Συχνά – πυκνά ακούμε διαφόρους να αναφέρονται, χωρίς να την πολυκαταλαβαίνουν, στη ρήση του ιταλού συγγραφέα Τομάζι Λαμπεντούζα από το βιβλίο «Ο Γατόπαρδος» (εκδόσεις Bell, μτφ. Μαρία Σπυριδοπούλου): «Αν θέλουμε να μείνουν όλα όπως είναι, τότε πρέπει όλα να αλλάξουν». Ο νεαρός καιροσκόπος αριστοκράτης Τανκρέντι αναφέρει αυτή τη φράση στον θείο του και σοφό γηραιό πρίγκιπα για να τον πείσει πως μόνο η συμμετοχή της αριστοκρατίας στο κίνημα της ιταλικής ενοποίησης μπορεί να τους «κρατήσει στα πράγματα». Αν αντιταχθούν θα χάσουν τα πάντα, αν συμμετάσχουν θα κρατήσουν τα πάντα.
Πριν από λίγο καιρό η Δημοκρατική Συμπαράταξη ανακοίνωσε ένα Συντακτικό Συνέδριο το οποίο διατείνεται ότι γίνεται για να αλλάξουν όλα, αλλά όχι – θέλω να πιστεύω – για να παραμείνουν όλα όπως είναι. Συντακτικό Συνέδριο όμως σημαίνει ότι η ΔΗΣΥ, τώρα και όχι στο αόριστο μέλλον, πρέπει να προχωρήσει «στη δημιουργία του νέου ενιαίου φορέα της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης, με την εκλογή του επικεφαλής του από την κοινωνική βάση», όπως συνεχίζει η ίδια ανακοίνωση.
Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι δεν είναι ακόμη ώριμα τα πράγματα για ένα Συνέδριο εκλεγμένων, που με τη σειρά τους θα είναι και οι μόνοι εξουσιοδοτημένοι να εκλέξουν ανώτερα όργανα της παράταξης, ενοποιώντας τον χώρο. Εστω. Αν όμως είναι έτσι τα πράγματα, τότε το καλύτερο που πρέπει να κάνεις είναι να μη βαπτίζεις ψάρια το κρέας. Το καλύτερο για την αξιοπιστία σου στην κοινωνία και όχι για τους διακομματικούς συσχετισμούς. Αν τα πράγματα δεν είναι ώριμα για την τομή της ενοποίησης του χώρου, τότε μιλάμε μόνο για Προγραμματικό και όχι Συντακτικό Συνέδριο. Κανείς δεν βγαίνει αλώβητος όταν παίζει με τις λέξεις.
Ενα Συντακτικό Συνέδριο πρέπει να αναδεικνύει θέματα ιδεολογίας, ταυτότητας και ηγεσίας και όχι να μοιράζει ιμάτια. Εκεί το ΠΑΣΟΚ, ως το μεγαλύτερο κόμμα της ΔΗΣΥ, αν θέλει να παίξει έναν ρόλο που θα σέβεται την ιστορία του και την πραγματικά μεγάλη προσφορά του στον τόπο – παρά τις πομφόλυγες των αρνητών αυτής της προσφοράς – πρέπει να καταλάβει ότι η δύναμη δεν «έρχεται από το παρελθόν και τον ήλιο του». Αν το ΠΑΣΟΚ σέβεται την ιστορία του, για να κάνουν το ίδιο και η κοινωνία και οι εταίροι του, πρέπει, εκτός από το να τιμά το παρελθόν του, να αρχίσει άμεσα να χτίζει το παρόν και το μέλλον της ιδεολογικής ανασυγκρότησης της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει ούτε με τους μηχανικούς της παλαιάς αρχιτεκτονικής αντίληψης ούτε με τα σύμβολα ούτε και με τα ιδεολογικά μπάζα προηγούμενων κρατικιστικών κατασκευών. Οι παλιές ιδέες και τα παλιά σύμβολα δεν κάνουν κλικ στην ευρύτερη κοινωνία, όσο και να κοκκινίσει – σαν την ιαπωνική σημαία – ο πράσινος ήλιος.
Αλλά και όλοι οι υπόλοιποι εταίροι πρέπει άμεσα να εγκαταλείψουν τις λογικές του «μικρομάγαζου» και να ξεκινήσουν την επεξεργασία των ιδεολογικών θέσεων του ελληνικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος. Εάν όμως έχουμε ένα σίκουελ της περσινής Προγραμματικής Συνδιάσκεψης και όχι ιδεολογικές τομές, τότε αυτό δεν θα είναι τίποτε άλλο παρά η επανεμφάνιση του καιροσκόπου πρίγκιπα Τανκρέντι.