Το  ζήτημα Τζ. Στίγκλιτς  από την περίοδο ΓΑΠ  ως τώρα

Νίκος Γκιώνης 23 Νοε 2019

Του λοιπού, στις γραμμές αυτού του σημειώματος, κάθε τι που θα αναφέρεται στον οικονομολόγο της επικεφαλίδας, συντομογραφικώς θα αναγράφεται ως ΣΤ.

Πάμε λοιπόν. Με αφορμή πρόσφατες συνεντεύξεις του ΣΤ για το ελληνικό νομισματικό ζήτημα σε συγκεκριμένες πρόσφατες εποχές, ο Νίκος Χριστοδουλάκης, του απάντησε ονομαστικά και  «με ξεγυρισμένη», επιχειρώντας να ιχνηλατήσει δια της λογικής – και ίσως άλλων παραμέτρων, που μόνον ο ίδιος ξέρει – τις απόψεις του Αμερικανού Νομπελίστα.

Πως όμως προέκυψε η τόση εμπλοκή του ΣΤ στα πράγματά μας; Το 2009, λίγο μετά τον θρίαμβο του ΓΑΠ στις εκλογές – και αφού είχε ορκιστεί ως Υπουργός Οικονομικών ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου – διαβάσαμε για το επί θύραις, τότε, μοντέλο πρωθυπουργικής διακυβέρνησης αυτό δηλαδή  που θα ονοματίζονταν ως σύστημα ομόκεντρων κύκλων με μόνο κοινό σημείο το κέντρο, δηλαδή τον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Σε αντίθεση με τις συνήθεις πρακτικές, τόσον εδώ όσο και στην Δύση, κι ενώ τα χρόνια δείχνανε δίσεκτα, ο ΓΑΠ καθυστέρησε πολύ να επανδρώσει το Γραφείο του με τους αντίστοιχους κορυφαίους θεσμοθετημένους Συμβούλους κυρίως δε στον οικονομικό τομέα. Κάποια στιγμή και υπό την πίεση των φωνών έφερε από τις ΗΠΑ τον ταλαντούχο οικονομολόγο Ηρακλή Πολεμαρχάκη, ο οποίος – δυστυχώς – το μόνο που κατάφερε ήταν να αφήσει την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία για να αποκτήσει ένα γραφειάκι στο Μέγαρο Μαξίμου χωρίς εμπραγμάτως να ασκεί τις συνήθεις αρμοδιότητες ή τις πιο πολλές από αυτές, τις οποίες συνήθως ασκούσαν οι παλιότεροι ομόλογοί του σ’ αυτή την θέση. Ως ότου αξιοπρεπώς και σιωπηλά απήλθε.

Αντί του Πολεμαρχάκη, άντε και του θεσμοθετημένου Σ.Ο.Ε , μάθαμε για έναν ομόκεντρο κύκλο οικονομικών συμβούλων επικεφαλής των οποίων ήταν ο ΣΤ και εντεταλμένοι,  ας πούμε, αντιπρόσωποί του ο υιός Γκαλμπρέηθ και ο Γιάνης Βαρουφάκης – αυτός για συντομότερο διάστημα απότι οι άλλοι – , ενώ φτιάχθηκαν κι άλλοι ομόκεντροι κύκλοι περί την Δημόσια Διοίκηση, την Υγεία ή το Περιβάλλον με επιστήμονες κυρίως από το Η.Β, τους οποίους απ’ ότι ακούγονταν τότε είχε συστήσει ο Ηλίας Μόσιαλος, καθηγητής κι ο ίδιος εκεί. Αντίθετα με τους κύκλους από το Η.Β., που τουλάχιστον σε επίπεδο εισηγήσεων έλεγαν και λένε χρησιμότατα πράγματα, ο οικονομικός κύκλος έπαιζε ιδιαίτερα με την αμφιθυμική άγνοια του ΓΑΠ. Λέχτηκαν και γράφτηκαν πολλά τότε για τις αβελτηρίες στην λήψη αποφάσεων, που βεβαίως συνέπιπταν και με αδυναμίες της Ε.Ε να προτείνει θεσμούς, που τώρα είναι συντελεσμένοι και λυσιτελείς. Ο Πολεμαρχάκης  ήταν χωρίς λόγο, ο Παπακωνσταντίνου άπειρος προσπαθούσε να ισορροπήσει ανάμεσα στον κύκλο ΣΤ και στις απόψεις του, όπως είχαν διαμορφωθεί από την εποχή, που ήταν στο Οικονομικό Γραφείο του Προέδρου Κ. Σημίτη. Στις κρίσιμες στιγμές ο ΓΑΠ προτιμούσε να συμβουλεύεται απευθείας τον ΣΤ , παρότι ο τότε Α/πρόεδρος της ΕΚΤ Λ. Παπαδήμος είχε εσπευσμένα επισκεφτεί τον ΠΘ για να του πει τις θέσεις του αλλά και της ΕΚΤ, για το ζήτημα και ειδικότερα του  ΔΝΤ που απαρχής ο ΣΤ επιθυμούσε να εμπλακεί, για πρώτη φορά και με όρους πολύ δυσμενέστερους από αυτούς που τελικώς απέκτησε. Για την ιδιομορφία του ΔΝΤ, ωμά και χωρίς συμπλέγματα, είχαν μιλήσει τουλάχιστον ενάμιση χρόνο πριν τόσον ο Κ. Σημίτης – απλός βουλευτής , πιά – όσο κι ο Αλέκος Παπαδόπουλος, ενώ στην συνέχεια κι άλλοι. Λέχτηκε τότε, και γράφτηκε φυσικά, πως ο ρόλος του ΣΤ και του υιού Γκαλμπρέηθ ήταν καθοριστικός στο αίτημα του ΓΑΠ για δημοψήφισμα με το ερώτημα εντέλει Ευρώ ή κάτι άλλο, που αποσύρθηκε, ενώ τότε ένα από τα άλλοθι της διεξαγωγής του ήταν οι προπηλακισμοί κατά του Προέδρου Κ. Παπούλια την 28η Οκτωβρίου μα και άλλοι τέτοιοι κατά πολιτικών. Στο μεταξύ το 1ο Μνημόνιο ήταν ήδη συμβάν. Έκτοτε και υπό διαφορετικό πρίσμα τόσον ο ΣΤ όσον κι ένας άλλος Νομπελίστας, ο Πωλ Κρούγκμαν, επιχειρηματολογούσαν είτε υπέρ της απομάκρυνσης από το Ευρώ είτε ο δεύτερος για τα άλυτα εν όλω προβλήματα του νομίσματος στις μικρότερες χώρες της Ευρωζώνης.

Η συνέχεια γνωστή. Ευάγγελος Βενιζέλος αρχικά, Λ. Παπαδήμος και Ευάγγελος Βενιζέλος από κοινού στην συνέχεια (Οικονομικά, Πρωθυπουργία και Οικονομικά), οι εκλογές του 2012 με το 2ο Μνημόνιο γεγονός, η τριμερής αρχικά και διμερής στην συνέχεια συγκυβέρνηση και στην αρχή του 2015 οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.

Παρότι και εδώ υπήρχαν σημαντικές απόψεις υπέρ του Ευρώ (βλέπε ΜΕΓΑΛΗ ΜΠΛΟΦΑ  Εκδ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ) όπως του  Γιώργου Χουλιαράκη, του Γιώργου Σταθάκη  και του Γιάννη Δραγασάκη  το σύστημα ΣΤ τα προηγούμενα χρόνια – λειτουργώντας ως λόμπι – είχε επιβάλλει στα πράγματα τον μυθικό – τότε – τύπο Γιάνη  Βαρουφάκη  και δι΄αυτού τους κυριότερους δυό – τρείς εκπροσώπους του όπως κυρίως τον υιό Γκαλμπρέηθ  και τον Νίκο Θεοχαράκη. Αυτοί συγκυριακώς εκμεταλλεύτηκαν τις συγκλίνουσες απόψεις της πτέρυγος Λαφαζάνη – Λαπαβίτσα, την άγνοια παντρεμένη με ποπουλισμό του Αλέξη Τσίπρα και της ομάδας του αντάμα με τις υστερόβουλες ανοησίες σε βαθμό συνταγματικού εγκλήματος του συνεταίρου Π. Καμμένου. Ένα ετερογενές κατακάθι – ίζημα, που κόστισε στην χώρα ένα 3ο Μνημόνιο και ας πούμε 140 – και – εκατομ. Ευρώ.

Μετά τον Ιούλιο του 15 οι πιο πολλοί από τους περίεργους τύπους εξεδιώχθησαν, όμως ενώ ο Κρούγκμαν αναθεώρησε ως όφειλε, ο ΣΤ επιμένει όπως παλιά για άλλο νόμισμα εκτός του Ευρώ. Κι αφού στο μεταξύ μάθαμε – όπως δεικτικά μας υπενθύμισε ο Νίκος Χριστοδουλάκης – για  διαβουλεύσεις περί πραξικοπήματος, για το ύψος της ανθρωπιστικής βοήθειας από την Δύση και για πολλά άλλα , που διερευνούσε ο Σύμβουλος του τότε ΥΠΟΙΚ υιός Γκαλμπρέηθ – ο κρίκος με τον ΣΤ .

Είναι αλληλουχιακό το πώς συμπεριφέρεται και σήμερα – παρότι από καιρό αποδυναμωμένος – ο ΣΤ. Σαν εκπρόσωπος συμφερόντων που επιθυμούσε να ξεπουληθεί η χώρα σε γνωστούς και αγνώστους ολιγάρχες αντί πινακίου φακής με τους εκπροσώπους αυτού του λόμπι να κυριαρχούν  επί μακρόν.

Τώρα – ακόμα και επί ΣΥΡΙΖΑ από ενός σημείου και μετά – είναι αλλιώς. Ωστόσο η  άγνοια – καθώς δεν έχω αποδείξεις για άλλα -, το χάος και η ασχετοσύνη του ΓΑΠ και του περιβάλλοντός του εγκατέστησαν το λόμπι ΣΤ στην Ελλάδα. Κάτι σαν τους κατοχικούς μεσεγγυούχους στις αρπαγές των εβραϊκών κινητών και ακινήτων περιουσιών. Κι όταν ο Χάρης Καστανίδης ζήτησε – τότε – το περίφημο δημοψήφισμα – για καλό υποτίθεται – δεν ήταν παρά η εσωτερική φωνή του Αμερικανοφιλελεύθερου λομπίστα της κλάσεως των Νόμπελ, που μίλησε έχοντας πείσει επ’ αγαθώ τον αφελή Καστανίδη.

Και ο Στίγκλιτς επιμένει μα παραπέμπω πιά στη απάντηση Χριστοδουλάκη. Εγώ απλώς επανέφερα την χαοτική αντίληψη της διοίκησης ΓΑΠ, ο οποίος εκών άκων εγκατέστησε μονίμως στην χώρα, έναν δράκο με βελούδινη μορφή. Και να ξέρουμε πάντα πως χρειάζονται ηγεσίες επαρκείς και με κρίση κι όχι κομιστές της αμφιθυμίας και της άγνοιας…