Το μουσείο της αθωότητας

Ξένια Κουναλάκη 27 Μαρ 2014

Στο «Μουσείο της αθωότητας» του Ορχάν Παμούκ, ο κεντρικός ήρωας φτιάχνει ένα μουσείο με στόχο να παγώσει τον χρόνο και να παραμείνει αγκιστρωμένος στο παρελθόν. Στο μικρό σύμπαν που έχει δημιουργήσει, μέσα από σβησμένες γόπες της αγαπημένης του, καρτ ποστάλ και άλλα κειμήλια, αναβιώνει μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο της Κωνσταντινούπολης, μέσα στην οποία άνθησε ο έρωτάς του. Ενα παρόμοιο μουσείο, της διαρκούς αθωότητας, έχουν χαρίσει στους Ελληνες πολίτες πολλοί επιφανείς πολιτικοί. Και από την πλευρά τους οι ψηφοφόροι, καθηλωμένοι αενάως στον ρόλο του κακομαθημένου ανήλικου, αποδέχονται αυτήν την αντιμετώπιση από μερίδα των ηγετών τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η προχθεσινή δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας, Καρόλου Παπούλια, με αφορμή την εθνική γιορτή της 25ης Μαρτίου. «Πριν από 193 χρόνια, ένας ολιγάριθμος λαός με εξαιρετική γενναιότητα ξεδίπλωσε αρετές για τη λευτεριά του και κέρδισε. Σήμερα, ο λαός μας δίνει μάχη και αγώνα για να σπάσει τον κλοιό των δανειστών και αυτός ο αγώνας θα είναι νικηφόρος», είπε μόλις ολοκληρώθηκε η παρέλαση.

«Ο κλοιός των δανειστών» είναι μια… ενδιαφέρουσα φράση για να περιγράψει κανείς τις χώρες της Ε.Ε. που –διακινδυνεύοντας την πιστοληπτική τους αξιοπιστία– παρείχαν πακέτα διάσωσης ύψους 210 δισ. ευρώ στη χώρα μας, προκειμένου να παραμείνει στην Ε.Ε. και για να μπορέσει φέτος, για πρώτη φορά αφότου ξέσπασε η κρίση, να παρουσιάσει πλεόνασμα. Συνάδει όμως αυτή η ρητορική με τη συνήθη τάση θυματοποίησης της χώρας μας, που διαρκώς προκαλεί την επιβουλή των μεγάλων δυνάμεων. Λες και οι τελευταίες δεν έχουν άλλη όρεξη παρά να μπουκώνουν την Αθήνα με δανεικά, να της υπαγορεύουν στη συνέχεια αυστηρούς όρους, τους οποίους δεν πρόκειται να τηρήσει και να τα ακούνε κι από πάνω.

Ολες οι εθνικές γιορτές προσφέρονται για τέτοιου είδους κανάκεμα των ψηφοφόρων. Γι’ αυτό ο Πάνος Καμμένος των Ανεξάρτητων Ελλήνων τα συνδύασε όλα, την ξένη κατοχή και το 1821: «Η επέτειος του ξεσηκωμού δεν αποτελεί μόνο ημέρα μνήμης και σεβασμού στους αγωνιστές του 1821. Η πατρίδα μας σήμερα βιώνει μια άλλου είδους ξένη κατοχή, την οικονομική κατοχή που επέβαλαν οι δανειστές και εφαρμόζει η συγκυβέρνηση, η οποία εκτελεί τις εντολές τους», είπε. Σαν τα σημερινά πιτσιρίκια που αγωνίζονται να θυμηθούν τι έγινε πότε και με ποιο σύνθημα. «Πότε είπαμε το “Οχι”; Στις 25 Μαρτίου ή στις 28 Οκτωβρίου; Το 1821 ή το 1940; Και τέλος πάντων, η χούντα τέλειωσε ή δεν τέλειωσε το 1973;».

Αυτός ο υπέροχος ιστορικός αχταρμάς, τα –κατά Μόντι Πάιθον– «κουλουβάχατα της ιστορίας» βολεύουν τους πάντες. Τις κομματικές ηγεσίες και τους ψηφοφόρους. Γιατί και οι δύο μπορούν να επιρρίψουν τις ευθύνες στους «πιστωτές» και να καθαρίσουν για πάντα. Από τον Πελοποννησιακό Πόλεμο μέχρι το Μνημόνιο.