Τον κλέφτη το φτωχό ανελέητα δικάζουν, τον διαπομπεύουν και σκληρά τον τυραννούν. Μα αυτόν που κλέβει το Δημόσιο θαυμάζουν και όλοι σαν άρχοντα τρανό τονε τιμούν.
Π. Καρντενάλ, 12ος αιώνας 1
Πολύ συχνά στη δημόσια συζήτηση στη χώρα μας τίθεται το ζήτημα της στάσης της κοινωνίας έναντι της φοροδιαφυγής. Οπως φαίνεται από τους στίχους του τραγουδιού των τροβαδούρων του 12ου αιώνα, από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα δεν άλλαξαν και πολύ τα πράγματα.
Στη σημερινή περίοδο της βαθιάς οικονομικής κρίσης η φοροδιαφυγή όχι μόνο συνεχίζεται, αλλά, ιδίως μετά την αύξηση των φορολογικών συντελεστών, μάλλον αυξάνεται από όσους, κατά τεκμήριο οικονομικά ισχυρούς, μπορούν να κρύψουν τα εισοδήματά τους.
Ετσι, το φορολογικό βάρος πέφτει πάνω σε αυτούς που δεν έχουν περιθώρια «φοροκλοπής», και όπως αποδεικνύεται αυτοί είναι οι μισθωτοί του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι μάλιστα έχουν ήδη υποστεί μεγάλες περικοπές αμοιβών, της τάξης του 30-40% τα τελευταία χρόνια. Η αδικία εντείνεται, όταν οι μη μισθωτοί δηλώνουν ψευδώς χαμηλά εισοδήματα και έτσι επωφελούνται με επιδόματα και με πρόσβαση σε παροχές ή σε απαλλαγές με εισοδηματικά κριτήρια, πολύ περισσότερο από τους μισθωτούς, που δεν μπορούν να αποκρύψουν τα εισοδήματά τους.
Το παράδοξο είναι ότι στη χώρα μας, παρά την υπερβολική φορολόγηση των μισθωτών, επειδή αυτοί δεν αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων, όπως σε άλλες χώρες, το συνολικό ύψος των φορολογικών εσόδων είναι σχετικά χαμηλό, καθώς οι μη μισθωτοί εργαζόμενοι, που είναι συγκριτικά πολύ περισσότεροι, φοροδιαφεύγουν.
Προφανώς μια αποτελεσματική απάντηση στο «αιώνιο» ζήτημα της φοροδιαφυγής, εκτός από τη σταθερή πολιτική βούληση για ένταση των ελέγχων και εφαρμογή σύγχρονων τεχνικών για την αντιμετώπισή της, είναι η αλλαγή των κοινωνικών αξιών: δηλαδή η συνειδητοποίηση από τους πολίτες ότι η φοροδιαφυγή αποτελεί πραγματική κλοπή του Δημοσίου και όχι «μαγκιά» των «ικανών». Συνεπώς πρέπει να καταδικάζεται αντί να επαινείται.
1 Βλ. Σκιαδαρέσης Σπ. «Οι Τρουβαδούροι» Εκδ. Πλέθρον, Αθήνα 1982, σελ. 109