Στις 5 Απριλίου 2012, ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Δημήτρης Ρέππας παρουσίασε τον Οδηγό Ορθής Διοικητικής Συμπεριφοράς. Μεταξύ άλλων προβλέπει: «[Ο υπάλληλος] Φροντίζει ώστε οι πολίτες να λαμβάνουν γνώση των εγγράφων, τηρώντας τους περιορισμούς της κείμενης νομοθεσίας (απόρρητο, ευαίσθητα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα κτλ), αποφεύγοντας την προσχηματική επίκληση αυτών των περιορισμών… Διευκολύνει την περαιτέρω χρήση εγγράφων που εκδίδονται ή βρίσκονται στην κατοχή των υπηρεσιών του δημόσιου τομέα, για εμπορικούς ή μη εμπορικούς σκοπούς, όταν αυτή επιτρέπεται.»
Την επόμενη ημέρα, η Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλίας (ΠΔΠΔΕΘ) έδειξε ότι τον περιφρονεί όπως περιφρονεί, ακόμα σοβαρότερα, και το άρθρο 5 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, που μεταξύ άλλων προβλέπει: «Κάθε ενδιαφερόμενος έχει το δικαίωμα, ύστερα από γραπτή αίτησή του, να λαμβάνει γνώση των διοικητικών εγγράφων. Ως διοικητικά έγγραφα νοούνται όσα συντάσσονται από τις δημόσιες υπηρεσίες, όπως εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις της Διοίκησης, γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις.»
Πιο συγκεκριμένα, στις 26 Μαρτίου 2012, το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) ζήτησε από την υπηρεσία αυτή το με αρ. πρ. 1140 από 29/9/2009 έγγραφό της προς το Υπουργείο Παιδείας με όλα τα συνημμένα περιλαμβανόμενων τριών κατονομαζόμενων με αριθμούς πρωτοκόλλων εγγράφων, καθώς και τις πράξεις καθορισμού σχολικών περιφερειών Δημοτικών Σχολείων των Σοφάδων. Το αίτημα δε υποβλήθηκε στα πλαίσια σύνταξης απάντησης στις παρατηρήσεις της Ελλάδας για την προσφυγή του ΕΠΣΕ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) για το διαχωρισμό των 500 παιδιών Ρομά των Σοφάδων σε ένα σχολείο-γκέτο μόνο για αυτά (ενώ τα άλλα 300 παιδιά των Σοφάδων φοιτούν σε δύο άλλα σχολεία).
Η ΠΔΠΔΕΘ απάντησε τότε αυθημερόν πως στέλνει τα έγγραφα ταχυδρομικά. Αντί να το κάνει όμως, μετά από εντολή του Υπουργείου Παιδείας, στις 6 Απριλίου ζήτησε από το ΕΠΣΕ: «καλείστε να επαναδιατυπώσετε το αίτημά σας και να λάβετε υπόψη τα εξής: 1. Να χαρακτηρίσετε εάν τα έγγραφα που αναζητάτε αποτελούν μέρος της εσωτερικής αλληλογραφίας των υπηρεσιών μας 2. Το σχετικό σας αίτημα στην υπηρεσία μας να διατυπώνεται με έναν από τους τρόπους που αναγνωρίζει ο νόμος για τον προσδιορισμό του ως δημοσίου εγγράφου (π.χ αρ. πρωτοκόλλου κλπ.) 3. Να διευκρινίζεται ότι το αιτούμενο έγγραφο δεν αφορά την ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου ούτε παραβλάπτει άλλο απόρρητο 4. Σε περίπτωση που υποβάλετε το αίτημα για λογαριασμό άλλου προσώπου, να προσκομίσετε συνημμένα τη γραπτή αίτησή του και το σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο (εξουσιοδότηση με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής ή πληρεξούσιο)»
Τίποτε από όλα αυτά δεν προβλέπει η νομοθεσία ούτε φυσικά ο φρέσκος Οδηγός του Μιχάλη Ρέππα. Πρόκειται για προσχηματική επίκληση περιορισμών. Αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός πως ανάλογο αίτημα για πρόσβαση σε άλλα έγγραφα που αφορούν την ίδια προσφυγή και υποβλήθηκε ταυτόχρονα στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (που μάλλον ξέρει τους νόμους καλύτερα από το Υπουργείο Παιδείας) έγινε αμέσως δεκτό.
Τι θα κάνετε τώρα κύριε Ρέππα;
Ο Παναγιώτης Δημητράς είναι Εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ)