Το… ΙΛΙΝΤΕΝ και η αναγκαία ψυχραιμία

Θανάσης Γεωργακόπουλος 19 Μαϊ 2018

Η εμφάνιση μιας νέας πρότασης, πέραν των 5 του πακέτου Νίμιτς, για Μακεδονία του Ίλιντεν αιφνιδίασε ενώ προκάλεσε και μερικές εγχώριες σπασμωδικές αντιδράσεις.
Το Ίλιντεν είναι για τους γείτονες κάτι σαν τη δική μας 25η Μαρτίου. Γιορτάζεται, άλλωστε, ως εθνική επέτειος, αφού θεωρείται ως αφετηρία ή, μάλλον, κορυφαίο σημείο για την εθνογένεσή τους.

Βέβαια, η ιστορία του «μακεδονικού» κάθε άλλο παρά απλή είναι. Η εθνολογική σύνθεση της περιοχής της Μακεδονίας στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ήταν ένα ιδιαίτερα μπερδεμένο κουβάρι.
Έτσι η εξέγερση του Ίλιντεν διεκδικείται μετ’ επιτάσεως και από τη βουλγαρική πλευρά. Άλλωστε οι Σλάβοι πρωταγωνιστές του διασπάσθηκαν έπειτα από την εξέγερση σε «φεντεραλιστές» και «τσεντραλιστές».

Επιπλέον, όπως συμβαίνει σε όλες τις εθνογενέσεις στην αρχική τους φάση, ο στόχος ήταν «μαξιμαλιστικός», δηλαδή, «η Μακεδονία στους Μακεδόνες», κι αυτό αφορούσε τόσο τη βουλγαρική όσο και τη σλαβομακεδονική συνιστώσα της εξέγερσης.

Ο όρος έχει, πλέον κυρίως ιστορική/γενεαλογική σημασία για τους γείτονες κι όχι την αναζήτηση νέων… συνόρων. Ως εκ τούτου είναι μάλλον υπερβολή να αναφέρεται πως η συγκεκριμένη πρόταση αποτελεί την «επιτομή του αλυτρωτισμού».
Αυτό, βέβαια, κάθε άλλο παρά σημαίνει πως αποτελεί μια καλή πρόταση για λύση. Καταρχάς είναι σίγουρο πως θα προκαλέσει την αντίδραση της Βουλγαρίας. Έπειτα, όσον αφορά την ελληνική πλευρά, μπορεί να τερματίζει τη συζήτηση περί Μεγάλου Αλεξάνδρου αλλά ερεθίζει και πάλι όσους και από τις δύο πλευρές των συνόρων αρέσκονται να βουτάνε στην Ιστορία -είτε παλιότερα την αρχαία είτε τώρα τη σύγχρονη- και τις αντιπαραθέσεις της αντί να στρέφονται στο κοινό ειρηνικό και ευρωπαϊκό μέλλον.
Τούτων όλων δοθέντων, χωρίς κραυγές και μεγάλα λόγια ας συνεχισθεί η διαπραγμάτευση κι ας επιλεγεί κάποια από τις λοιπές προτάσεις. Είναι, μάλιστα, ευτύχημα το ότι τις τελευταίες μέρες αναζωπυρώθηκε η εκδοχή για το Nova Makedonia. Είναι η βέλτιστη εκδοχή (Σ1), καθώς ο περίφημος γεωγραφικός προσδιορισμός (στον οποίο είχαμε «κολλήσει») πάντα υπονοεί την κατάτμηση ενός ενιαίου όλου.

(Σ1) Δεν ήταν, άλλωστε, τυχαίο πως ήταν η πρόταση που επανερχόταν από τους περισσότερους διαμεσολαβητές στις αρχές της δεκαετίας του 90.

Υ.Γ. Υπάρχει κι ένα θετικό, βέβαια, με τη συγκεκριμένη πρόταση. Έστω γκουγκλάροντας, έστω με πρόχειρο τρόπο οι συνέλληνες πληροφορούνται πως οι ακατανόμαστοι γείτονες δεν έπεσαν στην περιοχή.από τον… Άρη και πριν λίγα μόλις χρόνια!

Υ.Γ. 2. Οι υψηλοί τόνοι ίσως να μην χρειάζονται και για έναν άλλο λόγο, καθώς είναι σφόδρα πιθανό, η συγκεκριμένη πρόταση να εντάσσεται στο πλαίσιο του διαπραγματευτικού «παιγνίου»

 

Από ανάρτηση στη σελίδα του στο FB