Τελικά φταίει η Ευρώπη;

Γεώργιος Γεωργακόπουλος 24 Μαρ 2015

Τι είναι η Ευρώπη

Η Ευρώπη είναι η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας και εξαγωγέας, κορυφαίος επενδυτής και αποδέκτης ξένων επενδύσεων, καθώς και ο μεγαλύτερος χορηγός βοήθειας παγκοσμίως. Παράγει το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πλούτου ενώ ο πληθυσμός της αντιστοιχεί μόνο στο 7% του παγκόσμιου πληθυσμού. Είναι επίσης ο πιο δημοκρατικός χώρος του πλανήτη και ο χώρος που υπάρχουν τα καλλίτερα κοινωνικά συστήματα.

Η Ευρώπη και εμείς

Εμείς έχουμε την τύχη να ανήκουμε σε αυτό το χώρο εδώ και 35 χρόνια. Η χώρα εντάχθηκε στην ευρωπαϊκή οικογένεια το 1981,  πολύ πριν την Ισπανία και την Πορτογαλία. Έκτοτε επωφεληθήκε από αλλεπάλληλα κοινοτικά πλαίσια στήριξης (από τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα τα περίφημα ΜΟΠ, μέχρι τα σημερινά ΕΣΠΑ).

Η Ελλάδα ανήκει αδιαμφισβήτητα στους μεγάλους κερδισμένους σε εισροή χρήματος από την Ε.Ε. Τα στοιχεία δείχνουν πως τα συνολικά έσοδα της χώρας μας από κοινοτικές επιχορηγήσεις ξεπερνούν τα 250 δις ευρώ μέχρι σήμερα.

Οι υποδομές που απολαμβάνουμε σήμερα όλοι μας (οι αυτοκινητόδρομοι, η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, το μετρό και το αεροδρόμιο της Αθήνας, η Εγνατία, η Αττική οδός, και μια σειρά άλλων έργων) και οι οποίες άλλαξαν ριζικά την εικόνα της χώρας χρηματοδοτήθηκαν από κοινοτικούς πόρους.

Eίναι αδιαμφισβήτητο επίσης ότι ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό των πόρων που ήρθαν από την Ε.Ε. δεν κατευθύνθηκε στην ανασυγκρότηση του παραγωγικού μοντέλου και στον εκσυγχρονισμό των συστημάτων της χώρας, αλλά στην κατανάλωση και κατά συνέπεια δεν παρήγαγε την αναμενόμενη προστιθέμενη αξία.

Ποιος ευθύνεται όμως για αυτό; Η Ευρώπη ή εμείς;

Υποχρέωσε κανείς τη χώρα να διογκώσει τον δημόσιο τομέα με χαμηλής ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό; Υποχρέωσε κανείς τη χώρα να οικοδομήσει ένα σαθρό σύστημα υγείας όπου βασιλεύει το φακελάκι ή ένα χαμηλής ποιότητας σύστημα εκπαίδευσης όπου κυριαρχεί η παραπαιδεία; Προφανώς όχι.

Ποιος μας απαγόρευσε να αναδιαρθρώσουμε τον αγροτικό τομέα, να αντιμετωπίσουμε τη διαφθορά, τη φοροδιαφυγή, το κομματικό κράτος, να μεταρρυθμίσουμε το ασφαλιστικό ή το δικαστικό σύστημά μας;

Η απάντηση είναι κανείς.

Εμείς αποφασίσαμε να μην αντιμετωπίσουμε κανένα από αυτά τα προβλήματα που ταλανίζουν τη χώρα εδώ και δεκαετίες. Εμείς αποφασίσαμε να κατασπαταλήσουμε τους πόρους που έρχονταν πλουσιοπάροχα από την κοινότητα.

Όλα αυτά τα προβλήματα υφίστανται για δεκαετίες, δεν είναι δημιούργημα της κρίσης, απλώς τώρα δείχνουν ξεκάθαρα πως εάν δεν αντιμετωπιστούν είναι αδύνατο να εξέλθουμε από αυτή, όσα χρήματα και αν πέσουν στην οικονομία.

 

Οι παγκόσμιες προκλήσεις εντείνονται

Σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία η Ένωση αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, ηγέτες της παγκόσμιας οικονομίας ήταν οι Η.Π.Α., η Ευρώπη και η Ιαπωνία. Σήμερα στην πρωτοπορία βρίσκονται μαζί τους και άλλες οικονομίες ολοένα πιο ανοιχτές και σε μεγαλύτερη ανάπτυξη, ιδίως η Κίνα και η Ινδία αλλά επίσης η Βραζιλία, η Ρωσία και άλλες. Οι αναλύσεις δείχνουν ότι σε λίγα χρόνια αυτές οι χώρες θα μας ξεπεράσουν εάν δεν κάνουμε κάτι.

Για την Ευρώπη, η γνώση, η καινοτομία, η επένδυση στην έρευνα, στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών και η αποτελεσματική χρήση των πόρων αποτελούν τα κλειδιά της ανταγωνιστικότητας.

Εμείς τι λέμε και τι κάνουμε για όλα αυτά;

Στη χώρα του υπαρκτού σουρεαλισμού

Όχι μόνο δεν μας απασχολούν αλλά αποφεύγουμε συστηματικά να θέσουμε τα πραγματικά ερωτήματα. Κατ’ αρχάς τι αναζητούμε εμείς από την Ευρώπη; Ποια είναι η δικής μας ευθύνη έναντι αυτής; Η συμμετοχή μας εδώ και 35 χρόνια ήταν θετική ή αρνητική; Πως χρησιμοποιούμε τους κοινοτικούς πόρους για να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας, να βελτιώσουμε τα συστήματά μας;

Αντί των παραπάνω ερωτημάτων εμείς παράγουμε φανταστικούς εχθρούς. Φταίει η Μέρκελ. Το ότι η Γερμανία είναι ο βασικός χρηματοδότης της Ένωσης δεν φαίνεται να μας απασχολεί. Ούτως ή άλλως όλα τα κάνουν για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Ενώ εμείς τα κάνουμε για να εξυπηρετήσουμε τα συμφέροντα των άλλων και όχι τα δικά μας.

Ακόμα και για τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις ακούς  εξωφρενικά επιχειρήματα ‘’αυτοί φταίνε που μας τις δώσανε’’. Από τη μια επικεντρώνουμε αποκλειστικά το ενδιαφέρον μας ως χώρα έναντι της Ευρώπης στη διεκδίκηση περισσότερων πόρων, και από την άλλη φταίνε αυτοί που μας τους δίνουν. Το πώς αξιοποιούμε τους πόρους που μας δίνουν δεν χρειάζεται να το συζητήσουμε, έχουμε άλλα πιο σημαντικά πράγματα να κάνουμε.

Όπως το να ασχολούμαστε αποκλειστικά και μόνο με τον εαυτό μας. Δεν υπάρχει λόγος να ασχοληθούμε με τους εταίρους μας. Αν ασχοληθούμε όμως, είναι προτιμότερο να δούμε ότι πιο ασήμαντο υπάρχει, το οποίο ενώ δεν μας προσφέρει απολύτως τίποτα ως γνώση εμείς πιστεύουμε ότι αξίζει να καταναλώσουμε απίστευτο χρόνο για να το σχολιάσουμε κάθε βράδυ στα δελτία των ειδήσεων.

Αλλά και όταν αποφασίσουμε να ασχοληθούμε θα πάμε κατευθείαν στα πιο σημαντικά. Υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα στην Ένωση (που υπάρχει) το οποίο πρέπει να καταπολεμηθεί. Βλέπετε εμείς έχουμε οργανώσει τη χώρα μας τόσο δημοκρατικά που θέλουμε να εξάγουμε το μοντέλο μας και στην Ένωση.

Πρέπει να αλλάξουμε την Ευρώπη. Εμείς όμως δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι για αυτό ούτε βεβαίως να αλλάξουμε οι ίδιοι. Τη προσπάθεια πρέπει να την κάνουν οι άλλοι ενώ εμείς μπορούμε με υπερηφάνεια να τους κατηγορούμε και να αναπαράγουμε βασανιστικά όλα αυτά από τα οποία υποφέρουμε στη χώρα μας.

Και αυτό για ποιο λόγο; Γιατί εμείς είμαστε τα θύματα.

Και αφού είμαστε τα θύματα μια χαρά μπορούμε να συγκαλύπτουμε τις ευθύνες μας και  να απεικονίζουμε τους εαυτούς μας ως άμεμπτους. Διορίσαμε και κάποιες χιλιάδες στο δημόσιο ενώ δεν χρειάζονταν, ή δώσαμε και κάποιες χιλιάδες συντάξεις σε 50άρηδες ή συντάξεις τυφλών σε ανοιχτομάτηδες, δεν πειράζει αυτά είναι λεπτομέρειες. Όπως λεπτομέρεια είναι ότι δημιουργήσαμε μια κρατικοδίαιτη οικονομική ολιγαρχία που σε διαπλοκή με την πολιτική τάξη και τους συνδικαλιστές του δημοσίου επωφελήθηκε σε βάρος των φορολογουμένων και της οικονομίας.

Γιατί να μην το κρύψωμεν άλλωστε ότι το πολιτικό σύστημα δεν θέλησε με κανένα τρόπο να αντιμετωπίσει τα κυρίαρχα προβλήματα της χώρας. Και το χειρότερο είναι ότι έπεισε και τους πολίτες και τους εγκλώβισε σε μια εξαιρετικά σχιζοφρενική κατάσταση: από την μια όλοι υποφέρουμε από τις έντονες δυσλειτουργίες όλων των συστημάτων της χώρας μας (υγεία, παιδεία, δικαιοσύνη, φορολογικό σύστημα κ.ο.κ.), και από την άλλη δεν αναδεικνύουμε καμία συγκροτημένη διεκδίκηση αλλαγής. Μας αρκεί να πιστεύουμε ότι φταίνε οι άλλοι.

Ας σκεφτούμε όμως: τι θα κάναμε εμείς, εάν ήμασταν στη θέση των κακών άλλων, με μια χώρα που αρνείται πεισματικά να σεβαστεί τους κοινούς κανόνες και να θεραπεύσει τις παθογένειες της; Με μια χώρα που αρνείται να μεταρρυθμιστεί, ενώ το έχει απόλυτη ανάγκη, προκειμένου να βελτιώσει την οικονομία της και να προστατεύσει τους πολίτες της;

 

Και τώρα τι;

Είναι αδύνατο για τη χώρα να εξέλθει της κρίσης εάν δεν αντιμετωπίσει επιτέλους αυτά τα προβλήματα. Όσο αρνούμεθα να δούμε τη πραγματικότητα, τόσο η χώρα θα συνεχίζει μέσα στη παραζάλη.

Και εδώ η ευθύνη των κομμάτων και των ΜΜΕ είναι τεράστια. Είναι τεράστια γιατί εγκλωβίζουν τους πολίτες σε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο λαϊκισμό, αυξάνοντας συνεχώς τη σύγχυση και διακυβεύοντας έτσι το παρόν και το μέλλον της χώρας.

Και κάτι τελευταίο. Την ώρα που η χώρα μεμψιμοιρεί και φροντίζει αδιαλείπτως  για την αναπαραγωγή των μύθων της, οι υπόλοιποι συνεχίζουν βήμα, βήμα να βελτιώνουν τις πόλεις τους, τα πανεπιστήμια τους, την διοίκηση τους, την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας τους κ.ο.κ.