Τι συμβαίνει στο Ιράκ;

Λυκούργος Χατζάκος 23 Ιουν 2014

Οι προβολείς του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, καθ’ όλη την διάρκεια των 10 και πλέον προηγουμένων ετών, παρέμεναν στραμμένοι στην περιοχή της Μέσης Ανατολή.

.

Η επέμβαση των δυνάμεων του Δυτικού Συνασπισμού στο Ιράκ, προκειμένου να ανατραπεί το καθεστώς Σαντάμ Χουσεΐν, η Αραβική Άνοιξη και οι μετέπειτα εξελίξεις στην Αίγυπτο, η Συριακή κρίση, οι μόνιμες πλέον, συγκρούσεις στην Παλαιστίνη και η κινητικότητα στην πορεία του θέματος του διαλόγου με το Ισραήλ, καθώς και οι εντάσεις με συχνά βίαιη κατάληξη στον Λίβανο, αλλά και η αλλαγή της ηγεσίας στο Ιράν και η υπογραφή της ενδιάμεσης συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας αυτής που επέφερε αποκλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις της Τεχεράνης με την Δύση, πάντοτε, αποτελούν προκλήσεις για όσους αναλυτές ασχολούνται ή γενικότερα για όσους θεωρούν ενδιαφέρον να ασχοληθούν με τα τεκταινόμενα στην περιοχή αυτή.

.

Το διάστημα της τελευταίας εβδομάδας, την προσοχή όλων, προσελκύει η κατάσταση η οποία εξελίσσεται στο Ιράκ? όχι, διότι η Δύση προέβη σε κάποιες ενέργειες, ούτε γιατί βομβιστικές επιθέσεις τρομοκρατών γίνονται αφορμή για εκατόμβες θυμάτων –αυτό, άλλωστε,  ήταν ρουτίνα το τελευταίο διάστημα.

.

Αιτία για την ανησυχία, αυτή τη φορά, είναι η επέλαση των τζιχαντιστών ανταρτών του ISIS, οι οποίοι συνέτριψαν τις Ιρακινές δυνάμεις στην Μοσούλη και προελαύνουν προς την Βαγδάτη, δίχως οι δυνάμεις ασφαλείας της πολύπαθης χώρας να εμφανίζονται ικανές να ανακόψουν την ορμή των φανατικών μαχητών του τρομοκρατικού, αυτού μορφώματος.

.

Η ανικανότητα αυτή δεν οφείλεται σε ανεπάρκειες των Ιρακινών ενόπλων δυνάμεων και δυνάμεων ασφαλείας, συναφείς με τον εξοπλισμό ή τα τυχόν ελλείμματα εκπαίδευσης. Στην Μοσούλη, επί παραδείγματι, οι κυβερνητικές δυνάμεις υπερείχαν κατά πολύ αφού, διέθεταν περισσότερους από 10.000 άνδρες, άρματα μάχης και σύγχρονο, βαρύ οπλισμό,  ενώ οι επιτιθέμενοι ισλαμιστές ήσαν, κατά βάση, εξοπλισμένοι με λίγα πολυβόλα και τα all time classic όπλα των ανταρτικών ομάδων τύπου ΑΚ (Kalashnikov). Ούτε μπορεί κανείς να ισχυρισθεί ότι τα στελέχη του Ιρακινού στρατού διακατέχονται από δειλία ή φόβο, μιας και ο 10ετής πόλεμος με το Ιράν και η επέκεινα ιστορία (πόλεμος Κόλπου, μάχη κατά ενόπλων τρομοκρατικών ομάδων και συμμοριών μετά το 2003), αποδεικνύουν ότι διαθέτουν την ικανότητα διενέργειας πολεμικών επιχειρήσεων. Γιατί λοιπόν, μόλις έπεσαν οι πρώτες ριπές από τους ενόπλους του ISIS, οι δυνάμεις της Βαγδάτης ετράπησαν σε φυγή; Η απάντηση είναι απλή και συντίθεται από δύο παραμέτρους.

.

Αφ’ ενός, οι ένστολοι κυβερνητικοί δεν αισθάνονται κανενός είδους ηθική υποχρέωση να διακινδυνέψουν την ακεραιότητά τους και να πολεμήσουν για την Κυβέρνηση του Nuri Al-Maliki. Κατ’ αρχάς, γιατί ό Πρωθυπουργός του νέου Ιράκ, παρά το ότι είχε κάθε ευκαιρία να οδηγήσει την χώρα στην ομαλότητα, μετά την αποχώρηση των Αμερικανών από το Ιράκ και την διαφαινόμενη εξομάλυνση των διακοινοτικών ενόπλων συγκρούσεων μεταξύ Σουνιτών και Σιϊτών, που επετεύχθη από τον Στρατηγό David Petreaus με την επιχείρηση Surge (2007-2008) των Αμερικανικών Δυνάμεων, η οποία ως ειρωνεία της ιστορίας ξεκίνησε από την επαρχία Ninewa (Νινευή), της οποίας η Μοσούλη είναι πρωτεύουσα? παραλλήλως, ο Αμερικανός επικεφαλής της πολυεθνικής δυνάμεως στο Ιράκ, άσκησε σηματική πίεση στην Ιρακινή κυβέρνηση, προκειμένου να επανενταχθούν Σουνίτες στις τάξεις του Στρατού και Αστυνομίας του Ιράκ –που μέχρι τότε προσέκρουαν στην μισαλλόδοξη αδιαλλαξία των φανατικών Σιϊτών και του ιδίου του Maliki-, ενώ πέτυχε συμφωνία ειρήνευσης και υποστήριξης από πλευράς των Σουνιτών φυλάρχων των επαρχιών Anbar και Dyala και συγκερκιμένα των πόλεων: Tikrit, Dyala, Baquba, Ramadi, Fallutza), στην μάχη κατά της Al-Qaeda και της εσωτερικής τρομοκρατίας.

.

Τα όποια οφέλη απεδείχθησαν προσωρινά, καθώς η Ιρακινή Κυβέρνηση υπό τον Maliki, μετά την αποχώρηση των Αμερικανών –την οποία επέσπευσε, πιθανότατα για λόγους που αφορούσαν στην Ιρανική καθοδήγηση-, επανήλθε στο καθεστώς διωγμών και περιθωριοποίησης των Σουνιτών. Αποτέλεσμα να μην μπορεί να συγκροτήσει αξιόπιστες και αποτελεσματικές δυνάμεις με το αναγκαίο, για τις επικρατούσες στην χώρα συνθήκες, φρόνημα? ευνοήτως και οι Σουνιτικοί πληθυσμοί της περιοχής της Μοσούλης και του Anbar δεν αισθάνονται καμία υποχρέωση έναντι της Κυβερνήσεως της Βαγδάτης.

.

Αφ’ ετέρου, η Ουάσιγκτον, εμφανίζεται με πολιτικές θέσεις περί συνεργασίας και απαγκίστρωσης από πολεμικές εμπλοκές κ.λπ., αλλά, δίχως επεξεργασμένη στρατηγική για την περιοχή. Τούτο κατέστη πρόδηλο στην Συριακή κρίση και στις Αμερικανο-Ρωσικές επαφές περί αυτής αλλά και για το εν εξελίξει ζήτημα της Ουκρανίας. Επιπροσθέτως, η αλλαγή στην ηγεσία του Ιράν, μπορεί να έδωσε καρπούς στο θέμα του πυρηνικού προγράμματος και να επετεύχθη μια αρχική συμφωνία, αλλά τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα μέλλει να κριθούν.

.

Όμως, η αμφιθυμία και η ανοχή στο Σιϊτικής προελεύσεως καθεστώς της Δαμασκού, επέτρεψε την ανάπτυξη, την κατάκτηση ηγετικών θέσεων  και εν τέλει την αποθράσυνση φανατικών ισλαμιστικών ομάδων και τρομοκρατών, οι οποίοι επιχειρούν να πάρουν την ρεβάνς στο Ιράκ. Σε αυτό οι ισλαμιστές του ISIS έχουν σύμμαχους την ανοησία και τον φανατισμό του Maliki και άλλων στοιχείων της κυβέρνησής του.

.

Ποιοι είναι όμως αυτοί οι μαχητές της ISIS; Της οργάνωσης αυτής που το πλήρες όνομά της είναι «Μέτωπο για την Ισλαμική Πολιτεία στο Ιράκ και την Συρία» («Islamic State of Iraq and Levante),[i] ηγείται ο Abu Bakr Al-Baghdadi. Λίγα πράγματα είναι γνωστά για αυτό, πιθανολογείται ότι γεννήθηκε το 1971 στην πόλη Samara, βόρεια της Βαγδάτης. φανατικός σουνίτης εντάχθηκε στο κίνημα εξεγέρσεως κατά της νέας Ιρακινής κατάστασης, το οποίο αναπτύχθηκε μετά την Αμερικανική επέμβαση. Αρχικά, εντάχθηκε σε μία ομάδα-παρακλάδι της ιρακινής Al-Qaeda, και το 2010 ανεδείχθη στην ηγεσία της. Αυτή η ομάδα, μετεξελίχθηκε στο σημερινό ISIS και τον Απρίλιο του 2013, ανακοινώθηκε η επίσημη ίδρυση της οργάνωσης αυτής.

.

Μετά τις επιτυχείς επιχειρήσεις κατά της Al-Qaeda στο Ιράκ, εγκατεστάθη με την ομάδα του στην Συρία και συνέχισε εκεί την δράση του. Πρότεινε στην ηγεσία της τρομοκρατικής οργάνωσης Al-Nusra Front (το παρακλάδι της Al-Qaeda στην Συρία), την ενοποίηση των δύο οργανώσεων, πρόταση όμως που απορρίφθηκε ασυζητητί, τόσο από τον τοπικό ηγέτη Al-Zawahiri όσο και από υψηλότερα ηγετικά κλιμάκια της.  Ο Σύρος ηγέτης της τρομοκρατικής οργάνωσης, διατύπωσε την πρόταση να ασχοληθεί ο Abu Bakr με το Ιράκ και να αφήσει την δράση στην Συρία στην Al-Nusra. Ο ηγέτης του ISIS, όμως, συνέχισε να «εργάζεται» στην κατεύθυνση σύστασης ενός ενιαίου Ισλαμικού Κράτους στην Συρία και το Ιράκ. Σήμερα, υπολογίζεται ότι το 70% των μαχητών στην Συριακή αντίσταση έχουν ενταχθεί στις γραμμές του ISIS και τούτο, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών-, οφείλεται στο γεγονός ότι εμπνέονται από τον Al-Baghdadi ο οποίος δίνει το παρόν στην μάχη μαζί με τους άνδρες του και δεν πείθονται από τους άλλους ηγέτες της Qaeda και των τοπικών κλάδων της (Al-Zawahiri κ.ά.), οι οποίοι περισσότερο θεολογούν και επιλέγουν ύπουλα κτυπήματα μέσω βομβιστικών ενεργειών, παρά την μάχη και την άμεση σύγκρουση με τον εχθρό. Κατά ισχυρισμούς πηγών, μέσα από τους κύκλους των τρομοκρατικών ομάδων στην περιοχή,  το ISIS διαθέτει πληθώρα μαχητών και εν δυνάμει μαρτύρων σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης (Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο κ.λπ.).

.

Η κρίση στην Συρία και η αμφιθυμία – τονίζω- που επέδειξε η Δύση, εξέθρεψαν την οργάνωση του Al-Baghdadi. Αναφέρεται, ότι τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, φιλοδυτικές, δημοκρατικές και κοσμικές μουσουλμανικές  οργανώσεις της Συριακής αντιπολίτευσης, συνασπίσθηκαν σε μία προσπάθεια εκδίωξης των ξένων μαχητών και του ISIS από τα Συριακά εδάφη, γεγονός που κατέστη αδύνατον? πολλοί από τους αντιπάλους τους έχασαν την ζωή τους, όπως και μεγάλος αριθμός αμάχων, μη υποστηρικτών της ISIS.

.

Παρά τις χείριστες επιδόσεις της κυβέρνησης Maliki, η επιβολή ενός καθεστώτος τύπου Taliban από το ISIS, δεν είναι εκείνο που αξίζει στον λαό του Ιράκ. Η δημοκρατική Δύση, έχει υποχρέωση να σταθεί στο πλευρό των Ιρακινών και να αποζημιώσει τον λαό αυτό για τα δεινά που έχει υποστεί καθ’ όλη την διάρκεια των 2 τελευταίων 10ετιών. Σε καμία, δε περίπτωση η πρωτοβουλία ενισχύσεως των Ιρακινών και ανασχέσεως της προέλασης της  φανατικής συμμορίας του Abu Bakr και των άλλων μισαλλόδοξων ισλαμιστών που συγκλίνουν με το ISIS,  δεν πρέπει να αφεθεί αυτό στα χέρια των Ιρανών Αγιατολάχ. Η Δύση πρέπει να απαντήσει δίχως ενδοιασμούς, άμεσα και εν ανάγκη σκληρά, πάντοτε βέβαια σε συνεννόηση και συνεργασία με την νόμιμη κυβέρνηση της Βαγδάτης.

.

.

 

.


.

.

[i] Το τελικό -S- στο αρκτικόλεξο, προέρχεται μάλλον από την αραβική λέξη al-Sham. Αυτό μπορεί να αναφέρεται στην Εγγύς και Μέση ή την Συρία ή και στην Δαμασκό, αλλά στο πλαίσιο της παγκόσμιας Jihad (Τζιχάντ), αναφέρεται στην Εγγύς και Μέση Ανατολή (Levante).

.

.

.

Δημοσιεύτηκε και στην ιστοσελίδα Koo news