Η Sigrid Skarpelis-Sperk, στέλεχος SPD, μέλος του γερμανικού κοινοβουλίου επί 25 χρόνια, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Μ», μιλά για την οικονομική κρίση στην Ευρωζώνη, την ελληνική κρίση και τις συνταγές της τρόικας, τις ευθύνες της Μέρκελ, αλλά και της υπόλοιπης Ευρωπαϊκής ηγεσίας, στην αντιμετώπιση της κρίσης. Μιλά επίσης, για το μέλλον της ΕΕ και καταθέτει τις δικές της προτάσεις για την έξοδο από την κρίση και για τη σωτηρία του Ευρώ.
.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
.
.
.
Μ: Η Ευρώπη περνάει βαθιά οικονομική κρίση. Η Ελλάδα δακτυλοδεικτείται ως υπαίτιος της κρίσης, ή μαύρο πρόβατο. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση για τα αίτια της κρίσης;
.
Όποιος περιορίζει την κρίση μόνο στην Ευρώπη, θα έχει προβλήματα στην ανάλυση της κατάστασης και στην αναζήτηση των απαραίτητων απαντήσεων και σχεδίων εξόδου από αυτήν.
.
Βρισκόμαστε στη μέση μίας συνεχώς επιδεινούμενης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ως αποτελέσματος της κατάρρευσης των χρηματοπιστοτικών αγορών, η οποία εξελίχτηκε σε μία διπλή κρίση, όπως στον καιρό της μεγάλης ύφεσης του περασμένου αιώνα. Εάν, με απλουστευτική λογική, περιορίσουμε την κρίση, ως εάν ήταν μόνο ευρωπαϊκή ή ως δημοσιονομική κρίση, θα παραβλέψουμε τα αίτια και τις επιπτώσεις: Ως αποτέλεσμα της οικονομικής χρηματοπιστωτικής φούσκας, και της επίπτωσης για την απαραίτητη διάσωση των Τραπεζών, αυξήθηκε το Δημόσιο Χρέος σε όλα τα σημαντικά βιομηχανικά κράτη κατά μέσο όρο γύρω στο 20 % του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος – δηλαδή όχι μόνο η Ελλάδα-, αλλά εξ αιτίας της εντελώς λανθασμένης οικονομικής, χρηματοπιστωτικής και νομισματικής πολιτικής, ολόκληρη η Ευρώπη και όχι μόνο ο Νότος, κατευθύνεται σε μια οικονομική και πολιτική καταστροφή. Οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ προφανώς διδάχτηκαν πολύ λίγο από την Ιστορία και με επικεφαλής την πλειοψηφία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τη Γερμανία, τα συντηρητικά βόρεια κράτη και την Αγγλία, είναι έτοιμες ώς ένα βαθμό να επαναλάβουν τα λάθη της μεγάλης ύφεσης και με αυτό τον τρόπο να οδηγήσουν ολόκληρη την Ευρώπη και όχι μόνο το Νότο, σε μία βαθιά ύφεση και μαζική ανεργία. Και με αυτόν τον τρόπο, να καταστρέφουν τα Δημόσια Οικονομικά. Ο χαρακτηρισμός της Ελλάδας ως υπαίτιας της κρίσης, είναι απλώς ανόητος και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Δεν μπορώ να φανταστώ, πώς μία χώρα, η οποία αντιπροσωπεύει το 3 % του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα μπορούσε να προκαλέσει την κρίση…
.
Η κακή διαχείριση της ελληνικής κρίσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως η συνεχής καθυστέρηση με ευθύνη της γερμανικής κυβέρνησης, καθώς και η έλλειψη αποφασιστικής παρέμβασης, επέτρεψαν να γίνουν απειλητικοί «οι λύκοι των αγορών» και να επιτεθούν στο πιο αδύναμο πρόβατο της ευρωπαϊκής αγέλης. Το αποτέλεσμα είναι να αυξηθεί το κόστος, να απειλείται η κοινωνική συνοχή και οι λύκοι να αναζητούν περισσότερα θύματα: Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, και μετά Ιταλία. Όποιος επιθυμεί πράγματι να αντιμετωπίσει την σταδιακά επεκτεινόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση και να αποκτήσει τον έλεγχο, δεν μπορεί να αγνοήσει την ανάγκη επαναρρύθμισης των παγκόσμιων αγορών, την περισσότερη ενεργοποίηση και επέκταση του ρόλου των Κεντρικών Τραπεζών (και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας), καθώς και της στήριξης της Παραγωγικής Οικονομίας. Αυτό που κάνουμε τώρα, είναι δυστυχώς αντίθετο: πληρώσαμε στους υπεύθυνους κυρίους αυτά που χάσανε «στο παιχνίδι», τους απειλήσαμε με το δάχτυλο και δεν κλείσαμε το «Καζίνο» στο οποίο έπαιξαν την περιουσία και το μέλλον των εθνών μας. Σε αυτό το σημείο, ήταν εξυπνότερη η Αμερική και ο Πρόεδρος Ρούζβελτ.
.
Οι γερμανοί πολιτικοί και οι γερμανοί οικονομολόγοι, είχαν σχεδόν πάντα μία αμαρτωλή εξάρτηση από την πολιτική της λιτότητας… μέχρι τον ερχομό του Χίτλερ.
.
.
Μ: Η Ελλάδα βρίσκεται σε δεινή θέση. Οι ελληνικές κυβερνήσεις δέχονται έντονη κριτική για τον τρόπο που άσκησαν την οικονομική πολιτική και διαχειρίστηκαν την κρίση. Ήταν, όμως, ορθή η συνταγή που επέβαλε η τρόικα;
.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο ΟΟΣΑ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, φαίνεται να ξεχνούν πολύ γρήγορα ό,τι αφορά στην Ελλάδα: Πριν από τέσσερα – πέντε χρόνια, επαινούσαν με μεγάλη σαφήνεια τους Έλληνες για την οικονομική και δημοσιονομική πολιτική, ακόμα και για τις μειώσεις των φόρων κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Καραμανλή. Όσο υπήρχαν ιδιωτικοποιήσεις, υπήρχε και ικανοποίηση. Με εξαίρεση την ατυχή χαμηλή φορολόγηση, η ελληνική πολιτική είχε αναπτυξιακή τροχιά μέχρι πριν από πέντε χρόνια. Αυτό που θα μπορούσε κάποιος και πρέπει να προσάψει στις ελληνικές κυβερνήσεις, είναι ότι μετά την είσοδο στην Ευρωζώνη δεν φρόντισαν να αξιοποιήσουν το περιθώριο το οποίο είχαν λόγω των χαμηλών τόκων, για τη μεγαλύτερη σταθεροποίηση των Δημοσίων Οικονομικών και των Οικονομικών στον τομέα της Κοινωνικής Πολιτικής. Ο Σημίτης είχε αρχίσει πολύ προσεκτικά να κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση, όμως δεν βρήκε την απαραίτητη κατανόηση.
.
Η συνταγή της τρόικας, αντιθέτως, είναι οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά καταστροφική: Επιδεινώνει μαζικά την κρίση, διαλύει τις οικονομικά υγιείς επιχειρήσεις, οι οποίες ακόμα υπάρχουν, και προκαλεί αναπόφευκτα τη μαζική άνοδο της ανεργίας με αρνητικές επιπτώσεις στα Δημόσια Οικονομικά. Αυτά είναι οι πεπαλαιωμένες συνταγές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Δημοσιονομικής Ορθοδοξίας, που πάντα οδήγησαν στην καταστροφή. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής, θα μπορούσε να είναι μια κοινωνική έκρηξη, σε συνδυασμό με μια κοινωνική κατάρρευση των ενεργών δυνάμεων κάθε χώρας και η προσδοκία για την ύπαρξη του ισχυρού άνδρα, ο οποίος επιλύει όλα τα προβλήματα, τα οποία, οπως είναι γνωστό, μπορούν να επιλυθούν μόνο με κοινή προσπάθεια και αλληλεγγύη.
.
Μ: Η Γερμανία παίζει κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση της Ε.Ε. Με την κ. Μέρκελ και τους Χριστιανοδημοκράτες στο τιμόνι, μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες που επιβάλλει η συγκεκριμένη πολιτική και οικονομική συγκυρία;
.
.
.
Η γερμανική κυβέρνηση λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό σύμφωνα με τις συνταγές των παλαιοφιλελεύθερων οικονομολόγων, ως εάν δεν είχε υπάρξει η μεγάλη ύφεση, ούτε οι καλύτερες απαντήσεις του Προέδρου Ρούζβελτ και το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Μάρσαλ μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα νέο Παγκόσμιο Νομισματικό Σύστημα (Bretton Woods) και η αναζωογόνηση του καταρρεύσαντος Παγκόσμιου Εμπορίου. Η Γερμανία αγνοεί τα διδάγματα της Ιστορίας και ταυτοχρόνως ξεχνά ότι η δική της ευημερία και η ειρήνη, εξαρτώνται και από την ευημερία και την αλληλεγγύη και των γειτόνων. Δεν μπορεί κάποιος να αποκλείσει ότι οι γερμανικές κυβερνήσεις, οι οποίες θα διαδεχτούν την κ. Μέρκελ, θα πρέπει να πληρώσουν αυτήν την πολιτική με ακόμη μεγαλύτερη μείωση της ευημερίας.
.
Μ: Έχει η Σοσιαλδημοκρατία στη Γερμανία, αλλά και στην Ε.Ε., ολοκληρωμένη εναλλακτική πρόταση για την αντιμετώπιση της κρίσης;
.
.
.
Για να είμαι ειλικρινής, δεν το βλέπω ακόμη: Αρχίσαμε να κάνουμε σκέψεις για τις προοπτικές ανάπτυξης και απασχόλησης στο πλαίσιο ενός ευρωπαϊκού σχεδίου Μάρσαλ. Αλλά τι μορφή θα πάρει τελικά και πώς μπορούμε να εμποδίσουμε ότι τα λιγοστά ευρωπαϊκά κονδύλια δεν θα σπαταληθούν, ούτε θα εξαφανιστούν σε σκοτεινές τσέπες, αλλά θα αξιοποιηθούν ανοίγοντας προοπτική για το μέλλον; Αυτό ακόμα χρειάζεται πολλή συζήτηση. Στο Ευρωκοινοβούλιο άρχισε να αναπτύσσεται, στοιχειωδώς, προβληματισμός, όχι όμως στα επιμέρους έθνη. Ακόμα και οι Γερμανοί πρέπει να ασχοληθούν πολύ πιο έντονα με αυτό το θέμα. Επειδή περισσότερο από το 60% των ευρωπαϊκών πόρων προέρχεται από φόρους του γερμανικού λαού, δεν θα πρέπει να αδιαφορήσουμε γι’ αυτό. Πολιτικά, όμως, θα μπορεί να αποφασιστεί στη Γερμανία ένα σχέδιο Μάρσαλ, εάν σε ολόκληρο το Νότο και σε νεοεισερχόμενα μέλη στη νοτιοανατολική Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν θα αλλάξουν μόνο «μερικά». Ιδιαίτερο βάρος πρέπει να δοθεί στη διαφάνεια, στη διοίκηση που δεν δωροδοκείται, στην ατελεσματική αξιοποίηση των κονδυλίων για το καλό των πολιτών των χωρών του Νότου. Αυτά είναι αυτονόητα και υπηρετούν το εθνικό συμφέρον της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας. Ως Σοσιαλδημοκράτης και για πολλά χρόνια Βουλευτής αντιπρόσωπος του γερμανικού λαού, δεν μπορώ να καταλάβω όταν μερικοί συνάδελφοι υψώνουν επιδεικτικά τη σημαία όταν πρόκειται για την εξάλειψη της απάτης και της διαφθοράς – αφού είναι έτσι και αλλιώς εναντίον της ληστείας και της κλοπής στους δρόμους.
.
Μ: Πολλοί αναρωτιούνται εάν η Ε.Ε. θα αντέξει αυτήν την κρίση και δεν θα διαλυθεί. Υπάρχει πράγματι διέξοδος;
.
Η διάλυση της Ε.Ε. θα ήταν μία πολιτική, οικονομική και κοινωνική καταστροφή, η οποία θα προκαλούσε μεγάλα προβλήματα σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. Ακόμα χειρότερα, ένα αξιοθαύμαστο ιστορικό παράδειγμα για άλλες περιοχές του κόσμου, θα αποκτούσε χαρακτηριστικά ιστορικής διακωμώδησης. Σε επίπεδο Διεθνούς Πολιτικής, οι χώρες της Ευρώπης σε έναν τριπολικό κόσμο (ΗΠΑ, Κίνα και ίσως Ρωσία), θα έπαιζαν ένα ρόλο ακόλουθου των ΗΠΑ. Μπορεί βέβαια κάτι τέτοιο να προκαλούσε ευχαρίστηση στους «Κάμερονς» και τους «Μπλερς» – θα το έβρισκα όμως εξαιρετικά ατυχές. Γι’ αυτό δεν πιστεύω ότι θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο, όμως ένα βάλτωμα, ή μία έμμεση οπισθοδρόμηση προς μία Κοινή Αγορά, κινείται μόνο στη σφαίρα των χειρότερων πιθανοτήτων.
.
Μ: Η «αντίθεση» Βορρά-Νότου είναι υπαρκτή; Υπάρχει λύση, ή θα εξακολουθήσει να υπάρχει και μετά την ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης;
.
.
Δεν έχουμε μόνο μία πολύ ορατή αντίθεση Βορρά – Νότου, αλλά και μια διαβάθμιση Δύσης – Ανατολής, επίσης. Εισήλθαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση η Ρουμανία και η Βουλγαρία, δύο εμφανώς φτωχότερες χώρες. Επίσης και οι Βαλτικές Χώρες δεν είναι ευημερούσες. Είναι ανάγκη να μάθουμε ότι πρέπει να παραμερίσουμε τη βρετανική οπτική για την Ευρώπη, ως «κοινής αγοράς» και να εργαστούμε με σοβαρότητα ώστε να διευκρινίσουμε όλοι μας τι θέλουμε να πετύχουμε με την Ευρώπη. Αυτήν την περίοδο – ή καλύτερα τα τελευταία χρόνια – κατά κύριο λόγο συζητήσαμε -ή καλύτερα διαφωνήσαμε- για το «ποιος πληρώνει πάντα περισσότερο» για κακές λύσεις: Με τη φορολόγηση, με χαμηλά έσοδα, λιγότερη εργασία και αυξανόμενο φόβο για το μέλλον. Στην Ευρώπη, πρέπει να αρχίσουμε πάλι να σκεφτόμαστε τι θέλουμε για μας και το μέλλον των παιδιών μας και τι είμαστε προετοιμασμένοι να κάνουμε γι’αυτό από κοινού. Η οικοδόμηση της κατεστραμμένης από τον πόλεμο Ευρώπης και η δημιουργία μιας Ευρώπης ειρηνικής για όλους και με κοινά σύνορα, θα έπρεπε να μας δείξει το δρόμο, σίγουρα με μία νέα εκκίνηση και ετοιμότητα για κοινή σκέψη και δράση με αλληλεγγύη. Είμαι πεπεισμένη ότι η Ευρώπη θα ξεπεράσει την κρίση και ότι υπάρχουν αρκετοί διέξοδοι όταν δεν μιλάει κάποιος γι’ αυτές με πανηγυρικούς λόγους, αλλά τις σχεδιάζει συγκεκριμένα και με κοινή απόφαση και αλληλεγγύη τις μετατρέπει σε πράξη. Ένα ΟΧΙ δεν είναι αρκετό και δεν ικανοποιεί κανέναν.
.
Μ: Η περισσότερη Ευρώπη (Ευρωπαϊκή Ενοποίηση), μπορεί να προχωρήσει πιο γρήγορα; Είναι η λύση;
.
.
Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει εναλλακτική πρόταση, παρά μόνο η πολιτική ολοκλήρωση. Όμως πρέπει να γίνει τόσο δημοκρατικά, όσο και με αλληλεγγύη, ειδάλλως δεν θα γίνουν αποδεκτές οι αναγκαίες παραιτήσεις από την Εθνική Κυριαρχία. Η σημερινή κατάσταση της καλυμένης κυριαρχίας των τεχνοκρατών, οι οποίοι προέρχονται κυρίως από τον χρηματοπιστωτικό τομέα (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και Ευρωπαϊκή Επιτροπή), δεν μπορεί να συνεχιστεί έτσι. Θα προτιμούσα να υπήρχε μία Ευρωπαϊκή Συνέλευση, από την οποία θα προέκυπταν συνταγματικές ρυθμίσεις και την οποία θα προετοίμαζε μία Επιτροπή, η οποία θα αποτελείτο από μη ενεργούς στο παρόν, αλλά στο παρελθόν εκλεγμένους (έμπειρους ηγέτες κρατών), όπως οι Ζακ Ντελόρ, Χέλμουτ Σμιτ, Χέλμουτ Κολ, Κώστας Σημίτης και άλλες προσωπικότητες, που γνωρίζουν «τη δουλειά» και με ευθύνη για την Ευρώπη και τις χώρες από τις οποίες προέρχονται, επεξεργάζονται προτάσεις. Σε αυτούς θα πρόσθετα οπωσδήποτε ακόμα μερικούς εκλεκτούς ηγέτες κρατών και εκπροσώπους από το Συνδικαλιστικό Τομέα και την Οικονομία. Με λίγα λόγια, ένα πολιτικό Μνημόνιο για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προτάσεις με προοπτική και αλληλεγγύη και όχι κακέκτυπες με αρνητικό αποτέλεσμα προτάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που εφαρμόστηκαν σε αλλες περιοχές του κόσμου με αρνητικό αποτέλεσμα, όπως αυτές που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο της τρόικας. Μεταξύ της λογικής της εξοικονόμησης πόρων και της χωρίς νόημα πολιτικής λιτότητας σε επίπεδο Εθνικής Οικονομίας, υπάρχει τεράστια απόσταση. Ελπίζω με επίταση, ότι όλοι θα αξιοποιήσουμε το χρόνο για να ξεπεράσουμε την επερχόμενη καταστροφή με ένα άλμα προς τα εμπρός. Τα παιδιά μας έχουν το δικαίωμα σε ένα καλύτερο μέλλον.
.
.
Ποια είναι η Sigrid Skarpelis-Sperk
.