Το ατύχημα γίνεται όλο και πιο πιθανό

Παντελής Καψής 19 Μαρ 2015

Στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί λογικά κλίμα δημιουργικής εγρήγορσης και προσμονής: το βουνό μετακινήθηκε. Η κ. Μέρκελ, την οποία τόσο εμφανώς σνόμπαρε η κυβέρνηση, ζήτησε συνάντηση. Συνέπεσε δε η ανακοίνωση της επίσκεψης στο Βερολίνο με την αποδοχή του αιτήματος του κ. Τσίπρα για συνάντηση με τον κ. Πούτιν. Τι παράδοξο! Ζητάμε λεφτά από τους Γερμανούς αλλά θελήσαμε να συναντηθούμε πρώτα με τους Ρώσους. Διαπραγματευτικά τερτίπια που έπιασαν τόπο; Το μέλλον θα δείξει. Τα μπρος-πίσω της ελληνικής κυβέρνησης, η αδυναμία να εκφράσει σαφώς τι θέλει, οι απειλές για αντίποινα και η αλλοπρόσαλλη διαπραγματευτική τακτική έχουν θορυβήσει τις ηγεσίες της Ευρωζώνης και κατεξοχήν την κ. Μέρκελ, μια συντηρητική πολιτικό που κινείται με προσεκτικά βήματα και αποφεύγει τους τυχοδιωκτισμούς.

Ο κ. Σόιμπλε το είπε με τον δικό του τρόπο: έχει καταστραφεί η εμπιστοσύνη. Κι είναι φανερό ότι οι σχέσεις Ελλάδας – Ευρωζώνης έχουν χειροτερεύσει τόσο πολύ που το ατύχημα γίνεται καθημερινά όλο και πιο πιθανό. Είτε γιατί κάθε συμφωνία θα είναι πολιτικά τοξική και για τις δυο πλευρές είτε γιατί η σκλήρυνση των εταίρων θα επιφέρει το περίφημο πιστωτικό γεγονός. Αυτά προφανώς είδε η κ. Μέρκελ και αποφάσισε ότι χρειάζεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Είναι δυνατόν; Σε ένα πρόσφατο σχόλιο του, αναλυτής των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» που στηρίζει τις ελληνικές θέσεις, αποκάλεσε την κυβέρνηση «διπλωματικά αγράμματη».

Κι είναι σαφές ότι ο κ. Τσίπρας στη συνάντηση με την κ. Μέρκελ δεν μπορεί να ακολουθήσει τακτική Βαρουφάκη. Αφηρημένα μαθήματα οικονομικών και διαλέξεις για το χρέος δεν χωράνε. Θα πρέπει να πει σαφώς τι ζητάμε αλλά και τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε. Ιδανικά η κ. Μέρκελ θα του αναπτύξει τις δικές της «κόκκινες γραμμές», θα βρουν έναν συμβιβασμό, ίσως κάτι να πάρουμε, και όλα θα πάνε καλά. Δυστυχώς τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν πολύ διαφορετικά. Κατ’ αρχήν η απόσταση που χωρίζει τις δυο πλευρές είναι πολύ μεγάλη. Οταν η κυβέρνηση λέει ότι δεν πρόκειται να πάρει «υφεσιακά» μέτρα τότε αναρωτιέται κανείς με ποιον τρόπο θα κλείσει το δημοσιονομικό κενό και πώς σκέφτεται να χρηματοδοτήσει βασικές της δεσμεύσεις όπως η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ. Ακόμα και αν συμφωνήσουν ωστόσο δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο κ. Τσίπρας μπορεί να δεσμευτεί σε μια πολιτική. Η πολυγλωσσία στους ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ είναι τόσο μεγάλη και η εμμονή σε επικοινωνιακές κινήσεις τόσο ισχυρή που οι ανατροπές είναι στην ημερήσια διάταξη. Το κακό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι μετά την κ. Μέρκελ δεν θα έχουμε πολλές επιλογές. Η πρόσκλησή της αποτελεί οιονεί τελεσίγραφο. Στο επόμενο αδιέξοδο μπορεί να μην υπάρχει οδός διαφυγής. Κι ίσως γι’ αυτό ο κ. Τσιπρας ζήτησε την πενταμερή συνάντηση πριν από το Συμβουλιο Κορυφής.