Το Ποτάμι ιδρύθηκε το 2014 με στόχο να ανατρέψει τους συσχετισμούς στο πολιτικό σύστημα. Συγκέντρωσε σημαντικές μεταρρυθμιστικές δυνάμεις και κατόρθωσε να εξασφαλίσει αξιόλογα ποσοστά σε 3 διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις.
Παρότι, αρχικά έγινε η πιο σημαντική δύναμη στον κεντρώο χώρο, για διάφορους λόγους, δεν κατόρθωσε να εξασφαλίσει την κυριαρχία. Μπόρεσε όμως να φέρει φρέσκο αέρα, να προτείνει καινοτόμες λύσεις και να κατοχυρώσει μια διακριτή εκσυγχρονιστική παρουσία, σε σημείο που οι εξελίξεις στο κέντρο καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τη συμμετοχή του.
Ο αρχικός στόχος της αλλαγής του πολιτικού συστήματος, παραμένει στο ακέραιο. Και δίνεται μια νέα ευκαιρία να επιτευχθεί μέσω της δημιουργίας ενός νέου μεγάλου σχήματος που θα προσθέσει δυνάμεις και θα καθορίσει τις εξελίξεις. Στην εισήγησή του στο 2ο Συνέδριο του Ποταμιού, ο Στ. Θεοδωράκης ανέφερε: «Μπορεί μόνο του το Ποτάμι; Απαντήσαμε από την πρώτη μέρα. Όχι, δεν μπορεί. Αυτή τη χώρα θα τη σώσει η συνωμοσία του καλού. Η χώρα έχει ανάγκη από μια μεγάλη δύναμη αλλαγής, μια δύναμη όμως, που θα γεννηθεί από τα κάτω, όπως γεννήθηκε το Ποτάμι. Η εκλογή από τη βάση μιας νέας ηγεσίας μπορεί να είναι η κατάληξη αυτής της πορείας».
Αυτό είναι και το στοίχημα σήμερα. Το ΠΑΣΟΚ αρχικά πίστεψε ότι θα μπορέσει να αναγεννηθεί και μέσω της Συμπαράταξης να υποδεχθεί τους παλιννοστούντες ψηφοφόρους που είχαν μετακομίσει στον ΣΥΡΙΖΑ. Αντελήφθη ότι δεν πρόκειται να συμβεί. Εγκατέλειψε τις εκκλήσεις για ένταξη στη Συμπαράταξη και συμφώνησε για ένα νέο μεγάλο κίνημα στο χώρο του κέντρου. Το αίτημα αυτό υποστηρίζουν ευρύτερες δυνάμεις που δεν εντάσσονται στα υφιστάμενα σχήματα. Είναι απαίτηση του κόσμου που θέλει να φύγει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν θέλει να ψηφίσει ΝΔ. Είναι απαίτηση των δημιουργικών δυνάμεων που θέλουν να δουν ένα νέο κίνημα να καθορίζει τις εξελίξεις στη μετα- ΣΥΡΙΖΑ εποχή και να οδηγήσει την Ελλάδα στην ανάκαμψη. Ο Ν. Αλιβιζάτος, ένα πρόσωπο υψηλού κύρους, ανέλαβε να εγγυηθεί τις διαδικασίες μετάβασης στο νέο φορέα.
Πολλά πολιτικά ζητήματα παραμένουν ανοιχτά:
-Είναι προφανής η διάθεση κάποιων να φέρουν το παιχνίδι στα μέτρα τους με βασική επιδίωξη την πολιτική τους επιβίωση. Τα σχέδια αυτά θα ακυρωθούν με την όσο το δυνατόν ευρύτερη συμμετοχή πολιτών στη διαδικασία. Ένα νέο κόμμα δημιουργείται από τη συμμετοχή νέων δυνάμεων.
-Προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά; Όρος επιβίωσης για κάθε σχήμα είναι όχι ο ετεροκαθορισμός, αλλά η ορατή πολιτική του ταυτότητα. Τι νέο φέρνει στην πολιτική σκηνή; Ποιες λύσεις προτείνει; Πώς οριοθετείται απέναντι στον εθνικολαϊκισμό και τον συντηρητισμό; Οι υποψήφιοι αρχηγοί θα προβάλουν τις θέσεις τους και οι πολίτες θα αποφασίσουν ποια πολιτική πλατφόρμα τους εκφράζει.
– Πώς μπορούν να συνυπάρχουν σε ένα νέο σχήμα, πρόσωπα με διαφορετικές πολιτικές απόψεις; Σε κάθε κόμμα, υπάρχουν διαφορετικές τάσεις. Από τα μεγαλύτερα, ως τα μικρότερα. Μονολιθικά κόμματα δεν υπάρχουν. Ακόμη κι αυτά που εμφανίζονται ως τέτοια έχουν πλειοψηφίες και μειοψηφίες. Το ζήτημα είναι η θεσμική κατοχύρωση μιας λειτουργικής συνύπαρξης. Τα υπόλοιπα θα λυθούν από τη δυναμική που θα αναπτυχθεί.
Στον χώρο του κέντρου μπορούν να συναντηθούν οι πιο δημιουργικές δυνάμεις της χώρας. Οι δυνάμεις που θέλουν μια Ελλάδα ανοιχτή στον κόσμο. Η ύπαρξη μιας ισχυρής πολιτικής μεταρρυθμιστικής δύναμης είναι προϋπόθεση για να ξεφύγουμε από τη μέγγενη του εθνικολαϊκισμού και να κάνει η χώρα το μεγάλο άλμα προς τα εμπρός στη μετα-ΣΥΡΙΖΑ εποχή. Είναι αυτό που θα ανατρέψει συσχετισμούς και θα δημιουργήσει νέα δεδομένα στο πολιτικό σκηνικό.
Τα εμπόδια σε αυτό τον δρόμο πολλά: Παραγοντισμοί, μηχανισμοί, παρωχημένες νοοτροπίες, πελατειακές αντιλήψεις. Χρειάζεται γενναιότητα από όλους κι όχι μίζεροι μικρο-υπολογισμοί. Η πρόκληση για τις πραγματικά προοδευτικές δυνάμεις είναι να ανοίξει ο χώρος για να μπει φρέσκος αέρας. Το στοίχημα μεγάλο και οι αβεβαιότητες πολλές. Αλλά αξίζει τον κόπο.