Το γιοφύρι

Νότης Μαυρουδής 04 Φεβ 2015

Τα παραδοσιακά γιοφύρια της Άρτας και της Πλάκας ήρθαν και πάλι στη δημοσιότητα, αυτή τη φορά για μετεωρολογικούς λόγους! Η κακοκαιρία και τα ασυνήθιστης ορμής φαινόμενα προκάλεσαν τόσο έντονες βροχοπτώσεις , που η δύναμη των νερών έφτασε να γκρεμίσει το ιστορικό γιοφύρι της Πλάκας, τον «Παρθενώνα των Τζουμέρκων» όπως ονομάζουν οι ντόπιοι το ιστορικό γιοφύρι. Με συγκίνησε ένας κάτοικος της περιοχής που είπε: «Καλύτερα να γκρεμίζονταν τα σπίτια μας, παρά το γιοφύρι, το καμάρι μας»! Δείγμα συναισθηματικού δεσίματος με την ιστορία τού τόπου και την ιστορική μνήμη…

Μου έμεινε αυτή η φράση αυτού του ανώνυμου πολίτη και σκέφτηκα πως ίσως να περιέχει την υπερβολή ενός ευσυγκίνητου, αλλά η ουσία είναι πως υπάρχουν άνθρωποι που σκέφτονται τη ζωή τους ανάμεσα και μέσα στα σύμβολα, στις μνήμες, στα τοπία, σε ό,τι υπάρχει στη γη που τους γέννησε και σε ό,τι τους περιβάλει.

Τους σέβομαι αυτούς τους ανθρώπους, γιατί είναι αγνοί-ανιδιοτελείς υπερασπιστές τόπων και ιδανικών, είδος που λένε πως σπανίζει στην εποχή μας… Δεν έχει γίνει ποτέ μια σφυγμομέτρηση πάνω σ’ αυτό το θέμα. Απλά, ακούω συχνά για «πατριωτισμό», λέξη με πολλές χροιές και έννοιες, που έχει φορεθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, με ανάλογη φθορά. Αλλά η φράση τού ανώνυμου πολίτη, για το γιοφύρι (του), είναι ένα παράδειγμα χαρακτηριστικό που δηλώνει ταύτιση με την ιστορία τού τόπου του και τιμή.

Θέλησα να προβάλλω από τη σελίδα μου ένα τέτοιο στιγμιότυπο, από εκείνα που δεν θα έμπαιναν ούτε καν στις μικρές αναφορές, στις εσωτερικές σελίδες των εφημερίδων. Τι σημασία έχει όμως; Το γιοφύρι το έχω δει και το έχω θαυμάσει κι εγώ στα λίγα ταξίδια μου στην περιοχή των Τζουμέρκων. Ήταν πάντα εκεί αγέρωχο, δείγμα τής ικανότητας των παλαιών πετράδων και κτιστών, της περήφανης αντοχής του στον χρόνο, της ομορφιάς του τοπίου και της ιστορίας του τόπου. Αναπόσπαστο κομμάτι τής γης, επέζησε μέσα στο άγρια γοητευτικό φυσικό στοιχείο, ενεπλάκη σε παραμύθια, σε ιστορίες, σε μαγγανείες, έγινε σύμβολο της μάνας γης. Τρεις-τέσσερις φορές που είχα περάσει, είχα νιώσει την ανάγκη να σταματήσω για να το δω, να το θαυμάσω και να σιωπήσω απόλυτα, μη τυχόν και ενοχλήσω τους αγέρηδες, τις ψυχές όλων όσοι το περπάτησαν, ακόμα και τη σιωπή της ίδιας της φύσης που το περιβάλλει…

«Το γιοφύρι θα ξαναχτιστεί» δήλωσαν όλοι! Νιώθω πως είναι ειλικρινής πρόθεση και θα περιμένουμε να το ξαναδούμε! Νεόχτιστο αλλά πάντα-ελπίζω- με την παλιά τεχνική και βέβαια μέσα στο παλαιό τοπίο του περίγυρού του. Με την παλαιά πέτρα να στέκεται πάντα εκεί. Πέτρα από τα ίδια τα χώματα της περιοχής και τη μνήμη τού τοπίου μέσα στον χρόνο. Είναι οπωσδήποτε μια υπόσχεση που θα αποκαταστήσει τη σημερινή απώλεια και θα καταπραΰνει  τον πόνο των κατοίκων που ζουν με τις μνήμες ενός τόπου που δεν πρέπει να αποχωριστεί αυτά που τον συνδέουν με τη γη και την ιστορία…