Θα γίνει η Άνγκελα Μέρκελ η νέα ηγέτης του δυτικού κόσμου;

Οντίν Λιναρδάτου 19 Ιουλ 2017

Θα γίνει η Άνγκελα Μέρκελ η νέα ηγέτης του δυτικού κόσμου; Η ίδια απορρίπτει κάθε τέτοια σκέψη είτε από ψεύτικη σεμνότητα είτε επειδή είναι σοβαρή ρεαλίστρια  λέει ο αρθρογράφος των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς Βόλφγκανγκ Μίνχαου.
Όσο θυμωμένος και αν είναι κάποιος με τον Ντόναλντ Τραμπ και με το Μπρέξιτ δεν θα πρέπει να βγάλει το βιαστικό  συμπέρασμα ότι γεωπολιτικές αλλαγές είναι προ των πυλών.
Στην Ευρώπη γράφει ο Μίνχαου επικρατεί μεγάλη ευφορία μετά την εκλογή του Εμανουέλ Μακρόν στη Γαλλία.
Η ευρωζώνη βρίσκεται σε περιοδική ανάπτυξη πρώτη φορά μετά από  δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης.
Η Ευρώπη αλλά και ηγέτες όπως ο Μακρόν και η Μέρκελ χαίρουν μεγάλης εκτίμησης παγκοσμίως . Και πράγματι αν υπάρχει μία στιγμή που θα μπορούσε η Ευρώπη να διεκδικήσει  ηγετικό ρόλο στη διεθνή πολιτική σκακιέρα αυτή είναι τώρα.
Για να συμβεί όμως αυτό λέει ο έγκυρος αρθρογράφος η ΕΕ θα πρέπει να κάνει τρία πράγματα διαφορετικά από ότι τα κάνει τώρα . Οι πιθανότητες να συμβεί αυτό είναι μηδαμινές  .
Το πρώτο και σημαντικότερο που θα πρέπει να γίνει είναι οι χώρες -μέλη της Ένωσης να πάψουν να έχουν τόσο υψηλά πλεονάσματα. Και δεν μιλάμε μόνο για τα γερμανικά πλεονάσματα αλλά για το πλεόνασμα που εμφανίζει η ευρωζώνη.
Οι ευρωπαίοι πολιτικοί και οικονομολόγοι σκέφτονται  μέσα στα στενά πλαίσια των  κρατών τους και μόνος στόχος τους είναι να κάνουν τις χώρες τους ανταγωνιστικές . Aυτή δεν είναι νοοτροπία μίας παγκόσμιας δύναμης.
Ίσως η μεγαλύτερη απογοήτευση αυτών των 20 χρόνων της νομισματικής ενοποίησης  είναι το γεγονός ότι δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν από αυτό το “  μικροαστικό “ τρόπο σκέψης.
Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν Ζακ Ντελόρ είχε πει ότι η ΕΕ αποτελείται από δύο είδη κρατών από μικρές χώρες που ξέρουν ότι είναι μικρές και από μικρές χώρες που δεν το γνωρίζουν.
Στο μέλλον αυτή η νοοτροπία θα πρέπει να αλλάξει.
Η ευρωζώνη είναι αναμφισβήτητα μεγάλη , είναι άλλωστε η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.
Το τι αποφασίζει , το τι κάνει είναι σημαντικό για τη διεθνή κοινότητα.
Αλλά αντίθετα από τους Αμερικάνους οι Ευρωπαίοι δεν έχουν συνηθίσει να ενδιαφέρονται για τις παγκόσμιες συνέπειες των πράξεων τους.
Σύμφωνα με τον Μίνχαου όσοι ασκούν σκληρή κριτική στον Ντόναλντ Τράμπ επειδή υποστηρίζει το “η Αμερική έρχεται πρώτη “ θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η ΕΕ αυτό κάνει από τη σύσταση της .
Το δεύτερο που θα πρέπει να κάνει είναι να βάλει τέλος στις διάφορες κρίσεις της ευρωζώνης . Πολλές χώρες – μέλη έχουν μη βιώσιμο χρέος , τα τραπεζικά συστήματα είναι αδύναμα και οι ανισότητες εντός ευρωζώνης έχουν σπάσει όλα τα ρεκόρ.
Θα τα καταφέρουν  ο κ. Μακρόν και η κ. Μέρκελ να αλλάξουν τον τρόπο διακυβέρνησης της ευρωζώνης;
Φαίνεται πως το Βερολίνο είναι έτοιμο να συζητήσει αυτές τις αλλαγές με το Παρίσι . Αν επιμείνει όμως στη σκληρή λιτότητα τότε  ουσιαστική πρόοδος δεν θα υπάρξει .
Το τρίτο πράγμα που θα πρέπει να αλλάξει η  ΕΕ είναι τα κονδύλια που διαθέτει για την άμυνα της.
Η γερμανίδα καγκελάριος μπορεί να είπε στη σύνοδο του Μονάχου ότι η Ένωση πρέπει να σταματήσει να εξαρτάται από τις ΗΠΑ αλλά δεν είπε ότι για να συμβεί αυτό θα πρέπει να αυξηθούν αισθητά  οι δαπάνες για την άμυνα της . Και το Βερολίνο δεν φαίνεται έτοιμο να διαθέτει το 2% του ΑΕΠ του για την άμυνα .
Η ΕΕ παραμένει εσωστρεφής υποστηρίζουν οι FT και μπορεί η αναθέρμανση του γαλλογερμανικού άξονα να δημιουργεί προσδοκίες και ελπίδες αλλά καλύτερα ας κρατάμε μικρό καλάθι.
Μπορεί οι Γερμανοί να συμφωνούν απόλυτα με την καγκελάριο τους όταν εκείνη λέει ότι η ΕΕ πρέπει να σταθεί στα πόδια της αλλά σίγουρα δεν θα συμφωνήσουν ούτε σε ένα από αυτά τα τρία πράγματα που χρειάζεται να γίνουν για να επιτευχθεί αυτό.
Μόνο η Γαλλία από όλα τα κράτη της ΕΕ είναι έτοιμη να αυξήσει τις δαπάνες της για την άμυνα . Στο θέμα όμως του ελεύθερου εμπορίου θα δει κανείς ότι οι απόψεις του Εμανουέλ Μακρόν δε διαφέρουν και πολύ από τις απόψεις του Ντόναλντ Τραμπ.
Έτσι οι ΗΠΑ μπορεί να χάσουν τον ηγετικό τους ρόλο αλλά αυτό δε σημαίνει αυτόματα ότι κάποια άλλη δύναμη θα πάρει τη θέση τους . Μπορεί απλά να ζήσουμε σε έναν κόσμο χωρίς κυρίαρχη παγκόσμια δύναμη.