Τι κακό σ’ αυτό το μέρος, φταίει ο Βολταίρος

Γιώργος Σιακαντάρης 20 Ιουλ 2022

Ο Βίκτωρ Ουγκώ στους «Άθλιους» του για να στηλιτεύσει την αγριότητα και την περιφρόνηση με την οποία η αστική γαλλική τάξη αντιμετώπιζε τις κακουχίες αλλά και τις διαμαρτυρίες των φτωχών, βάζει τον μικρό Γαβριά να τραγουδά πάνω στα οδοφράγματα της εξέγερσης του 1832, «τι κακό σ’ αυτό το μέρος, σ’ αυτό φταίει ο Βολταίρος…. Κι αν ξερό ψωμί μασώ/ Σ΄ αυτό φταίει ο Ρουσσώ». Εννοούσε πόσο σημαντική ήταν η παρουσία αυτών των δυο για το ηθικό των αδύναμων. Με τα γραπτά τους κλόνισαν τα θεμέλια της κοινωνίας του μίσους, του φανατισμού, των προνομίων, της αδικίας, αλλά και των φανατικών μονόλογων.

Περιπτώσεις όπως των Βερναδάκη-Πολάκη, πολλών «αστεριών» από τη ΝΔ και πολλών αυριανιστών εκ του ΠΑΣΟΚ, όταν αυτό μεσουρανούσε, δείχνει πως στην Ελλάδα για τα δεινά της οι δυο φιλόσοφοι φταίνε λόγω της απουσίας τους και όχι της παρουσίας τους. Αν ήταν παρόντες, ίσως δεν θα είχαμε ακαδημαϊκούς που θα έκαναν τέτοιες αισχρές δηλώσεις. Αν αυτοί μας είχαν τιμήσει με την παρουσία τους, δεν θα είχαμε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να παλινδρομεί ανάμεσα στη θεσμική παρουσία και στην τοξικότητα. Τ’ ότι βεβαίως καταδίκασε κατηγορηματικά τον πανεπιστημιακό του, αναγκάζοντάς τον να ζητήσει συγγνώμη είναι καλό, αλλά και δείγμα τού που βρίσκεται η πολιτική αντιπαράθεση στην Ελλάδα. Ο Χιουμ υποστήριζε πως οι άνθρωποι θεωρούν τις πεποιθήσεις τους αντικειμενικές γνώμες και τις πεποιθήσεις των άλλων αιρέσεις, εκτός και αν αυτές είναι ίδιες με τις δικές τους. Τότε είναι και αυτές γνώμες. Αλήθεια πόσο δίκιο είχε για την ελληνική περίπτωση; Έχουμε ένα πολιτικό και κομματικό σύστημα στα οποία οι δικές μας πεποιθήσεις είναι γνώμες και οι πεποιθήσεις των άλλων είναι «ιδεοληψίες». Καθόλου χώρος για διάλογο διαφορετικών απόψεων.

Το πρόβλημα δεν είναι οι κατά καιρούς κατάπτυστες δηλώσεις «αριστερών» πολιτικών μας. Είναι το ότι εξαιτίας αυτών των δηλώσεων αντιμετωπίζεται η Αριστερά, ένας ολόκληρος χώρος απότοκος των Γαλλικών Επαναστάσεων, ως εχθρός της Δημοκρατίας. Αλλά και από τη μεριά τους κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ κάνουν ότι μπορούν για να ενισχύσουν το ρεύμα που θεωρεί όλη την Αριστερά «αίρεση» και όχι πυλώνα των δημοκρατιών, όπως είναι μαζί με τη Δεξιά. Επικαλούνται μια πολιτική (θα σας ταράξουμε στη νομιμότητα) και εκεί που λες «δόξα τω Θεώ» με τον μανιχαϊσμό ορισμένων «φίλων;» τους (Πισπιρίγκου, Πλεύραινα, Μητσοτάκη γ…) οδηγείσαι να αναφωνείς «βοήθα Παναγιά». Το ίδιο ισχύει από την άλλη πλευρά και για τις απαράδεκτες δηλώσεις του κ. Συρίγου, ενός άλλου πανεπιστημιακού (κάθε λαός έχει τους πανεπιστημιακούς-πολιτικούς που τού αξίζουν;) περί «μύθου» της αντίστασης κατά της χούντας, όπως και ένας άλλος συντηρητικός-δεξιός «μύθος» θέλει ο ΕΛΑΣ να μην έδωσε μάχες κατά των Γερμανών. Στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη επιτευχθεί αυτό που ο Ρουσσώ ονόμαζε αναβάθμιση  της πολιτικής ελευθερίας σε ηθική ελευθερία που αναγνωρίζει τον ηθικά καθοδηγούμενο διάλογο ως επιτομή της σύζευξης της ελευθερίας με την προτεραιότητα της ισότητας.  

Πηγή: www.tanea.gr