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στα παλιά”.
Οι πολλές προσπάθειες για τη συγκρότηση ενός ισχυρού σχήματος στο χώρο του κέντρου απέτυχαν και άφησαν έδαφος για την κεντροαριστερή μετάλλαξη του κ.Τσίπρα. Η εκλογή του φιλελεύθερου Κυρ.Μητσοτάκη στην ηγεσία της ΝΔ, έστρεψε προς αυτόν ένα σημαντικό τμήμα των δυνάμεων του κεντρώου χώρου. Αυτά, σε συνδυασμό με τη νέα μνημονιακή πραγματικότητα και την κατάρρευση των συλλογικών ψευδαισθήσεων διαμόρφωσαν ένα νέο πολιτικό τοπίο. Σήμερα βλέπουμε την αντίστροφη τάση από εκείνη του 2012. Η συρρίκνωση των μικρότερων κομμάτων δεν έγινε τώρα. Ξεκίνησε μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015. Τότε το Ποτάμι είχε 11 βουλευτές (πριν από την Συμφωνία των Πρεσπών είχε ήδη χάσει 5), οι ΑΝΕΛ 10 (έφθασαν πρόσφατα στους 5) και η Ενωση Κεντρώων από 9 έφθασε κι αυτή στους 5. Επίσης καταγραφόταν σταθερά σε όλες τις μετρήσεις.
Σε αντίθεση με την εποχή του κατακερματισμού το 2012, η νέα πραγματικότητα έχει δημιουργήσει δύο πόλους. Για να ενισχυθούν και να παγιωθούν αμφότεροι κάνουν κινήσεις. Ο μεταλλαγμένος κ.Τσίπρας, αφού τελείωσε ο “γάμος συμφέροντος” με την ακροδεξιά, επιδιώκει να ενσωματώσει μέρος του ΚΙΝΑΛ και ανένταχτων της κεντροαριστεράς ώστε να παγιωθεί ως η κύρια δύναμη απέναντι στη ΝΔ και να επανέλθει στην εξουσία ύστερα από κάποιο διάστημα.
Ο κ. Μητσοτάκης αφού προσπάθησε να καλυφθεί από τα δεξιά του κρατώντας σκληρή γραμμή στη Συμφωνία των Πρεσπών γνωρίζει κι αυτός ότι η εκλογική του δυναμική θα κριθεί από το φιλελεύθερο κομμάτι του κέντρου. Η πόλωση θα είναι ακραία γιατί αυτό βολεύει και τους δύο. Μπορεί να αλλάξει αυτό; ‘Οσο κι αν το θέλουμε, η πραγματικότητα είναι αδήριτη. Κι ο καθένας καλείται να πάρει θέση με βάση αυτή κι όχι με βάση ανεδαφικές επιθυμίες.