Η επαναδιαπραγμάτευση είναι το νόστιμο κόκαλο που θα παίξει γερά στο προεκλογικό παιχνίδι. Όλοι μιλούν γι’ αυτήν. Πώς και με ποια όπλα θα ξανακαθίσουν την τρόικα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και είτε με παρακάλια, είτε με προτάσεις, είτε με τσαμπουκά, θα την πείσουν να χαλαρώσει τα μέτρα και να επιμηκύνει το χρόνο αποπληρωμής. Είναι μια πολύ ελκυστική ιδέα, η οποία παραπέμπει στα γνωστά προτερήματα της φυλής, στις ιδιότητες του καταφερτζή και του δικολάβου.
.
Αυτό που αποφεύγουν να πουν είναι ότι για να επανέλθουν οι δανειστές σε διαπραγματεύσεις με πρόθεση να μειώσουν και όχι να αυξήσουν την πίεση, θα πρέπει να υπάρχει και ένα δικό μας δείγμα γραφής. Να έχουμε κάνει κάτι. Κάτι πραγματικό, πέρα από αγανάκτηση, κλάματα, αυτοκτονίες και ευχές για μια μεταφυσική ανάσταση του έθνους. Το πραγματικό κάτι λέγεται «μεταρρύθμιση», μια λέξη που οι περισσότεροι μισούν.
.
Όταν έχεις 1.000.000 ανέργους και δεν «μπορείς» να ανοίξεις επαγγέλματα όπως του ταξιτζή, του φορτηγατζή ή του συμβολαιογράφου, δεν έχεις μούτρα να ζητήσεις τίποτα από τους προτεστάντες. Όταν δεν μπορείς, γιατί δεν θέλεις, να εφαρμόσεις έναν ψηφισμένο νόμο στα πανεπιστήμια, με θέμα την εκλογή διοίκησης, δεν έχεις δικαίωμα να ζητήσεις τίποτα καλύτερο από τους Ευρωπαίους. Θα σε λιώσουν και καλά θα κάνουν. Αν έχεις τα κότσια, φύγε, γύρνα στη δραχμή και στην Ανατολή σου. Τη δική σου Ανατολή, γιατί η Ανατολή των άλλων τρέχει πια με χίλια.
.
Να ζητήσουμε επαναφορά των κατώτατων μισθών του ιδιωτικού τομέα στα προηγούμενα επίπεδα; Μα και βέβαια, ποιος ζει με 300 ή 400 ευρώ; Και ως ισοδύναμο, για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, να μειώσουμε κατά 20% τις ασφαλιστικές εισφορές, όπως λέει και η ΔΗΜΑΡ; Μα και βέβαια, είναι πολύ σωστό. Και την τρύπα των 5.5δις που θα ανοίξει στα ασφαλιστικά ταμεία, ποιος θα την κλείσει; Μόνο η άμεση και καθολική ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων της χώρας. Όλα σε ένα, νοικοκυρεμένα. Όχι μόνο στον τομέα της περίθαλψης, αλλά και των συντάξεων. Να τελειώνουμε με τα ευαγή ταμεία και την αιμορραγία του δημοσίου προς αυτά . Όλα τα λεφτά, οι περιουσίες, τα αποθεματικά, οι κρατικές επιδοτήσεις, κ.λπ., σε ένα ταμείο. Γίνεται; Ποιος θα το κάνει εδώ και τώρα;
.
Να ζητήσουμε αύξηση των κατώτατων μισθών του δημόσιου τομέα; Μα και βέβαια. Ποιος ζει με 700 ευρώ σήμερα; Και τα κρατικά ελλείμματα, ποιος θα τα καλύψει; Ε, τότε, να καταργηθούν οι άχρηστες υπηρεσίες, ή να συστεγαστούν για να γλιτώσουμε κανένα νοίκι. Να εφαρμοστεί σε όλους και όταν λέμε σε όλους, να εννοούμε σε όλους, το ενιαίο μισθολόγιο. Να βρούμε στ’ αλήθεια κάποιον τρόπο να μαζεύουμε ένα καλύτερο ποσοστό της φορολογητέας ύλης, χωρίς να ρίχνουμε πάντα τους ριγμένους, και βέβαια, να «πατάξουμε τη διαφθορά». Γιατί οι μεγάλοι που δεν πληρώνουν φόρους, έχουν την αβάντα του Εφιάλτη που τους δείχνει, με το αζημίωτο, το μονοπάτι. Μιλάει κανείς ανοικτά γι’ αυτό, δείχνοντας ομάδες και συμπεριφορές; Μονάχα ο Σπινέλης;
.
Οι Ικατζούδες που κλέβανε το ΙΚΑ με τη συνεργασία των «απλών, λαϊκών ανθρώπων της πόλης και της υπαίθρου» και την ανοχή των κομμάτων και της διοίκησης, πότε θα δικαστούν; Γιατί αν είναι μετά από μια 5ετία, τότε δεν κάνουμε τίποτα. Μέχρι τότε, θα έχουν βρεθεί δεκάδες ψευδομάρτυρες, άλλοι θα έχουν ξεχάσει, φάκελοι θα έχουν χαθεί, οι συναλλαγές θα έχουν ολοκληρωθεί, η κοινή γνώμη θα είναι αλλού, και όσες και όσοι κλέψανε και κλέψανε πολλά, θα πέσουν στα μαλακά. Είναι αυτό που λέει ο λαός, «αν έχεις κλέψει πολλά και σε πιάσουν, μη φοβάσαι».
.
Αν οι επίδοξοι επίορκοι ξέρουν ότι τα περιουσιακά στοιχεία ενός ποσοστού υπαλλήλων που διαχειρίζονται χρήματα, τυχαία επιλεγμένων, θα εξετάζονται εξονυχιστικά, θα το σκεφτούν να βάλουν το δάχτυλο στο μέλι. Αν ξέρουν ότι σε δύο μήνες θα δικαστούν και θα πάνε στη μπουντρού για 10 χρόνια, θα το σκεφτούν ακόμα περισσότερο. Αλλιώς, πώς θα τους κρατήσεις; Τι θα πεις στην τρόικα, όταν τα εγκλήματα εκατομμυρίων ευρώ για τα οποία κατηγορούνται ο Άκης και η παρέα του, αποδειχθούν ότι έχουν παραγραφεί με τη βούλα της Βουλής; Στο Μπαχρέιν, αν αφήσεις ένα γεμάτο πορτοφόλι στο τραπέζι που τρως και φύγεις, το βρίσκεις εκεί την άλλη μέρα να σε περιμένει. Βλέπετε, η περίφημη Σαρία, ο θρησκευτικός ισλαμικός κώδικας διαβίωσης, προβλέπει ακρωτηριασμό για όποιον θελήσει να το ενθυλακώσει.
.
Να ζητήσουμε κεφάλαια για ανάπτυξη; Ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ με χαμηλό επιτόκιο; Ας πούμε ναι, αν και αυτό θα επιβαρύνει το χρέος. Για να τα κάνουμε όμως, τι; Για να έχουν αντικείμενο οι πονηροί των σχετικών Υπουργείων και να εκβιάζουν τους επιχειρηματίες; Ή να κάνουν δουλειές με όσους από αυτούς είναι πρόθυμοι; Από πού αντλούσαν το θράσος να ζητούν μίζα, τη σημερινή εποχή, αυτοί που πιάστηκαν με τα χιλιάρικα στα χέρια, αλλά και τόσοι άλλοι που εμπλέκονται σε ανάλογες υποθέσεις, αν όχι από το πολιτικό σύστημα; Το πόσο απλωμένη είναι η γάγγραινα, μπορούμε να το μετρήσουμε; Έχει κανείς το πολιτικό θάρρος να το βρει και να το αναδείξει; Γιατί οι γνωρίζοντες πρόσωπα και πράγματα λένε, ότι αν αύριο ρίξει το κράτος 10 δις στην αγορά, αυτά θα εξαφανιστούν, χωρίς να γίνει απολύτως τίποτα;
.
Να μην ξεπουλήσουμε τη δημόσια περιουσία. Άντε να μην. Να την αξιοποιήσουμε, να τη μισθώσουμε κ.λπ. Γιατί τώρα, που είναι «δημόσια», λειτουργεί προς το δημόσιο συμφέρον; Μήπως οι ΔΕΚΟ, τα λιμάνια, οι κρατικές τράπεζες, ανήκουν στο λαό; Η μήπως ανήκουν στο εκάστοτε κόμμα που κυβερνά και στους εργαζόμενους σε αυτά και μάλιστα στους συνδικαλιστές τους; Ποιοι έχουν να χάσουν από τις ιδιωτικοποιήσεις; Οι πολίτες ή οι ημέτεροι; Οι Δήμοι, για παράδειγμα, μήπως κοστίζουν πολλά, πάρα πολλά στο δημόσιο ταμείο, ενώ αυτά που παρέχουν στους πολίτες τους είναι ελάχιστα; Γιατί να μην ιδιωτικοποιηθούν κάποιες από τις υπηρεσίες τους, όπως η αποκομιδή των σκουπιδιών; Υπάρχει περίπτωση στη χώρα αυτή, οι δημοτικοί και περιφερειακοί άρχοντες, να είναι ποτέ από διαφορετική πάστα; Πόσοι Καλλικράτηδες χρειάζονται για να καθαρίσει ο κόπρος των ΟΤΑ;
.
Δεν είναι σωστό τα πολιτικά κόμματα να δουλεύουν τους πολίτες. Δεν είναι σωστό να υπόσχονται επιστροφή σε ένα καλύτερο μέλλον και να «ξεχνούν» να αναφέρουν τις υποχρεώσεις τις οποίες έχουμε αναλάβει. Όχι απλώς γιατί έχουμε βάλει μια υπογραφή, αλλά γιατί χωρίς κάποιες σοβαρές, καίριες μεταρρυθμίσεις, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε. Και πολλές από αυτές, το μνημόνιο τις περιγράφει μια χαρά.
.
Η κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές, δεν θα είναι προοδευτική. Θα είναι μια κεντροδεξιά κυβέρνηση συμβιβασμών, χειρότερη από αυτή που μας κυβερνά σήμερα. Ο δικομματισμός θα είναι πάλι εδώ, ξεπουπουλιασμένος και πολιτικά ανίσχυρος να κάνει σοβαρές και τολμηρές μεταρρυθμίσεις, ακόμα και αν ήθελε. Και δεν θέλει. Φοβάμαι ότι στη νέα κυβέρνηση δεν θα υπάρχει δείγμα «μεταρρυθμιστή» υπουργού. Ακριβώς για να τη βγάλουν καθαρή οι insiders και να συνθλιφθούν ακόμα περισσότερο οι outsiders. Είναι για μένα άξιο θαυμασμού, π.χ., πως οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ κατάφεραν να διατηρήσουν ένα μέρος των απαράδεκτων προνομίων τους, εκβιάζοντας με απεργίες στα κρατικά ΜΜΕ, τα οποία κανείς σε αυτή τη χώρα δεν θα αναζητήσει, αν κλείσουν όλα και για πάντα.
.
Δυστυχώς, ένα σημαντικό μέρος των ψηφοφόρων που ετοιμάζεται να τους δώσει και πάλι τη «λαϊκή εντολή», τους κλείνει και το μάτι για να μην πειράξουν τις δομές που αναπαράγουν τις άδικες ανισότητες. Οι υπόλοιποι που ακόμα τους επιλέγουν, δεν έχουν καλύτερη λύση, αφού ο λαϊκισμός της ευρύτερης Αριστεράς δεν τους επιτρέπει να ελπίζουν σε μια αριστερή, αλλά και βιώσιμη πολιτική πρόταση.
.
Έτσι όμως γίνεται αδύνατη ακόμα και η υποψία για έξοδο από την κρίση. Χωρίς ουσιαστική βελτίωση των οικονομικών δεικτών, η τρόικα, όχι μόνο δεν θα θελήσει να διαπραγματευτεί ελαφρύνσεις, αλλά αντίθετα, θα επιβάλλει ακόμα πιο σκληρά οριζόντια μέτρα.
.
.
Εδώ ακριβώς χρειαζόμαστε ρωμαλέες προοδευτικές δυνάμεις, με την πραγματική σημασία του όρου και όχι με αυτήν του πολιτικού λεξικού της μεταπολίτευσης. Δεν έχει σημασία αν είναι Αριστερές ή Φιλελεύθερες. Αρκεί να έχουν την κοινή λογική και να θέλουν να σώσουν τις υγιείς παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, μέσα στην Ευρώπη και στο Ευρώ. Και τέτοιες υπάρχουν και πρέπει να ενισχυθούν εκλογικά. Για να μπορούν να θέσουν με αξιώσεις αύριο τα πραγματικά επίδικα. Να κάνουν αιχμή στην πολιτική συζήτηση το τρίπτυχο, «εξυγίανση – μεταρρύθμιση – ανάπτυξη», δείχνοντας αξιόπιστα, εφικτούς τρόπους για να δρομολογηθούν άμεσα και τα τρία, με αυτή τη σειρά.
.
Οι δυνάμεις αυτές δεν θα πρέπει να έχουν στο λόγο τους αμφισημίες ή γκρίζες ζώνες. Η καθαρότητα είναι το όπλο τους. Δεν θα πρέπει να λένε γενικότητες. Το συγκεκριμένο είναι το όπλο τους. Δεν έχουν λόγο να είναι εξισωτικά φιλολαϊκές. Η δίκαιη ανισότητα πρέπει να γίνει το όπλο τους. Δεν πρέπει να υπόσχονται «ανάσταση νεκρών». Η δίκαιη οικολογική λιτότητα πρέπει να είναι το όπλο τους. Υπάρχει κόσμος που καταλαβαίνει στη χώρα αυτή και τις περιμένει να ανοίξουν το δρόμο.
.
.
Στην επόμενη Βουλή – Βαβέλ, οι μεταρρυθμιστές δεν θα πρέπει να αυτοπεριοριστούν στο ρόλο του παρατηρητή ή του εισαγγελέα.
.
-Η ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού επιτρέπει τις μετατοπίσεις εντός των κομμάτων και τις απρόβλεπτες συμμαχίες. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μέσα στην κυβέρνηση για να επηρεάσει τις εξελίξεις.
.
-Σήμερα, έχουμε ανάγκη από μια επιθετική πολιτική, με συγκεκριμένες προτάσεις, που θα τείνει να πλήξει το δικομματισμό στην καρδιά του, να τον αποσυνθέσει κοινοβουλευτικά και να τον αναγκάσει να συρθεί σε θέσεις σωτηρίας και όχι διάλυσης της χώρας. Όσο διστάζουμε, τόσο συσπειρώνεται η φαυλότητα.
.
-Ειδικά η ΔΗΜΑΡ, ως η πιο συγκροτημένη μεταρρυθμιστική δύναμη, θα πρέπει να γίνει ιδιαίτερα επιθετική και φορτική για την άμεση υλοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.
.
– Θα πρέπει να προτείνει ανοικτά την περίφημη προγραμματική βάση μιας πιθανής μετεκλογικής συμφωνίας.
.
– Θα πρέπει να έχει λόγο για τους υπουργούς που θα αναλάβουν τα ευαίσθητα πόστα, ανεξάρτητα από το αν θα συμμετέχει ή όχι στην κυβέρνηση.
.
– Η υπεύθυνη αριστερή αντιπολίτευση θα πρέπει να είναι παρούσα στο τραπέζι των συζητήσεων για το σχηματισμό κυβέρνησης, έστω και ως παρατηρητής.
.
Η πολιτική που λέει, «αυτοί που τα έκαναν έτσι, αυτοί ας τα διορθώσουν» δεν είναι υπεύθυνη πολιτική. Γιατί αυτοί που τα έκαναν έτσι, απλώς, δεν θέλουν να τα διορθώσουν. Και στη χώρα αυτή, βυθιζόμαστε, όλοι και όχι μόνο αυτοί.
.
.
*Ο Λεωνίδας Καστανάς είναι ο διαχειριστής του blog «μη μαδάς τη μαργαρίτα».