Τι συμβαίνει με την Ψυχική Υγεία;

Εύα Στάμου 22 Μαρ 2016

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, το νομοσχέδιο για την Ψυχική Υγεία που δόθηκε προς διαβούλευση στους αρμόδιους φορείς, αφορά μία σημαντική μεταρρύθμιση που στοχεύει στην διοικητική αποκέντρωση και στην προώθηση των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας. Ο κ. Ξάνθος δήλωσε πως «αποτελεί σημαντική θεσμική αλλαγή, ενισχυτική της ολοκλήρωσης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης».

Την ίδια στιγμή, η ΠΟΕΔΗΝ αντιδρά σθεναρά στο επερχόμενο νομοσχέδιο το οποίο προβλέπει την διακοπή λειτουργίας των τριών εναπομεινάντων ψυχιατρικών νοσοκομείων, τονίζοντας ότι έτσι θα οδηγηθούν ακόμα περισσότεροι νοσηλευτές και γιατροί στην ανεργία. Αν σκεφτούμε ότι από το 2010 έως σήμερα έχουν φύγει από τα νοσοκομεία 20.000 εργαζόμενοι, η απόφαση του Υπουργείου μοιάζει παρακινδυνευμένη. Ή μήπως όχι;

Οι κινήσεις του Υπουργείου είναι προς την σωστή κατεύθυνση. Η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα στην οποία δεν έχουν ολοκληρωθεί οι δύο πυλώνες της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης: η Αποασυλοποίηση (το κλείσιμο των μεγάλων ψυχιατρικών ιδρυμάτων και η λειτουργία μικρότερων μονάδων ώστε να είναι εφικτή η ευκολότερη πρόσβαση και η ένταξη των ασθενών στην κοινότητα), και η Τομεοποίηση (η παροχή υπηρεσιών στους πολίτες σύμφωνα με τον γεωγραφικό τομέα τους). Θα πρέπει βεβαίως να διευκρινιστεί αν και πότε το ήδη προσωπικό θα απορροφηθεί στις τοπικές ομάδες πρόνοιας και επανένταξης.

Το ουσιαστικό πρόβλημα όμως με την ψυχική υγεία στη χώρα μας παραμένει. Η διαρκής αύξηση του αριθμού των ατόμων που βιώνουν σοβαρά ψυχικά προβλήματα ευθύνεται ως ένα βαθμό για την δυσλειτουργία όχι μόνο των οικογενειών, των σχολείων, και των επιχειρήσεων, αλλά ολόκληρης της Ελληνικής κοινωνίας — κι αυτό δεν αντιμετωπίζεται απλώς με κάποιες διοικητικές ρυθμίσεις. Αυτό που έχουμε ανάγκη είναι η αλλαγή προσέγγισης της ψυχικής υγείας ώστε σταδιακά να γεφυρωθεί η μεγάλη ανισότητα στον τρόπο και στα μέσα αντιμετώπισης της φυσικής και της ψυχικής ασθένειας.

Η αύξηση δαπανών για την έρευνα, η εκπαίδευση περισσότερων ειδικών ψυχικής υγείας, η μείωση του χρόνου αναμονής όσων αναζητούν βοήθεια, η δημιουργία περισσότερων κλινών στις ειδικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων, η βελτίωση της συνεργασίας ανάμεσα σε ψυχιατρικές υπηρεσίες και υπηρεσίες που αναλαμβάνουν επείγοντα περιστατικά, και η ευκολότερη πρόσβαση σε ομιλούσες θεραπείες που δεν απαιτούν νοσηλεία ή φαρμακευτική αγωγή, είναι μερικές από τις αλλαγές που θα εξασφαλίσουν την ταχύτερη ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης.

Επίσης, το Υπουργείο θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η ψυχιατρική μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί αν δεν οργανωθεί καμπάνια ευαισθητοποίησης των πολιτών για την αφαίρεση του κοινωνικού στίγματος της ψυχικής ασθένειας, κι αν δεν καθιερωθεί επιτέλους και στη χώρα μας η διαρκής αξιολόγηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.