Το Man Booker International Prize και το δράμα του βιβλιόφιλου

dimart 25 Μαρ 2015

—της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου—

Πριν λίγες ώρες, ανακοινώθηκε η λίστα των υποψηφίων για το Man Booker International Prize, ένα βραβείο που δίνεται κάθε δύο χρόνια σε συγγραφείς για τη συνολική προσφορά τους στο μυθιστόρημα. Σε αντίθεση με το (απλό) Booker, το International δεν αφορά μόνο αγγλόφωνους συγγραφείς. Ιδού η φετινή λίστα:

Cesar Aira (Αργεντινή)
Hoda Barakat (Λίβανος)
Maryse Conde (Γουαδελούπη)
Mia Couto (Μοζαμβίκη)
Amitav Ghosh (Ινδία)
Fanny Howe (ΗΠΑ)
Ibrahim al-Koni (Λιβύη)
Laszlo Krasznahorkai (Ουγγαρία)
Alain Mabanckou (Δημοκρατία του Κονγκό)
Marlene van Niekerk (Νότιος Αφρική)

Η ανακοίνωση του τελικού νικητή θα γίνει στις 19 Μαΐου.

Τα μέλη της επιτροπής περιγράφουν την εμπειρία της ανάγνωσης για την επιλογή των υποψηφίων ως «απολαυστικά συναρπαστική». «Το μυθιστόρημα σήμερα βρίσκεται σε έξοχη φόρμα: είναι ένα πεδίο διερεύνησης, ένας χάρτης της ανθρώπινης καρδιάς […] ένα πηγάδι απολαύσεων, ένα εργαστήριο της γλώσσας. Ειλικρινά, νιώθουμε πως ήρθαμε πιο κοντά στο δέντρο της γνώσης».

(Υπενθυμίζεται ότι τα προηγούμενα χρόνια το βραβείο αυτό απονεμήθηκε σε μερικά ιερά τέρατα: στη Λύντια Ντέιβις το 2013, στον Φίλιπ Ροθ το 2011, στην Άλις Μονρό το 2009, στον Τσινούα Ατσέμπε το 2007 και στον Ισμαήλ Κανταρέ το 2005.)

Και πώς να μην ζηλέψεις τα μέλη αυτής της επιτροπής; Και πώς να μην νιώσεις πολύ, πολύ παράξενα διαβάζοντας την απροσδόκητη αυτή λίστα;

Ως βιβλιόφιλος (ή βιβλιομανής), έχεις τον ρυθμό σου στην ανάγνωση, παρακολουθείς τι καινούργιο κυκλοφορεί, διαβάζεις όσα μπορείς, εκνευρίζεσαι όταν κάποιο βιβλίο αποδεικνύεται πολύ κατώτερο των προσδοκιών σου, γιατί νιώθεις πως έχασες την ευκαιρία να διαβάσεις κάτι πραγματικά καλό, ξαναδιαβάζεις παλιά και αγαπημένα, επιστρέφεις σε κλασικούς, τσιμπάς με χαρά πληροφορίες για ό,τι τυχόν κάνει ντόρο στο εξωτερικό (δηλαδή στην Αγγλία, στην Αμερική, άντε και στη Γαλλία) – και ξαφνικά έρχεται η λίστα του Man Booker International Prize και σε στέλνει στο προγλωσσικό στάδιο: γιατί ανακαλύπτεις ότι, προφανώς, υπάρχει λογοτεχνία, και μάλιστα καλή λογοτεχνία, στη Λιβύη και στον Λίβανο και στο Κονγκό και στη Μοζαμβίκη και στη Γουαδελούπη. Στη Γουαδελούπη, για το Θεό. Και γιατί να μην υπάρχει, βέβαια; αναρωτιέσαι μετά. Έλα ντε. Ίσως φταίει που ο μέσος (καλλιεργημένος, έστω) Δυτικός άνθρωπος μπορεί να σκεφτεί τη Γουαδελούπη γενικά 5-6 φορές στη ζωή του. Πόσο μάλλον να σκεφτεί τη λογοτεχνία της. Αλλά υπάρχει. Φυσικά και υπάρχει. Μέρος της έχει μεταφραστεί, μάλιστα, και στα αγγλικά. Και τότε συνειδητοποιείς πόσο στενά είναι τα όριά σου σε σχέση με τον μεγάλο κόσμο, τις γλώσσες και τη γλώσσα. Συνειδητοποιείς πως «έχεις γεννηθεί με μια λίστα βιβλίων προς ανάγνωση που ποτέ δεν θα τελειώσεις».

Διαβάστε την συνέχεια στο dim/art