Είμαστε αρκετοί εμείς που εδώ και χρόνια βλέπουμε τον τοίχο να έρχεται. Αυτοί που κινδυνεύαμε να χαρακτηριστούμε γραφικοί όταν πεισματικά επαναλαμβάναμε πως το εγχώριο οικονομικό πρότυπο ήταν θνησιγενές και πως οι παροχές του δημόσιου τομέα δεν ήταν σε καμμία αντιστοιχία με το κόστος που επωμιζόμαστε όλοι για την λειτουργία του. Για πολύ καιρό μουρμουρίζαμε δειλα την κριτική μας, όμως πρόσφατα, νοιώθοντας δυστυχώς δικαιωμένοι, έχουμε ξεθαρέψει και πλέον εκφραζόμαστε με στεντόρεια φωνή. Κι είναι ευχάριστο, μέσα στην γενική κακοδαιμονία, το ότι είναι πια πολλοί κι εκείνοι που θέλουν ν’ακούσουν, να κατανοήσουν ποιο ήταν το λάθος, και να συμμετάσχουν σ’έναν παραγωγικό διάλογο για τις πράξεις που θα βγάλουν την χώρα από το τέλμα και θα την θωρακίσουν για το μέλλον. Τούτων λεχθέντων, είναι εντυπωσιακή η άρνηση μιας σημαντικότατης μερίδας των συμπολιτών μας να εξετάσει έστω τις εθνικές μας αδυναμίες και να συμμετάσχει σε μια μαζική αυτοκριτική. Μιλώ δηλαδή για εκείνους που αποδίδουν την Κρίση σε σκοτεινούς σχεδιασμούς Εβραίων-Μασόνων-Παπικών τοκογλύφων, για εκείνους που αντιμετωπίζουν την λεγόμενη Δύση ως εχθρό κι όχι ως εταίρο. Και το πιο αξιοθαύμαστο είναι πως πρόκειται συχνά για άτομα με πτυχία , ταξιδεμένα, με σχετικά υψηλό εισόδημα.
Μέχρι τη δεκαετία του ’80, όταν εισέρευσαν οι ευρωπαϊκοί πόροι, το εκπαιδευτικό επίπεδο της πλειοψηφίας των Ελλήνων ήταν χαμηλό. Αγρότες, εργάτες, μαστόρια, μικρέμποροι με το ζόρι τελείωναν ένα Δημοτικό που τους προσέφερε τις στοιχειώδεις αναγκαίες γνώσεις. Η επίγνωση της μορφωτικής τους ανεπάρκειας τους έκανε όχι τόσο συντηρητικούς όσο σεμνούς, ώστε να μην θεωρητικολογούν για θέματα που δεν πολυκαταλάβαιναν. Ήταν επίσης εγγενώς δύσπιστοι, και έδειχναν εμπιστοσύνη μόνο σ’εκείνα τα πρόσωπα του περιβάλλοντος τους τα οποία φέρονταν να διέθεταν κύρος και εντιμότητα. Πρόσωπα στα οποία τα κόμματα συνήθως ανέθεταν καθήκοντα τοπικού κομματάρχη. Πέραν όμως του φυσιολογικού συντηρητισμού τους, αυτοί οι πρόσφατοι πρόγονοι μας είχαν ένα τεράστιο προσόν, διέθεταν τον Κοινό Νου. Ήταν αρκούντως λογικοί, ίσως λόγω της σκληρής χειρωνακτικής δουλειάς τους και των ξεκάθαρων οικονομικών συναλλαγών, ώστε να αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα με επαγωγικό τρόπο και μην τρέφουν εύκολα αυταπάτες.
Η γενική ευμάρεια και η έκρηξη πτυχιούχων των τελευταίων 30 ετών γέννησαν ένα ασύλληπτο φαινόμενο. Ο σύγχρονος Έλληνας, ενθαρρυμένος από μια ψευδαίσθηση πνευματικής υπεροχής και την αλαζονεία του νεόπλουτου, ενστερνίζεται με πάθος απολυτότητας κάθε θεωρία που επαληθεύει και στηρίζει τις εθνικές μας αυταπάτες, αντί να χρησιμοποιεί τη νέα του κοινωνική και μορφωτική θέση ως εργαλείο νηφάλιας επανεξέτασης του παρελθόντος και παρόντος. Ενώ δηλαδή γίναμε πλήρως κοινωνοί μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας που βασίζεται στον ορθολογισμό, εμείς την αξιοποιούμε ως εργαλείο για να υπερασπιζόμαστε ότι πιο λάθος, ότι πιο μουχλιασμένο. Χάσαμε τον Κοινό Νου, αλλά διατηρήσαμε αλώβητο τον εσωστρεφή συντηρητισμό μας. Δεν αντιλαμβανόμαστε τον τρόπο λειτουργίας του μεγάλου κόσμου γύρω μας, δεν έχουμε αντίληψη της θέσης μας σ’αυτόν και γι αυτό τον πολεμάμε, βέβαιοι για την ηθική συνέπεια της άκαμπτης, υπερήφανης και προπαντός αξιοπρεπούς στάσης μας. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα και οι πολιτιστικοί μας ταγοί δεν ανταποκρίθηκαν με επάρκεια στην μεγάλη ευθύνη που τους ανέθεσε το κοινωνικό σύνολο.
Και ίσως το πιο θλιβερό είναι πως, ενώ υπερασπιζόμαστε με φανατισμό την υποτιθέμενη ιδιοτυπία μας, θαυμάζουμε κομπλεξικά τους Δυτικούς και ταυτόχρονα αποδεχόμαστε με απαράμιλλο Μιθριδατισμό τα κακώς κείμενα της πατρίδας μας, συμπεραίνοντας μονότονα «αυτή είναι η Ελλάδα…». Τα αίτια της εθνικής μας τύφλωσης έχουν αναζητηθεί κι εντοπιστεί από καιρό. Είναι σημαντικά, έχουν όμως υπερτονιστεί και χρησιμοποιούνται συχνά σαν άλλοθι. Το κυριότερο, είναι ιάσιμα, δεδομένου πως οφείλονται κυρίως στην κακή διαχείριση των πρόσφατων συγκυριών της ιστορίας μας από μια ανεπαρκέστατη κατακερματισμένη ελίτ, κι όχι στο DNA μας και στον Διαφωτισμό. Η θεραπεία εξακολουθεί να αναζητείται, και τώρα πια υπερεπείγει η εύρεση της, καθώς στις προσεχείς ημέρες κι εβδομάδες θα κριθεί η ενότητα της χώρας μας και η ποιότητα της Δημοκρατίας μας…