Φίλες και φίλοι, επιτρέψτε μου μια διευκρίνιση πριν ξεκινήσω. Εδώ βρίσκομαι σαν ένας πολίτης. Σαν ένας πολίτης της κεντροαριστεράς. Η κεντροαριστερά δεν έχει πλέον ιδιοκτήτες. Ιδιοκτήτες είμαστε όλοι εμείς εδώ, είναι οι χιλιάδες πολίτες που είναι έξω από αυτή την αίθουσα που μας ακούνε καθημερινά και θα μας κρίνουν από εδώ και μπρος. Ιδιοκτήτης είναι ο ίδιος ο λαός και σε τελική ανάλυση αυτοί θα μας πούνε τι θα κάνουμε, οι πολίτες θα μας πούνε πώς θα πορευτούμε και πώς θα κινηθούμε.
Αυτό όμως που έχει σημασία σήμερα είναι να δούμε ως χώρα πέντε χρόνια μέσα στην κρίση και πλησιάζοντας προς την έξοδο από αυτή την κρίση, αν ρωτάμε τα σωστά ερωτήματα. Και πρώτο και κύριο, μια χώρα η οποία έχει απολέσει περίπου το ? του εθνικού της πλούτου, που έχει περίπου 1,5 εκατομμύριο ανέργους, που έχει περίπου 400.000 περίπου Έλληνες που έχουν φύγει στο εξωτερικό τα τελευταία έξι επτά χρόνια αναζητώντας διεξόδους έξω από αυτή τη χώρα την οποία τη μάστιζε και εν μέρει τη μαστίζει ακόμη ένα πελατειακό σύστημα το οποίο δεν διαπερνά μόνο το κράτος, διαπερνά και ένα στρεβλό ιδιωτικό τομέα, ο οποίος εναγκαλισμένος με το κράτος ανέπνεε –σε εισαγωγικά- λόγω της διαπλοκής και του εναγκαλισμού των κρατικών επιδοτήσεων.
Οι πολίτες επομένως και η ίδια η χώρα θα έπρεπε να αναρωτιέται τι χώρα θέλουμε να φτιάξουμε από εδώ και μπρος. Ποιο κράτος θέλουμε. Ποιο κοινωνικό κράτος θέλουμε. Τι θεσμούς πρέπει να έχουμε. Ποιο πολιτικό σύστημα μας αρμόζει. Ποια οικονομία και ποιος είναι ο ρόλος ο δικός μας, των πολιτών, της κοινωνίας των πολιτών.
Αυτά τα ερωτήματα δεν τίθεται στον καθημερινό πολιτικό διάλογο που τον διατρέχουν οι εντυπώσεις και οι εντυπωσιασμοί. Τον διατρέχει η ονοματολογία. Τον διατρέχουν συμπεριφορές οι οποίες δεν αρμόζουν στο δημόσιο συμφέρον.
Επομένως ας σκεφτούμε λίγο τι χώρα θα θέλαμε και εάν σε αυτή την αίθουσα δεν είχαμε μαζευτεί εμείς οι σοσιαλδημοκράτες, είχαν μαζευτεί οι φιλελεύθεροι και οι δεξιοί, αυτοί τι θα συζητούσαν άραγε σήμερα πέντε χρόνια μετά την κρίση; Προφανώς δεν θα συζητούσαν τα Ζάππεια, γιατί αυτά τα έχει φάει το χρονοντούλαπο της ιστορίας πλέον. Αλλά τι θα θέλανε να φτιάξουν; Ποια χώρα θα θέλανε να φτιάξουν;
Αν το δούμε ιδεολογικά και ας ξεκινήσουμε έτσι, θα θέλανε μια χώρα όπου θα κυριαρχούσαν οι δυνάμεις της αγοράς. Θα μας λέγανε ότι μόνο οι δυνάμεις της αγοράς μπορούν να παράξουν πλούτο και ότι όλα τα άλλα ο ρόλος του κράτους, το κοινωνικό κράτος, είναι πολύ δευτερεύοντα, δεν τα χρειαζόμαστε. Ας αφήσουμε επομένως την αγορά να αναπνεύσει. Κάποιοι λιγότερο νεοφιλελεύθεροι, λίγο πιο συντηρητικοί θα λέγανε, θέλουμε και λίγο κράτος να βοηθάει λίγο του φτωχούς και κάπου να ρυθμίζει σε ένα βαθμό την αγορά, αλλά όχι πάρα πολύ.
Σε αυτό το χώρο το δεξιό φιλελεύθερο, υπάρχει και ο ακροδεξιός χώρος. Ο φοβικός. Αυτός που δεν ανέχεται τη διαφορετικότητα, δεν ανέχεται κάτι το οποίο το θεωρεί ξένο ως προς τις ελληνικές παραδόσεις. Ξεχνώντας βέβαια ότι οι ελληνικές πολιτικές κυρίως παραδόσεις, ήταν πάντα δημοκρατικές, ήταν πάντα αντιφασιστικές, ήταν πάντα αντιναζιστικές και δεν ήταν αυτό το οποίο εκφράζεται από ένα μόρφωμα το οποίο υποτίθεται υπερασπίζεται πατριωτικά συμφέροντα, ενώ στην ουσία είναι καθαρά αντιπατριωτικό, εάν δούμε την ειρηνική πολιτική ιστορία.
Κάπου εκεί έρχεται και η αριστερά, η οποία αποστρέφεται και δικαίως ως ένα βαθμό την οικονομία της αγοράς. Αλλά τι λύση δίνει στις αποτυχίες της οικονομίας της αγοράς; Την επιτυχία του κράτους. Εκεί το κράτος γίνεται παραγωγός, το κράτος απολαμβάνει όλες τις ευκαιρίες που υπάρχουν σε αυτή την κοινωνία. Αναπαράγεται το ίδιο μαζικά, γίνεται μεγάλο. Δημιουργεί τα πάντα και έτσι υποτίθεται ότι έτσι δημιουργεί συνθήκες ισότητας.
Νομίζουμε όμως φίλες και φίλοι, ότι και οι αγορές αποτυχαίνουν, παρ’ ότι δημιουργούν πλούτο. Δημιουργούν πλούτο ο οποίος είναι ανισομερώς κατανεμημένος. Στις περισσότερες κοινωνίες το 1%, 2%, 3%, 5% το πολύ των πολιτών έχει πάνω από το 50% ή 60% του πλούτου. Δημιουργεί επομένως η αγορά που ταυτόχρονα δημιουργεί πλούτο και καλά κάνει και το δημιουργεί, τεράστιες ανισότητες. Αλλά οι ανισότητες δεν είναι μόνο οικονομικές, δεν είναι μόνο κοινωνικές, είναι και αναπτυξιακές και οικολογικές και ανισότητες στο περιβάλλον. Στο πώς σχεδιάζουμε την πόλη μας. Στο πώς ζούμε.
Είναι ευρύτερες ανισότητες τις οποίες ο καπιταλισμός και ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν. Το ίδιο το κράτος επίσης το μεγάλο δημιουργεί και αυτό αποτυχίες. Αποτυγχάνει και αυτό. Αφαιρεί πόρους από την πραγματική οικονομία. Ισοπεδώνει, γιατί η λογική του είναι ότι πρέπει μέσα στην κρατική λογική να είμαστε όλοι ίσιοι, να έχουμε όλοι τα ίδια αποτελέσματα.
Είναι όμως αυτή η λογική την οποία θα έπρεπε να ακολουθήσει μια χώρα, η οποία βγαίνει από την κρίση και αναζητά το δρόμο της; Μάλλον όχι. Ούτε η ισοπέδωση των αγορών, επομένως, ούτε η ισοπέδωση του κρατισμού.
Κάπου εκεί τώρα εμφανίζονται και κάποια νέα κόμματα. Εγώ θα τα έλεγα ποτ πουρί κόμματα. Τα οποία λένε μας αρέσει και το κράτος, μας αρέσει και ο φιλελευθερισμός της αγοράς, μας αρέσουν όλα. Γιατί μας αρέσει δεν μας λένε βέβαια και αν βέβαια σου αρέσουν όλα, αν δεν ξέρεις που πας, αν δεν ξέρεις τι θέλεις, όλοι οι δρόμοι θα σε οδηγήσουν κάπου και είσαι πάντα ασφαλής μέσα στο να μην ξέρεις τι θέλεις.
Εκεί κάπου έρχεται η σοσιαλδημοκρατία και εκεί έρχονται οι δικές μας ευθύνες. Έρχεται η σοσιαλδημοκρατία η οποία αναγνωρίζει την οικονομία της αγοράς, αναγνωρίζει ότι ο πλούτος δεν θα δημιουργηθεί από ένα μεγάλο κράτος, αναγνωρίζει όμως ότι οι ανισότητες που δημιουργεί η αγορά και οι οικονομικές και οι κοινωνικές και οι περιβαλλοντικές και οι ανισότητες ζωής, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από ένα κράτος το οποίο δεν θα δημιουργεί και αυτό ανισότητες, αλλά θα μειώνει αυτές τις ανισότητες μέσω, πρώτον, του ρυθμιστικού του ρόλου, δηλαδή λειτουργεί η αγορά με ένα τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε όλοι να είναι ισότιμοι. Όχι κάποιοι να βάζουν τρικλοποδιές στους άλλους, γιατί έχουν καλύτερες σχέσεις με το κράτος, γιατί έχουν μεγαλύτερες υπερεθνικές εξουσίες, γιατί τώρα το κεφάλαιο είναι διεθνές, αλλά παράλληλα το κράτος παρεμβαίνει ιδίως μέσω του κοινωνικού του ρόλου, μέσω των θεσμών της εκπαίδευσης, της παιδείας, της κοινωνικής προστασίας και της υγείας, για να δημιουργεί ίσες ευκαιρίες, όχι ίσα αποτελέσματα.
Δημιουργούμε ίσες ευκαιρίες, δίνουμε τη δυνατότητα στο παιδί του άνεργου από τη Νάουσα να ανταγωνιστεί το παιδί του βιομήχανου από την Κηφισιά. Αυτός είναι ο ρόλος ο δικός μας. Να δημιουργήσουμε καλά σχολεία, καλά νοσοκομεία, καλές υπηρεσίες γι’ αυτούς οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση στα νοσοκομεία τα ιδιωτικά, ή στα σχολεία τα ιδιωτικά, αλλά καλά σχολεία, όχι απλώς μαζικά και προοδευτικά σχολεία. Ποιοτικά νοσοκομεία, όχι απλώς νοσοκομεία.
Και εκεί ο ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης γίνεται ακόμη πιο δύσκολος, γιατί είμαστε αντιμέτωποι με υπερεθνικούς θεσμούς που στη βάση τους αυτή τη στιγμή είναι νεοφιλελεύθεροι.
Και ενώ η χώρα μας πέτυχε μια πολύ σημαντική νίκη, να είναι μέλος τώρα της ευρωπαϊκής οικογένειας, με κεντροαριστερή κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη και είμαστε μέλος μιας μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας η οποία προστατεύει τα εθνικά μας συμφέροντα, παράλληλα όμως αυτό το ευρωπαϊκό ολοκλήρωμα δεν προχώρησε.
Έμεινε στη νομισματική της μορφή και δημιούργησε νεοφιλελεύθερες κατευθύνσεις. Γιατί δημιούργησε νεοφιλελεύθερες κατευθύνσεις; Γιατί όταν απελευθερώνεις τις αγορές, απελευθερώνεις τη διακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίων και υπηρεσιών, αυτό το οποίο θέλει ο καπιταλισμός στην ουσία για να λειτουργήσει υποτίθεται απρόσκοπτα, τότε δημιουργείς ανισότητες.
Υπάρχει μια συνταγματική ασυμμετρία μεταξύ του ευρωπαϊκού οικοδομήματος του νεοφιλελευθερισμού και το τι συμβαίνει στα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη έχουν κοινωνικό κράτος και ισχυρό ρυθμιστικό ρόλο, έτσι ώστε όπου μπορούν να διορθώνουν τις ανισορροπίες της αγοράς.
Στην Ευρώπη όμως έχουμε μόνο απελευθέρωση και κάποια μικρή ρύθμιση. Δεν υπάρχει κοινωνικό κράτος, δεν υπάρχει κοινωνική συνοχή, δεν υπάρχει ευρωπαϊκός κοινοτικός προϋπολογισμός που να ισοσκελίζει και να αντισταθμίζει τις ανισότητες.
Και εδώ βρίσκεται ο δικός μας ρόλος, ο σύγχρονος ρόλος της κεντροαριστεράς να φτιάξουμε αυτό το ευρωπαϊκό εποικοδόμημα, αλλά και το παγκόσμιο ρυθμιστικό πλαίσιο, το οποίο θα φέρει την κεντροαριστερά στο προσκήνιο, ρυθμίζοντας τις καθοριστικές λειτουργίες έτσι ώστε να είναι προς όφελος του πολίτη.
Τα έχει πει πάρα πολύ καλά και αναλυτικά πρόσφατα ο Νίκος Μουζέλης με τη συνεχή του αρθρογραφία στα θέματα αυτά, ότι μπορούμε να φτιάξουμε ένα νέο πλαίσιο που δεν θα είναι απαραίτητα νεοφιλελεύθερο. Ένας καπιταλισμός που θα είναι πιο υπεύθυνος και ένα κοινωνικό κράτος το οποίο θα προστατεύει όλους τους πολίτες και ιδίως αυτούς που το έχουν πραγματικά ανάγκη.
Φίλες και φίλοι, ποια θα πρέπει να είναι επομένως η μεταμνημονιακή Ελλάδα, η μεταμνημονιακή οικονομία, το μεταμνημονιακό κράτος; Εγώ επιτρέψτε μου πολύ σύντομα να γίνω λίγο συγκεκριμένος. Ας σκεφτούμε επομένως το τι σημαίνει αποτελεσματικό κράτος. Αποτελεσματικό κράτος σημαίνει ότι δεν το βρίσκεις μπροστά σου όταν θέλεις να επιχειρείς, δηλαδή όταν θέλεις να ανοίξεις μια επιχείρηση να σου βάζει δέκα τρικλοποδιές, και όταν το θέλεις πραγματικά, δηλαδή θέλεις ουσιαστικές υπηρεσίες παιδείας και υγείας, δεν το βρίσκεις μπροστά σου. Γιατί αυτό ακριβώς συμβαίνει στην Ελλάδα.
Αποτελεσματικό κράτος ως ρυθμιστής σημαίνει ότι η αγορά ρυθμίζεται πραγματικά. Σημαίνει ότι έχεις μια Επιτροπή Ανταγωνισμού η οποία είναι ουσιαστική, που δεν επιτρέπει στα μονοπώλια και ολιγοπώλια τα οποία εμείς έχουμε δημιουργήσει ως κοινωνία, γιατί έτσι θεωρήσαμε ότι πρέπει να υπάρχουν να έχουν υπερκέρδη.
Δεν επιτρέπεις σε συνθήκες κρίσης κλειστές ολιγοπωλιακές καταστάσεις από την ενέργεια, από τις τηλεπικοινωνίες, από ολόκληρους οικονομικούς τομείς δραστηριότητας, όπως οι μεταφορές, να υπάρχουν όχι κλειστά επαγγέλματα, γιατί η Ελλάδα δεν υποφέρει από το μικρό αριθμό επαγγελμάτων, έχουμε πολύ περισσότερους γιατρούς, δικηγόρους, φαρμακοποιούς, αρχιτέκτονες, ταξιτζήδες από ότι έχει οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο ανά 1.000 κατοίκους.
Αυτό από το οποίο υποφέρει η Ελλάδα είναι η κλειστή οικονομία και δεν έχει ρυθμιστικές αρχές οι οποίες να ρυθμίζουν αυτή την κλειστή οικονομία την οποία έχει έτσι ώστε είτε να την ανοίγουν όπου χρειάζεται να την ανοίγουν, είτε να ρυθμίζουν τα υπερκέρδη τα οποία συσσωρεύουν επιχειρήσεις, γιατί ακριβώς το κράτος τις προστατεύει.
Χρειαζόμαστε ένα σύγχρονο φορολογικό σύστημα το οποίο όμως επιτρέψτε μου δεν θα πρέπει να το φτιάξει ο μηχανισμός του Υπουργείου Οικονομικών, ο οποίος έχει αποδείξει χρόνια τώρα ότι δεν μπορεί να φτιάχνει φορολογικά συστήματα. Φτιάχνει δαιδαλώδεις φορολογικές νομοθεσίες, τις οποίες κανείς δεν τις κατανοεί και οι οποίες κυριαρχούνται από χιλιάδες εξαιρέσεις για χιλιάδες συμφέροντα.
Τέσσερις φορολογικές βάσεις με μια κατεύθυνση. Όποιος δημιουργεί έρευνα και ανάπτυξη στη χώρα, όποιος δημιουργεί θέσεις εργασίας πληρώνει λιγότερους φόρους ως επιχείρηση απ’ όσου δεν δημιουργούν θέσεις εργασίας, απ’ όσους δεν δημιουργούν θέσεις ανάπτυξης. Δεν χρειάζεται δυσκολία εδώ πέρα.
Και παράλληλα ένας φορολογικός νόμος απόλυτα διαφανής. Εγώ θέλω να ξέρω τι κατά κεφαλήν εισόδημα πληρώνει στη Φιλοθέη, τι κατά κεφαλήν φόρο πληρώνουν στην Καστοριά, τι κατά κεφαλήν φόρο πληρώνουν στο Πέραμα και τι κατά κεφαλήν φόρο πληρώνουν στην Κηφισιά. Αλλά η διαφάνεια θα βοηθήσει αυτή την κοινωνία να έρθει στα ίσια της. Θα βοηθήσει κάποιους οι οποίοι διαμαρτύρονται για υψηλούς ή χαμηλούς φόρους να δούνε πού πραγματικά βρίσκονται οι ίδιοι και οι περιοχές στις οποίες ζούνε.
Και το ίδιο να ισχύει και για κάθε επάγγελμα, για κάθε κοινωνικοοικονομική κατηγορία. Να δούμε δηλαδή τους φόρους που πληρώνουν οι γιατροί του ΕΣΥ σε σχέση με τους φόρους που πληρώνουν οι ελευθεροεπαγγελματίες γιατροί και δεν θα εκπλαγείτε εάν δείτε ότι οι γιατροί του ΕΣΥ πληρώνουν μεγαλύτερους φόρους απ’ ό,τι πληρώνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες γιατροί.
Επομένως ας βάλουμε μια φορολογική διαφάνεια παντού και το ίδιο να ισχύει και για τις επιχειρήσεις. Ένας ιστότοπος όπου όλες οι φορολογικές δηλώσεις των επιχειρήσεων είναι εκεί με το τζίρο τους, τα κέρδη τους και τις ζημιές τους.
Και αν δεις επιχειρήσεις οι οποίες είναι στις ζημιές επί 20 χρόνια, αλλά συνεχίζουν να υπάρχουν αυτό σημαίνει ότι κάνουν δημιουργική λογιστική και ότι κρύβουν τα κέρδη τους. Και παράλληλα, εφόσον μιλάμε και για κοινωνία των πολιτών και εταιρική κοινωνική ευθύνη, στην ίδια ιστοσελίδα να μας λέει η κάθε εταιρεία τι κάνει και για μας όλους, για τους πολίτες. Τι βοηθά; Βοηθά να ανοίξουν νέα γηροκομεία; Βοηθά σχολεία; Βοηθά νοσοκομεία αυτή η εταιρεία; Βοηθά την κοινωνία των πολτών να αναπνεύσει.
Γιατί όταν προστατεύεις την οικονομική δραστηριότητα, θέλεις να πάρεις και πίσω κάτι σαν κοινωνία, όχι σαν κράτος, σαν κοινωνία. Και μιλώντας και για φορολογικό, αυτό σημαίνει ότι και οι ασφαλιστικές μας εισφορές δεν θα πρέπει να επιδοτούνται για να δημιουργούμε ανισότητες μέσω των ελαφρύνσεων που δίνει το ασφαλιστικό σύστημα σε συγκεκριμένες κοινωνικοικονομικές κατηγορίες.
Συνδεδεμένο με αυτό είναι η δομή του κράτους σε σχέση με τις περιφέρειες. Εδώ θα πρέπει να δούμε το μικρότερο κράτος ως αποκεντρωμένο κράτος. Έχουμε 13 περιφέρειες. Εγώ δεν κατάλαβα γιατί έχουμε επτά αποκεντρωμένες διοικήσεις, έχουμε επτά περιφερειακά συστήματα υγείας και η υγεία είναι περίπου το 1/3 του προϋπολογισμού του κράτους μαζί με τα άλλα κοινωνικά επιδόματα και έχουμε 13 περιφέρειες με πάνω από 700 εκλεγμένους περιφερειακούς συμβούλους, σπάμε την Πελοπόννησο στα δύο, δεν το έχω καταλάβει, και για τη Στερεά Ελλάδα που εκεί έγινε και δεν οδηγούμαστε σε ένα περιφερειακό σύστημα πιο ισότιμο.
Δεν μπορεί να σταθεί μια χώρα αποκεντρωμένη όταν η Αθήνα και η Κεντρική Μακεδονία είναι τα 2/3 του πληθυσμού της χώρας. Χρειαζόμαστε μεγαλύτερα μεγέθη με μικρότερα περιφερειακά κοινοβούλια, με περισσότερες αρμοδιότητες για τους περιφερειακούς συμβούλους, με περισσότερη αποκέντρωση πόρων και μέσω της φορολογίας, το οποίο βέβαια προϋποθέτει συνταγματική αναθεώρηση.
Εάν θέλουμε όμως πραγματικά αλλαγή του πολιτικού συστήματος, η ευθύνη θα πρέπει να μετατοπιστεί από το κράτος της Αθήνας στις περιφέρειες κοντά στον πολίτη και να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους και τοπικά. Δεν μπορούν να κατευθύνονται από την Αθήνα, αλλά αυτό δεν λύνεται με την πολυδιάσπαση, έχοντας 13 περιφέρειες χωρίς αρμοδιότητες και προσποιούμενοι ότι έτσι αλλάζουμε τη χώρα.
Το κοινωνικό μας κράτος ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης 1,5 εκατομμυρίου ανέργων και πολλών ανασφάλιστων. Πετύχαμε τη μαζικοποίηση στη δημόσια εκπαίδευση. Έχουμε μια προοδευτική δημόσια εκπαίδευση αλλά μπορεί να πει κανείς ότι έχουμε μια ποιοτική δημόσια εκπαίδευση και ποιοτικά πανεπιστήμια, όταν κάθε χρονιά 50.000 Έλληνες και Ελληνίδες πηγαίνουν στο εξωτερικό για να κάνουν μεταπτυχιακά.
Όταν εμείς δεν προσελκύουμε ξένους φοιτητές και φοιτήτριες. Όταν είμαστε σε ένα από τα καλύτερα σημεία του κόσμου. Έχουμε τόσο μεγάλη επάρκεια σε ανθρώπινο δυναμικό, γιατί ένας στους τρεις Έλληνες έχει σπουδάσει σε καλά πανεπιστήμια και ενώ θα έπρεπε να έχουμε 150.000 ξένους φοιτητές στη χώρα μας και να είναι η Ελλάδα ένας χώρος προσέλκυσης και της διανόησης και της παραγωγής γνώσης, εμείς εξάγουμε ανθρώπινο δυναμικό προς το εξωτερικό και προσποιούμαστε ότι μας ενδιαφέρει η μαζικότητα και η προοδευτικότητα.
Τι να την κάνουμε τη μαζικότητα και την προοδευτικότητα όταν δεν έχουμε αποτέλεσμα.
Επομένως ναι στη μαζικότητα, ναι στην προοδευτικότητα, αλλά ναι και στο αποτέλεσμα. Και το ίδιο ισχύει για το σύστημα υγείας όπου δεν μπορούν να διατηρούνται πλέον 2.000 μαγαζάκια – κλινικές στο σύστημα υγείας και επειδή πρέπει να υπάρχουν 2.000 διευθυντές στο σύστημα υγείας. Επιτέλους ας αποκατασταθεί η ιεραρχία γιατί αυτό που πρέπει να κάνει το σύστημα υγείας είναι να έρθει κοντά στον πολίτη. Να έρθει κοντά σε εμάς. Όχι να εξυπηρετεί χιλιάδες μαγαζάκια εκεί μέσα.
Το ίδιο ισχύει και στο δημόσιο τομέα, όπου η αποκατάσταση της ιεραρχίας πρέπει να γίνεται με κριτήρια σοβαρά, πρέπει να γίνεται με κριτήρια ανταποδοτικά, πρέπει να γίνεται με κίνητρα και σίγουρα η ανάληψη των μεγάλων δημόσιων αξιωμάτων θα πρέπει να γίνεται από ένα σώμα που θα υπερβαίνει την κυβέρνηση με απόλυτη αξιοκρατία, το οποίο σημαίνει ότι δημόσιοι λειτουργοί οι οποίοι στείλανε ψεύτικα στοιχεία σε διεθνείς οργανισμούς, δεν μπορεί να ανταμείβονται με υψηλές θέσεις στον δημόσιο τομέα.
Η επιλογή από ανεξάρτητα σώματα θα πρέπει να ισχύει και για τη δικαιοσύνη συνολικά όπου η επιλογή από τον Υπουργό Δικαιοσύνης και το Υπουργικό Συμβούλιο είναι αναχρονιστική και εδώ θα πρέπει να δούμε μια ανεξάρτητα δικαιοσύνη όπου οι επιλογές των ανώτατων δικαστικών θα προέρχονται από ένα ευρύτερο σώμα που θα υπερβαίνει την κυβέρνηση.
Και τελειώνω φίλες και φίλοι. Όλα αυτά για να γίνουν χρειάζεται ένα διαφορετικό πολιτικό σύστημα προφανώς. Χρειάζεται ένα Κοινοβούλιο που να λειτουργεί, χρειάζονται βουλευτές οι οποίοι δεν θα σηκώνουν απλά το χέρι τους, θα έχουν ουσιαστικό ελεγκτικό ρόλο, αλλά για να το κάνουν αυτό χρειάζεται ένας διαχωρισμός της εκτελεστικής από την νομοθετική εξουσία ουσιαστικός.
Και εδώ θα πρέπει να σκεφτούμε λίγο εάν πραγματικά αυτές οι δυο εξουσίες και το ασυμβίβαστο του υπουργού από την ιδιότητα του βουλευτή, θα είναι μια δική μας πρόταση που θα θέτει και συγκεκριμένα όρια θητείας, έτσι ώστε να μην αναπαράγονται τα γνωστά φαινόμενα του να λειτουργούν σε αλλεπάλληλους ρόλους οι ίδιοι άνθρωποι.
Θέλεις να γίνεις υπουργός παραιτήσου από βουλευτής. Δόξα τω Θεώ αυτή η χώρα έχει πάρα μα πάρα πολλούς ικανούς ανθρώπους και ας τους αξιοποιήσει επιτέλους. Αυτό το πολιτικό σύστημα πρέπει να εκδημοκρατιστεί και σίγουρα χρειάζεται ένα διαφορετικό εκλογικό νόμο που δεν θα δημιουργεί μεγάλες ανισότητες, όπως δημιουργεί ο παρόν εκλογικός νόμος.
Χρειάζεται διαφορετικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και χρειάζεται πρώτα και κύρια μια ισχυρή δημόσια τηλεόραση. Μια ισχυρή δημόσια τηλεόραση εξορθολογισμένη, όχι αφανισμένη με το να βάλουμε το μαύρο στις οθόνες, όχι με τέτοιου είδους αποφάσεις. Αλλά μια ισχυρή δημόσια τηλεόραση η οποία θα είναι πλουραλιστική, θα έχει όλες τις απόψεις και θα εκφέρει τον ορθό λόγο.
Φίλοι και φίλες οι πολίτες περιμένουν από εμάς να είμαστε ενωμένοι, να μη γκρινιάζουμε, να μη θέτουμε θέματα διαδικασίας συνέχεια, γιατί αυτό το οποίο έχει ταλαιπωρήσει το χώρο τα τελευταία χρόνια είναι να μιλάμε όλοι για την διαδικασία. Ο ένας μας φταίει, ο άλλος δεν μας αρέσει, ο άλλος είναι έτσι, ο τρίτος είναι αλλιώς.
Ας τα αφήσουμε αυτά και ας ανοίξουμε μια μεγάλη πολιτική συζήτηση. Οι πολίτες περιμένουν από εμάς να μη ρωτάμε πάντα το τι μπορεί να κάνει η παράταξη για μας, πού μπορεί να μας τοποθετήσει η παράταξη και πού μπορεί να μας πάει. Πρέπει να ρωτάμε συνέχεια και καθημερινά τι μπορεί να κάνει ο καθένας από εμάς για την παράταξη την ίδια.
Και με βάση αυτό, κάποιοι από εμάς και μέσα σε αυτούς βάζω πρώτα και κύρια τον εαυτό μου και νομίζω ότι το έχω δείξει με τη στάση μου το τελευταίο διάστημα, κάποιοι από εμάς πάμε να κάνουμε ένα βήμα πίσω για να κάνουν κάποιοι άλλοι δύο βήματα μπροστά.
Οι πολίτες επομένως μας ζητάνε να προχωρήσουμε δυναμικά, μας ζητάνε να προχωρήσουμε ενωτικά, μας ζητάνε να ξαναφτιάξουμε το σπίτι μας και θα το φτιάξουμε. Σας ευχαριστώ.