Στις 12-14 Μαΐου ο Κύκλος Ιδεών του Ευάγγελου Βενιζέλου από κοινού με το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών διοργάνωσαν ένα εξαιρετικό τριήμερο Συνέδριο με τίτλο «Η καμπύλη της Μεταπολίτευσης (1974-2024)». Το μείζον ερώτημα που οι συντονιστές δημοσιογράφοι έθεσαν στους εξαιρετικούς επιστήμονες ήταν το αν και πότε μπορούμε να μιλάμε για το τέλος της Μεταπολίτευσης. Εκεί ο Γιάννης Βούλγαρης και η Χριστίνα Κουλούρη σε μια υψηλού επιπέδου συζήτησή τους μίλησαν για το σπιράλ της Μεταπολίτευσης.
Δεν υπήρχε όμως μόνο μία Μεταπολίτευση αλλά πολλές, οι οποίες και ακολούθησαν διαφορετική πορεία στον χρόνο. Υπήρξε η πολιτειακή Μεταπολίτευση της εδραίωσης της Δημοκρατίας. Αυτή συμπεριλαμβάνει τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, το δημοψήφισμα που κατάργησε τη βασιλεία, το Σύνταγμα του 1975, τη σταδιακή κατάργηση των αυταρχικών ρυθμίσεων, τη νίκη το 1981 του ΠΑΣΟΚ. Πότε ολοκληρώθηκε αυτή; Το 1982 με την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης και την υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου ενοποίηση της ελληνικής κοινωνίας. Ο υπό τον Κώστα Σημίτη εκσυγχρονισμός έβαλε τη χώρα στο κέντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων. Η Δημοκρατία όμως δεν είναι ένα πράγμα που το κατέχεις ή δεν το κατέχεις, αλλά ένα σύνολο σχέσεων. Και οι σχέσεις είναι πάντα ασταθείς, με πισωγυρίσματα. Η σημερινή συγκέντρωση εξουσιών στην εκτελεστική εξουσία (επιτελικό κράτος) το μαρτυρά.
Μια άλλη πλευρά της Μεταπολίτευσης ήταν το δικομματικό σύστημα της εναλλαγής στην εξουσία του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Η παρεμβολή ΣΥΡΙΖΑ το 2012 το ταρακούνησε. Τελείωσε το δικομματικό σύστημα της Μεταπολίτευσης το 2012; Μάλλον ναι, υπ’ αυτή τη μορφή. Σε μια ρευστή εποχή τα κομματικά συστήματα γίνονται κι αυτά ρευστά. Αλλά τίποτα δεν αποκλείει να περάσουμε από τον δικομματισμό στον διπολισμό.
Υπήρχε όμως και η ιδεολογική, η πολιτισμική πλευρά της Μεταπολίτευσης. Εδώ έχουν δίκιο όσοι υποστηρίζουν πως αυτή η πλευρά σημαδεύτηκε από την κυριαρχία των ιδεών και του πολιτισμού της Αριστεράς (μουσική και λογοτεχνία). Εχουν όμως μισό δίκιο, γιατί αυτή η ηγεμονία που συνοδευόταν και από την κυριαρχία του Τύπου ολοκληρώθηκε το 1990 με την εμφάνιση της ιδιωτικής τηλεόρασης και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Με την εμφάνιση όμως την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης η τηλεόραση, που είχε υποκαταστήσει τον Τύπο, υποκαθίσταται με τη σειρά της από αυτά. Το δεν «υπάρχει Αριστερά-Δεξιά» είναι (και) δημιούργημά τους. Από εκεί ήταν εύκολο να φτάσουμε στο αντιπολιτικό φαινόμενο του κ. Κασσελάκη.
Επομένως έχουμε μια πολιτειακή Μεταπολίτευση που τελείωσε το 1982, μια Μεταπολίτευση του κομματικού συστήματος που από δικομματικό έχει οδηγηθεί σ’ έναν μονοκομματικό (ΝΔ) πλουραλισμό και μια πολιτισμική και ιδεολογική Μεταπολίτευση που πλέον κινείται στα μεταπολιτικά μονοπάτια του Τικ-Τοκ. Σε όλες όμως τις φάσεις και τις πλευρές της Μεταπολίτευσης έχουμε σπιράλ αντί ευθειών γραμμών και στάσεις αντί τερματισμών. Βεβαίως καμία χούντα – που τελείωσε το 1974 – δεν απειλεί τη Δημοκρατία. Την απειλεί όμως η απογοήτευση από πολλές από τις λειτουργίες της. Γι’ αυτό και είναι πιο ορθό να μιλάμε για τα πισωγυρίσματα των Μεταπολιτεύσεων.
Πηγή: www.tanea.gr