Στο θαυμαστό κόσμο της ελληνικής κεντροαριστεράς το όραμα για ένα Φαλανστήριο πήρε τη θέση της επιδίωξης για ένα Επινέ: Αντί για την ίδρυση ενός ενιαίου κόμματος σε ένα Ιδρυτικό Συνέδριο όπου παύουν πλέον να έχουν νόημα οι διαχωρισμοί στα επιμέρους συστατικά , οδηγούμαστε σε κάτι που μοιάζει με τη «σοσιαλιστική αποικία» του ουτοπιστή Σαρλ Φουριέ. Πολλά και διάφορα είδη οικογενειών καλούνται να ζήσουν μαζί ,αρμονικά «επειδή οι άνθρωποι είναι εκ φύσεως καλοί» και , διατηρώντας η κάθε οικογένεια την αυτονομία της, να δημιουργήσουν μία κοινότητα σοσιαλισμού χωρίς πάθη, έριδες και ανταγωνισμούς. Και να φανταστεί κανείς πως όσοι υποστηρίξαμε τη λύση του «ελληνικού Επινέ» κατηγορηθήκαμε για ουτοπισμό…
Η συγκινητική κινητοποίηση της βάσης του ΠΑΣΟΚ (και αισθητά λιγότερο της βάσης του ευρύτερου προοδευτικού χώρου) στις εκλογές του Νοεμβρίου αξίζει μιας καθαρής απάντησης από όλους αυτούς που την έπεισαν πως θα γίνει κάτι νέο: Πόσο «νέο» είναι μια ομοσπονδία κομμάτων, κινήσεων, προσωπικοτήτων που παραπέμπει σε λειτουργία πολιτική φεουδαρχίας – ο καθένας δεσμεύεται όπου θέλει ,όσο θέλει για όσο θέλει; Πόσο αξιόπιστη αρχή είναι να κάνεις Συνέδριο με τους μισούς συνέδρους μη εκλεγμένους και τους άλλους μισούς εκλεγμένους με προβληματική διαδικασία; Πόσο δημοκρατικό είναι να υπάρχει «συντελεστής βαρύτητας» στις ψήφους αυτών που προετοιμάζουν το Συνέδριο; Πόσο αποτελεσματικός θα είναι ο λόγος αμφισβήτησης της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ όταν ακόμα και για τις συμμαχίες , το κάθε ομοσπονδιακό μέρος μπορεί να έχει τη δική του άποψη;
Η πολιτική ευφορία που προέκυψε από τη συμμετοχή του κόσμου έδωσε μία κάποια δημοσκοπική ώθηση. Όμως, τα προδιαγεγραμμένα σχέδια για ένα imperium των νικητών , χωρίς μέριμνα για τη δημιουργία ενός πράγματι νέου και ενιαίου κόμματος, με τις οικογένειες του Φαλανστηρίου να επιζητούν η κάθε μία τα υπεσχημένα κέρδη, είναι πολύ πιθανό να «σκοτώσουν» τον ενθουσιασμό και να απομειώσουν τις ελπίδες για ένα εκλογικό αποτέλεσμα ικανό να ανατρέψει τις υπάρχουσες πολιτικές ισορροπίες.
Υπάρχει βέβαια η γραμμή της «εθνικής συνεννόησης» , της οποίας η μετεκλογική μετάφραση μπορεί κάλλιστα να είναι «άλλος/η Πρωθυπουργός από τους αρχηγούς των δύο πρώτων κομμάτων». Μέχρι εκεί , αρκεί μια , έστω και μικρή, εκλογική άνοδος. Και μετά , κλείνουμε το Φαλανστήριο , το οποίο εν πάσει περιπτώσει ήταν και κάτι ουτοπικό – «τι να κάνουμε σύντροφοι ; δε λειτουργούσε…»
* Το Φαλανστήριο προέρχεται από τη μίξη των ελληνικών λέξεων Φάλαγξ και Μοναστήριο και ήταν μια επινόηση του Φουριέ για μικρές αγροτικές σοσιαλιστικές αποικίες . Αν και είχε κάνει πολύ λεπτομερειακά σχέδια , ποτέ αυτά δεν εφαρμόστηκαν- μέχρι σήμερα που ζούμε την ελληνική του αναβίωση. Πάντως, υπολόγισε πως η καλύτερη βάση είναι ο πληθυσμός των 1.600 ατόμων περίπου. Όσοι είναι δηλαδή στις διάφορες επιτροπές του Συνεδρίου του Κινήματος Αλλαγής…