Ο Έβρος είναι ο ποταμός που χωρίζει δυο λαούς και δύο κράτη των οποίων οι σχέσεις διαταράσσονται συνεχώς, ενίοτε χωρίς σοβαρό λόγο, λόγω της αναβίωσης της προαιώνιας εχθρότητας, ιστορικών γεγονότων, πολεμικών συγκρούσεων, βιαιοπραγιών και παθών, που δεν αφήνονται να καταλαγιάσουν με τον χρόνο. Και αυτό διότι η εκμετάλλευσή τους από τους πολιτικούς των δύο χωρών φέρνει ψήφους και βουλευτικές έδρες, γεμίζει τις πλατείες με πλήθη αλαλάζοντα και γεννάει ανέμους που αναπετάσουν τα λάβαρα του εθνολαϊκισμού και φουσκώνουν τα πανιά της εξουσίας. Από κοντά και οι «πατριωτικές» δαπάνες για εξοπλισμούς και μίζες, που χορταίνουν τους προϋπολογισμούς και αφήνουν νηστικούς τους λαούς.
Την περασμένη Παρασκευή πραγματοποιήθηκε στην Αλεξανδρούπολη η απονομή των βραβείων και των διακρίσεων του διαγωνισμού διηγήματος της εφημερίδας «Η ΓΝΩΜΗ», με θέμα «Στις όχθες του Έβρου».
Είναι παρήγορο και ελπιδοφόρο ότι κανένα από τα ενενήντα διηγήματα που μας έστειλαν δεν περιείχε την παραμικρή θετική αναφορά στη μισαλλοδοξία και στον εθνικισμό. Απεναντίας σε όλα κυριαρχούσε η θεώρηση του ποταμού ταυτόχρονα σαν όριο και σαν σύνδεσμος δύο κόσμων, τόσο διαφορετικών και τόσο όμοιων, με τους απλούς ανθρώπους να έχουν το ίδιο όνειρο. Να ζήσουν ειρηνικά, να ερωτευθούν και να προκόψουν χωρίς το ποτάμι να είναι εμπόδιο, όπως στο «μετέωρο βήμα του πελαργού», του Αγγελόπουλου , με τη σουρεαλιστική σκηνή του γάμου, όπου ο γαμπρός ήταν στη μία όχθη του ποταμού και η νύφη στην άλλη. Και χωρίς της γης οι κολασμένοι να ξεβράζονται στις όχθες και στις ακτές, ως άψυχα κουφάρια νέων και μικρών παιδιών με τα καλά τους ρουχαλάκια, που τους φόρεσε η μαμά το πρωί με στοργή, για να συναντήσουν τον κόσμο των ονείρων τους.
Την ίδια ώρα, στην ίδια πόλη, στην αίθουσα της Μητρόπολης και με την παρουσία του Δεσπότη, του Δημάρχου , του Αντιπεριφερειάρχη, βουλευτών , δημοτικών αρχόντων, τηλεοράσεων και πλήθος κόσμου, μια άλλη, εκδήλωση , γκλαμουράτη και πολλαπλώς διαφημισμένη, ελάμβανε χώρα. Επρόκειτο για την παρουσίαση του βιβλίου του πρώην υπουργού Ευριπίδη Στυλιανίδη για την Θράκη, για την μειονότητα και για τους κινδύνους που μας απειλούν εξ ανατολών.
«Η Τουρκία θέλει να συν-διοικήσει την Θράκη», δήλωσε ο πρώην υπουργός» σε ένα κρεσέντο κινδυνολογίας, αναλύοντας τον «ύπουλο» ρόλο της μειονότητας. Είναι ο ίδιος που στις εκλογές του 2015 ζητούσε από τους πολίτες να ψηφίσουν Χριστιανό βουλευτή και όχι μουσουλμάνο, να επιλέξουν δηλαδή τον εκπρόσωπό τους με βάση το θρήσκευμα και το apartheid και όχι με βάση τις πολιτικές απόψεις και την διαπολιτισμικότητα. Το βιβλίο βέβαια αναφέρεται και στο «πρότυπο ανοιχτής δημοκρατικής κοινωνίας που οικοδόμησαν όλοι μαζί, χριστιανοί και μουσουλμάνοι» και ότι «η κοινωνία αυτή σεβάστηκε απόλυτα τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα και απομόνωσε κάθε ακραία εθνικιστική συμπεριφορά » και ότι «η Θράκη είναι γέφυρα φιλίας της Ευρώπης προς την Ανατολή». Μόνο που αυτά τα ξεκίνησε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το 1991 και τα συνέχισαν ο Κώστας Σημίτης και ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώ ο ίδιος ως υφυπουργός εξωτερικών και υπουργός Παιδείας, με Πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή, δεν επέδειξε ανάλογο μεταρρυθμιστικό ζήλο για την εξάλειψη των στρεβλώσεων που αναφέρει. Να πάψει δηλαδή να κυριαρχεί εσαεί ο θρησκευτικός και ο εθνοτικός διαχωρισμός, που για προφανείς λόγους καλλιεργεί το Προξενείο. Η δική μας στάση πρέπει να είναι ακριβώς η αντίθετη, δηλαδή ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της διαφορετικότητας , η κοινωνική συνοχή, και η οικονομική ανάπτυξη, που απελευθερώνουν τους πολίτες και τους μετατρέπουν από μειονοτικούς, σε ισότιμους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιότητα που αποκτά τεράστια αξία και αποτελεί αξεπέραστο συγκριτικό πλεονέκτημα για τους μουσουλμάνους της Θράκης, σε σχέση με τους ομόθρησκους της γειτονικής χώρας.
Γεγονός είναι ότι με κάτι τέτοια η Νέα Δημοκρατία δεν θα ξεφύγει ποτέ από τις εθνολαϊκιστικές καταβολές της και δεν πρόκειται ποτέ να εκφράσει τον χώρο του Κέντρου, απογοητεύοντας όσους είχαν ελπίσει ότι εξελίσσεται σε δύναμη μεταρρυθμιστική και αντιεθνικιστική. Θα περιμένουμε πάντως τον Κυριάκο Μητσοτάκη να μιλήσει για την Θράκη. Να μας παρουσιάσει την επίσημη θέση του κόμματός του για τις ευκαιρίες που ανοίγονται σε μια περιοχή με όλα τα μέσα μεταφοράς, δίπλα στα 20 εκατομμύρια καταναλωτών της Κωνσταντινούπολης και της Ανατολικής Θράκης. Να μας μιλήσει για την ανάπτυξη του τουρισμού και το ζωντάνεμα της αγοράς που ζει η Περιφέρειά μας από τους τούρκους επισκέπτες, αλλά και για το μοναδικό πλεονέκτημα της Θράκης να έχει χερσαία σύνορα με την Ε.Ε. και να φθάνει κάποιος οδικώς εδώ από όλη την Ευρώπη χωρίς παρεμβολή χωρών που δεν είναι μέλη της Ενωμένης Ευρώπης. Γιατί με τις κινδυνολογίες του υπουργού επενδύσεις δεν θα γίνουν, όσες (αχρείαστες) διακομματικές επιτροπές και να φτιάξει. Το μόνο που θα συμβεί είναι να πάρει μερικά ψηφαλάκια από τους «τουρκοφάγους» και τους ακροδεξιούς. Η ανάπτυξη της Θράκης θα έρθει μόνο με ‘ένα τρόπο. Τον αντίθετο από αυτόν που προπαγανδίζει ο κ. Στυλιανίδης: Να μην κλειστούμε στη μια όχθη του Έβρου. Να ανοίξουν οι ορίζοντες προς κάθε κατεύθυνση, να πέσουν τα τείχη της μισαλλοδοξίας. Να αξιοποιήσουμε και όχι να καταργήσουμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.
Βέβαια οι διοργανωτές της εκδήλωσης δεν είχαν την εμπειρία της εισβολής Χρυσαυγιτών στην αίθουσα της Μητρόπολης, με κραυγές σε βάρος της μειονότητας της Θράκης, όπως έγινε πρόσφατα στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ. Εξ άλλου δεν είχαν κανένα λόγο να το κάνουν με τον ίδιο τρόπο. Θα μπορούσαν απλά να είχαν έρθει ως χειροκροτητές του κυρίου Υπουργού. Εξ άλλου είναι δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσα στον πολιτικάντικο εθνολαϊκισμό και στον φασιστικό εθνικισμό.