Τα ψηφοδέλτια, καθρέφτης των κομμάτων

28 Απρ 2023

Με την παρουσίαση των ψηφοδελτίων επικρατείας ολοκληρώνεται αυτές τις μέρες η κατάθεση των ψηφοδελτίων για τις εκλογές. Η συγκρότησή τους ήταν το αποτέλεσμα μιας μακράς διαδικασίας που επανέφερε στο προσκήνιο μερικές από τις πιο επώδυνες παθογένειες της πολιτικής ζωής της χώρας. Το πολιτικό σύστημα έδειξε ξανά την ανετοιμότητα αλλά και την απροθυμία του να συγκρουστεί με κατεστημένες πρακτικές που οι ηγεσίες των κομμάτων «δεσμεύονται» προγραμματικά να ανατρέψουν ριζικά. Αντίθετα, ορισμένες επιλογές που αφορούν είτε συμμετοχές είτε απουσίες από τα ψηφοδέλτια δείχνουν ότι η διατήρηση των εσωκομματικών ισορροπιών, ανεξαρτήτως πολιτικού κόστους, εξακολουθεί να αποτελεί την απόλυτη προτεραιότητα για την κατάρτιση των συνδυασμών.

Η πανηγυρική αποτυχία της επιχείρησης αποβολής του Πολάκη από τους συνδυασμούς του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ήταν μια ηχηρή υπενθύμιση προς τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι ο λαϊκισμός-πολακισμός είναι συνυφασμένος με το κόμμα του και ότι δεν πρόκειται να απαλλαγεί «αναίμακτα» από τον κύριο εκφραστή του. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν τόλμησε επίσης να μην συμπεριλάβει στα ψηφοδέλτια ούτε και τον ομόφωνα και τελεσίδικα καταδικασμένο Νίκο Παπά, η υποψηφιότητα του οποίου αποτελεί από μόνη της σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία του βασικού προεκλογικού συνθήματος του ΣΥΡΙΖΑ «δικαιοσύνη παντού». Ταυτόχρονα όμως αποτελεί και ομολογία συνενοχής του τότε πρωθυπουργού στην υπόθεση ελέγχου των τηλεοπτικών αδειών.

Από την άλλη πλευρά, ο σημερινός πρωθυπουργός δεν φάνηκε σε καμιά περίπτωση διατεθειμένος να αμφισβητήσει τη συμμετοχή του Κώστα Καραμανλή στα ψηφοδέλτια της Νέας Δημοκρατίας. Τη στιγμή μάλιστα που η κραυγαλέα ανεπάρκεια στην εκπλήρωση την υπουργικών του καθηκόντων, πέραν των τραγικών της συνεπειών, απειλεί και να στερήσει από το κόμμα του από μια δεύτερη θητεία στη διακυβέρνηση της χώρας. Ωστόσο, η - συμπτωματική; - αποχώρηση του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή - σε συνδυασμό με την υποψηφιότητα Αντώναρου με τον ΣΥΡΙΖΑ, έκαναν την παρουσία του πρώην Υπουργού μεταφορών και υποδομών στα ψηφοδέλτια της ΝΔ «υποχρεωτική» για τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Δεν έμεινε βέβαια απαρατήρητη, για δεύτερη διαδοχική εκλογική αναμέτρηση, η ατολμία της δημοκρατικής παράταξης να προχωρήσει σε μια ουσιαστική διεύρυνση των συνδυασμών της με στελέχη του κεντρώου και μεταρρυθμιστικού χώρου, ακόμα και εκείνων που ανέλαβαν στο παρελθόν κρίσιμα κυβερνητικά και άλλα αξιώματα της παράταξης συμβάλλοντας με προσωπικό κόστος στον εκσυγχρονισμό και τη διάσωση της χώρας. Κι αυτό σε μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση από το αποτέλεσμα της οποίας θα κριθούν πολλά όχι μόνο για το μέλλον της χώρας αλλά και για το μέλλον της ίδιας της δημοκρατικής παράταξης που διεκδικεί με αξιώσεις έναν ουσιαστικό ρόλο στο πολιτικό σκηνικό.

Η προσπάθεια των κομμάτων να ξεπεράσουν τα προβλήματα που συνάντησαν και να απαλείψουν τις αρνητικές εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν στη διαδικασία συγκρότησης των συνδυασμών τους με έναν άτυπο ανταγωνισμό για τη συμμετοχή δημοφιλών προσωπικοτήτων από το χώρο της επικοινωνίας, του αθλητισμού και της τέχνης δεν ήταν κατά κανόνα επιτυχείς. Η προηγούμενη εμπειρία έχει αποδείξει ότι η συνεισφορά στην πολιτική και την πρόοδο της χώρας δεν εξασφαλίζεται με μοναδικό προνόμιο το «όνομα» των υποψηφίων. Τη στιγμή μάλιστα που ο λαϊκισμός καιροφυλαχτεί απειλώντας να εμπλέξει τη χώρα σε νέες απρόβλεπτες περιπέτειες.