Με τα μάτια κλειστά ή καλύτερα με το στόμα ανοιχτό παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό, σε λιγότερο επικίνδυνους καιρούς, τη δημοσίευση προβλέψεων και στατιστικών που συντείνουν σε μια επώδυνη για την ευρωζώνη περιγραφή: η κυρίως οικονομία του ευρώ «έκατσε», «άραξε», η γερμανική οικονομία έχει σχεδόν εξοκείλει. Δεν πρόκειται για τη διαρθρωτικά ανέτοιμη στις νέες προκλήσεις Ιταλία, τη διαρκώς προβληματική Ισπανία ή την αγροτίζουσα και κρατικίζουσα Γαλλία. Εδώ μιλάμε για τον ανταγωνιστικό Κολοσσό της εξαγωγικής υπεροχής.
Ερμηνείες είναι εύκολες: η δημοσιονομική κατά γράμμα τήρηση της πειθαρχίας: αυτή φταίει. Κι όμως αυτό ήταν ένα από τα πλεονεκτήματα, σαν να λέμε το ύψος του Γιουσέιν Μπολτ στα σπριντ. Λιγότερο μπόι, επικέντρωση στα ανακλαστικά, Να η λύση… Πρόκειται για τα ίδια φληναφήματα που υποστηρίζαμε κάποτε στο κόμμα της «αριστεράς» και τη φεουδαρχίας: τα ελλείμματα, ή τέλος πάντων οι με κάθε τρόπο δημόσιες αποεπενδύσεις, είναι ο δρόμος για την ευημερία.
Οι εύκολες όμως απαντήσεις προϋποθέτουν πεισμένους, φανατικούς δηλαδή, συνομιλητές. Τα πράγματα ενδέχεται να είναι ελαφρώς περιπλοκότερα. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της γερμανικής ανταγωνιστικότητας και «αξιοπιστίας» θα πρέπει να τεθούν στο μικροσκόπιο. Η ίδια η, εκτός Ευρώ, εξαγωγική και παραγωγική μονομανία της γερμανικής οικονομίας, η στροφή στην αβέβαιη κατανάλωση των νεοπλουτικών τάξεων της Ανατολής, αυτό ίσως θα πρέπει να εξετάσουμε. Η κοινωνική καταβόθρα του κινεζικού κορπορατισμού σε συνδυασμό με την αμερικανικίζουσα «νεοπροστασία» σέρνει τη Γερμανία στο δρόμο της αμφιβολίας. Ορθόν, αλλά μη απόλυτα πειστικό.
Είναι η ώρα να διερευνηθούν οι τύποι καθεαυτοί όχι οι προθέσεις. Η γερμανική συμπεριφορά εντός της ΟΝΕ θα μπορούσε να μας δώσει ευκαιρίες ερμηνείας. Η ποσοτική κυριαρχία των «παραγωγικών» τομέων της οικονομίας, η θεωρία των ΟΝΕ χωρών ως ακολούθων και όχι ως εσωτερικής και δυναμικής αγοράς, η κατά τα παραπάνω συνεπέστατη περιφρόνηση των υπηρεσιών ως δυναμικού και ζωογόνου αναπτυξιακού΄παράγοντα σε μια χώρα μάλιστα με άπειρες σχετικές δυνατότητες, όλα ξενίζουν και υπάγουν το ερώτημά μας σε άλλη κατηγορία: είναι η γερμανική οικονομία, τρόπος τού λέγειν, αντικαπιταλιστική;
Το να αγνοείς τις υπηρεσίες ως δυναμικό προϊόν και να κυριαρχείς στραγγαλίζοντας τον τραπεζικό τομέα, και μονόμπαντο και ιδεοληπτικό φαίνεται. Η γερμανική οικονομία πουλάει προϊόντα, εντούτοις θα όφειλε να πουλάει ευημερία, τρόπο ζωής και μαζί υποσχέσεις ευημερίας. Να εκμεταλλεύεται την ευημερούσα εσωτερική της αγορά και την ίδια στιγμή την «εσωτερική» αγορά της Ευρωζώνης. Για να έχεις όμως εσωτερική αγορά, εντός ΟΝΕ, πρέπει να έχεις ενότητα φαντασίας και αρχών. Με άλλα λόγια να θυσιάζεις την πρόσκαιρη αξιοπιστία των γερμανικών ομολόγων εις όφελος της φροντίδας προς την εσωτερική αγορά του Ευρώ και το ενιαίο νόμισμα, αυτό είναι δόκιμη, ορθολογιστική, απελευθερωτική, επενδυτική προοπτική. Με άλλα λόγια: όταν ήρθε η ώρα των αποφάσεων, η λύση στο ελληνικό πρόβλημα δεν ήταν το κούρεμα» αλλά η επένδυση στο Ευρώ με τη σύνολη αγορά του ελληνικού χρέους, η ενσωμάτωσή του σε έναν αναπτυξιακό πανευρωπαϊκό προϋπολογισμό: περισσότερη Ευρώπη, δική μας Ευρώπη, θα οδηγούσε ίσως σήμερα σε ένα άλλο ευρωγερμανικό αποτέλεσμα.
Αντ’ αυτού η Γερμανία συμπεριφέρθηκε ως καλός θείος ή κουνιάδος: ρύθμισε τα ελληνικά πράγματα, δεν τα έκανε δικά της. Μαζί βρήκε την ευκαιρία να επισημάνει τη δύναμη του έθνους κράτους έναντι της παγκόσμιας οικονομίας. Τα στερεότυπα καταβλήθηκαν σε ικανοποίηση του μέσου, «σκεπτόμενου» Γερμανού ψηφοφόρου. Οι κακοί (Εβραίοι;) τραπεζίτες, οι αδίστακτοι «επενδυτές» που «σταυρώνουν» τις χώρε,ς ηττήθηκαν. Υπεβλήθησαν σέβη στον Τιτάνα μέρμηγκα, υπερπαραγωγό και νοικοκύρη: καπιταλισμός χωρίς χρήμα δηλαδή, χωρίς ευκαιρίες, χωρίς πρόοδο. Αυτό σήμανε και ενσάρκωσε η μάλλον καλοπροαίρετη Μέρκελ.
[Στην παγκόσμια ιστορία μπορεί κάποτε να συζητείται σε περίοπτη θέση αυτή η επανάκαμψη του έθνους κράτους, η επιβολή του επί της παγκοσμιοποίησης, το παράδοξο η μειοψηφία της κυβέρνησης συνεργασίας μιας ισχυρής χώρας να βυσσοδομεί επί της οικονομίας και της ανθρωπότητας]
Στη δική μας περίπτωση, ευρωορφάνιας, τα γεγονότα έμοιαζαν προαναγγελθέντα: η Ελλάδα σώθηκε υπαγόμενη σε καθεστώς περιθωριοποίησης, Τσίπρας και Σία ευπρόσδεκτοι ως φασιστοειδή στην ευρωπαϊκή οικογένεια, σύντεκνοι, ποτέ όμαιμα αδέλφια: δε βαριέσαι!
Πϊσω έχει η αχλάδα την ουρά: έτσι λένε όσοι επιδιώκουν τη ρεβάνς. Δε με νοιάζει: εγώ και οι κακομούτσουνοι όμοιοί μου (και όμοιες) ένα αναζητούμε: Ισότητα, Ενότητα, νίκη της Δημοκρατίας, δηλαδή κατάργηση της φάκας που συνιστούν μεγάλα-μικρά έθνη κράτη, κόβοντας μέλλον και προσδοκίες από εκείνες/ους που σηματοδοτούν την πρόοδο, την επινοητικότητα, τη δύναμη της Ελευθερίας, την ορμή της Δικαιοσύνης.