Για να ξέρουμε τι συζητάμε. Σε καμία από τις χώρες που δοκιμάζονται από την κρίση, αυτή δεν αποδόμησε σε τόσο μεγάλο εύρος και βάθος την ιδιωτική σφαίρα της οικονομίας. Γνωστή η απάντηση στο «γιατί», αλλά οι διαχειριστές της εξόδου από την κρίση, περί άλλα τυρβάζουν. Η απάντηση είναι ότι το ελληνικό μοντέλο ανάπτυξης υπήρξε κρατικοδίαιτο. Αποδιοργανώθηκε και κατέρρευσε από τη στιγμή που έκλεισαν οι πόρτες των αγορών. Κρατικοδίαιτο και εσωστρεφές.
Ακόμα και η μεγάλη έκρηξη της ανεργίας συνδέεται με αυτή την πραγματικότητα. «Λούφαζε» η ανεργία στο υπερδιογκωμένο ελληνικό δημόσιο και σε επιχειρήσεις χωρίς προοπτική που παρέτειναν το μοιραίο με επισφαλή δανεισμό. Τότε, βέβαια που «λεφτά υπήρχαν». Εκατοντάδες χιλιάδες κρυμμένοι άνεργοι που είχαν βρει απασχόληση ως stagier, συμβασιούχοι και εργαζόμενοι σε υπερδιογκωμένες ΔΕΚΟ και σε οργανισμούς (από αυτούς που διαρκώς και ποτέ δεν καταργούνται) με μηδενικό όφελος για την οικονομία.
Σε βαθύ ύπνο το πολιτικό προσωπικό εξόρκιζε ή εθελοτυφλούσε στις ραγδαίες αλλαγές που έφερνε η παγκοσμιοποίηση αδιαφορώντας για την ανύπαρκτη ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Το 2008 το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είχε φθάσει στο 15% του ΑΕΠ, ενώ την περίοδο 2003-2008 οι άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα μας αντιπροσώπευαν μόλις το 1%, με τον μέσο όρο των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ να βρίσκεται στο 4%. Χωρίς τον φόβο της πολιτικής αστάθειας και σε εποχές άσχετες με την κρίση.
Η κρίση του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας βγάζει μάτι, αλλά παραμένει δυσδιάκριτη για άτολμους πολιτικούς που αρνούνται να θέσουν τον δάκτυλο επί των τύπων των ήλων. Ποιοι και γιατί κωλυσιεργούν τις προτεινόμενες από τον ΟΟΣΑ αλλαγές; Όσες συντεχνίες προστατεύονται από ισχυρή κομματική εκπροσώπηση.
Τα περί τρόικας συνεπώς και «λάθος πολλαπλασιαστών» αποτελούν ασφαλώς μια ενδιαφέρουσα συζήτηση, όχι όμως άλλοθι για όσους αρνούμενοι να ζυμώσουν, δέκα μέρες κοσκινίζουν.
Πώς συμβαίνει μετά από τέσσερα χρόνια αιματηρής κρίσης να μην είναι σαφής στους πολίτες ο δρόμος εξόδου από αυτήν;
Πώς συμβαίνει οι μεν και οι δε να κατέχουν απόλυτες αλήθειες, χωρίς ποτέ να συζητούν επί του συγκεκριμένου; Η Ιρλανδία έχει κάνει ήδη επιτυχημένη έξοδο στις αγορές, η Πορτογαλία όπου συνέπραξαν στην αντιμετώπιση της κρίσης τα δύο μεγάλα κόμματα ακολουθεί και στη χώρα μας αυτό που συμβαίνει είναι ένας κομματικός ανταγωνισμός για το ποιος θέλει και ποιος όχι την τρόικα. Ωσάν το ελληνικό οικονομικό κραχ να ακολούθησε και να μην προηγήθηκε της έλευσής της. Ωσάν οι δικές της προτάσεις να μην αφορούν την υπέρβαση δικών μας αβελτηριών.
Με εικονικό εχθρό τους δανειστές οι πολιτικές δυνάμεις εικονομαχούν με σχιζοφρενικά επιχειρήματα. Η Νέα Δημοκρατία αντί να απευθύνεται στην πάλαι ποτέ κρίσιμη μάζα των «νοικοκυραίων» έχει βάλει στο οπλοστάσιό της όπλα μιας άλλης εποχής που προκαλούν απέχθεια και υποδηλώνουν πανικό. Επιχειρεί με διάφορους τρόπους τη συσχέτιση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης με την τρομοκρατία και όχι σπάνια καταφεύγει σε σκοταδιστικά επιχειρήματα. Μήπως και μας κυβερνήσει ο? άθεος Τσίπρας. Ενώ, υποθέτω, οι άλλοι που πιστεύουν στην Αγία Τριάδα, την ομοούσιο και ζωοποιό, θα μας σώσουν από την επάρατη τρόικα. Αλήθεια, σε ποιο κομμάτι της κοινωνίας απευθύνεται η Νέα Δημοκρατία επισείοντας τον ερχομό του «Αντίχριστου»; Ποιους θα κερδίσει; Μια από τις δύο γριούλες που πάνε έντρομες να σταυροκοπηθούν σε κάποια εκκλησία και η μία εξ αυτών μπορεί να χάσει και τον δρόμο συγχέοντας το σύμβολο της Ορθοδοξίας με τον μαίανδρο της Χρυσής Αυγής;
Τέτοια πολιτική πρεσβυωπία πια;
Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορεί να κατηγορηθεί για «αχαριστία». Στα έτοιμα γκολ που του προσφέρουν οι επικοινωνιακές μεγαλοφυΐες της ΝΔ αντιγυρίζει και ο ίδιος. Ανακαλύπτει η ΝΔ κάποιον «πυροβολημένο» Μπελαντή στον ΣΥΡΙΖΑ που ετοιμάζει επαναστατική κυβέρνηση και θα ιδρύσει «λαϊκή πολιτοφυλακή»; Παθαίνει «φρίκη» η Νέα Δημοκρατία. Εξίσου όμως και ο ΣΥΡΙΖΑ, με τον βουλευτή Χριστογιάννη που είδε ως «επανάσταση» τη χούντα των συνταγματαρχών και καλεί τη ΝΔ να ξεκαθαρίσει τη θέση της.
«Μια σου και μια μου», δηλαδή. Απάντηση με ισοδύναμα τετελεσμένα. Και η υπομονή μας «τετέλεσται».