Όταν με το καλό περάσει αυτή η πανδημία και αρχίσει ο δύσκολος απολογισμός, μαζί με τις σκληρές συνέπειες στην οικονομία και στην κοινωνία θα εκτιμήσουμε και ορισμένες θετικές παρενέργειες που ίσως υποτιμούμε αυτή τη στιγμή αλλά θα αποδειχτούν πολύτιμες στη μελλοντική πορεία της χώρας. Μια τέτοια θετική επίπτωση είναι και το ισχυρό πλήγμα που δέχτηκαν όλη αυτή την περίοδο οι ιδεοληψίες που κυριάρχησαν και ταλαιπώρησαν επί δεκαετίες τη ζωή των πολιτών.

Το ΕΣΥ αποδείχτηκε ότι είναι το πολυτιμότερο όπλο στη μάχη κατά του κορωνοϊού. Αποδείχτηκε ότι ο επιτελικός του χαρακτήρας είναι αναντικατάστατος κι ακόμα ότι η ενίσχυσή του αποτελεί μονόδρομο για την υγειονομική προστασία της κοινωνίας. Για την ενίσχυση αυτή δεν αρκούν ούτε οι κούφιες ιδεολογικές διακηρύξεις ούτε και τα αναγκαία αλλά αποσπασματικά μέτρα υπό την εκβιαστική πίεση της έκτακτης ανάγκης. Αποδείχτηκε επίσης ο καθοριστικός ρόλος του ανθρώπινου παράγοντα, χάρη στον οποίο καλύφτηκαν χρόνιες αδυναμίες και ελλείψεις.

Ταυτόχρονα αποδείχτηκε ο κρίσιμος ρόλος του ιδιωτικού τομέα υγείας. Η τεράστια συμβολή του στον τομέα της έρευνας που έδωσε στην ανθρωπότητα, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, αποτελεσματικά εμβόλια, σώζοντας χιλιάδες ζωές. Αλλά και η δυνατότητά του να προσφέρει στην καθημερινή μάχη κατά της πανδημίας υποδομές και επιστημονικό προσωπικό, ανακουφίζοντας και δίνοντας διέξοδο στο ΕΣΥ. Αυτό που κυρίως αποδείχτηκε είναι η ζημιά που συνεχίζουν να κάνουν οι αμοιβαίοι αφορισμοί των εκατέρωθεν φανατικών  που επιδιώκουν την επιβεβαίωση των δογματικών ιδεοληψιών τους, αδιαφορώντας για τις τραγικές συνέπειες των εμμονών τους.