Το πρόσφατο δημοσίευμα των «New York Times» («Greece’s Epidemic of Racist Attacks», 26/1/12) θα έπρεπε να έχει σημάνει συναγερμό στις Αρχές. Η συντάκτρια Εύα Κόσε, ερευνήτρια της οργάνωσης Human Rights Watch, αποκαλύπτει όσα είδε στην Αθήνα λίγες ημέρες πριν. Περιγράφει μάλιστα την επίθεση που έζησε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης με τη Ράζια, αφγανή ανύπαντρη μητέρα με τρία παιδιά, στο διαμέρισμά της στον Αγιο Παντελεήμονα από ομάδα κουκουλοφόρων. Η Αστυνομία ζήτησε από τη Ράζια να μεταβεί στο Τμήμα για να καταγγείλει το περιστατικό, όπως και έκανε. Και όμως, το διαμέρισμά της δέχτηκε παρόμοιες επιθέσεις τις επόμενες δύο νύχτες. Τη δεύτερη φορά, μάλιστα, άγνωστος προσπάθησε να βάλει φωτιά. Η Ράζια αναγνώρισε κάποιους από τους δράστες. Κάτοικοι της περιοχής επιβεβαιώνουν ότι κουκουλοφόροι συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στην πλατεία. Ολοι τούς ξέρουν, αλλά η Αστυνομία δεν προχωρά σε συλλήψεις. Το δημοσίευμα κάνει λόγο για μια επιδημία ρατσιστικής βίας στην ελληνική πρωτεύουσα. Οι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο μιλούν για «απαγορευμένες» περιοχές. Ομως οι Αρχές δεν μοιάζει να συμμερίζονται τους φόβους για έξαρση της ρατσιστικής βίας. Εξάλλου, τα επίσημα στοιχεία δεν καταγράφουν παρά ελάχιστα εγκλήματα μίσους, μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού.

Το δημοσίευμα προφανώς δεν σήμανε συναγερμό στις Αρχές, αν κρίνουμε από όσα συνέβησαν το βράδυ του περασμένου Σαββάτου στην Αθήνα. Η εκ των προτέρων γνωστή πορεία της Χρυσής Αυγής για την επέτειο των Ιμίων εξελίχθηκε κατά τα ειωθότα. Μέλη της γνωστής νεοναζιστικής οργάνωσης εκτόνωσαν το πληγωμένο εθνικό τους φρόνημα με τον μόνο τρόπο που γνωρίζουν: πετώντας επιβάτες – μετανάστες και μη – έξω από τους συρμούς του Μετρό και ξυλοκοπώντας κάποιους από αυτούς. Η παρουσία των Αρχών Ασφαλείας και μερικές προσαγωγές – χωρίς συλλήψεις – δεν αποτέλεσαν τελικά αποτελεσματικό μέσο αποτροπής της τυφλής «πατριωτικής» βίας.

Εχουμε και άλλοτε αναφερθεί από ετούτη τη στήλη στο ζήτημα της ρατσιστικής βίας. Σε ένα τοπίο ρημαγμένο από την κρίση και από τα μέτρα αντιμετώπισής της, με την κοινωνική συνοχή αποσαθρωμένη, είναι βέβαιο ότι οι αυτόκλητοι προστάτες της «αιματηρής ευταξίας» αποθρασύνονται μέρα με τη μέρα. Στο πλαίσιο αυτό, η αποφασιστική πάταξη των ομάδων του ρατσιστικού περιθωρίου είναι αδήριτη ανάγκη. Δεν μπορεί η Πολιτεία να διατείνεται πως αντιμετωπίζει το πρόβλημα της ρατσιστικής βίας χωρίς να επεμβαίνει αποφασιστικά στο ζήτημα των εξτρεμιστικών ομάδων. Θυμίζουμε πως η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ έχει καταδικάσει τις νεοναζιστικές και ρατσιστικές πρακτικές εξτρεμιστικών ομάδων. Στις πρακτικές αυτές συγκαταλέγονται βίαια περιστατικά με ρατσιστικό κίνητρο, καθώς και η αναζωπύρωση της ρατσιστικής και ξενοφοβικής βίας με στόχους μέλη εθνικών, θρησκευτικών και πολιτιστικών κοινοτήτων ή μέλη μειονοτήτων. Η Γενική Συνέλευση επανέλαβε ότι τέτοιες πράξεις εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 4 της Διεθνούς Σύμβασης για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων και συνιστούν σαφή και προφανή κατάχρηση των ελευθεριών της συνάθροισης και της ένωσης, καθώς και της ελευθερίας της έκφρασης. Ο αρμόδιος ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ μελετώντας τις επιπτώσεις της δράσης των εξτρεμιστικών ομάδων στον ρατσισμό, τις φυλετικές διακρίσεις και την ξενοφοβία, επισήμανε ότι – εκτός από την προφανή περιφρόνηση της απαγόρευσης των διακρίσεων – αποτελούν σοβαρή απειλή για τη διασφάλιση θεμελιωδών δικαιωμάτων, η οποία στην πράξη και υπό ορισμένες συνθήκες αγγίζει την ίδια τη δημοκρατία. Επομένως, η αντιμετώπιση των εξτρεμιστικών ομάδων από την Πολιτεία δεν άπτεται μόνο του ζητήματος της καταπολέμησης της ρατσιστικής βίας, στην οποία συχνά και οργανωμένα οι ομάδες αυτές καταφεύγουν, αλλά της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών.

Υπό το φως των παραπάνω, είναι αδιανόητη απειλή για την κοινωνική γαλήνη να παρελαύνει το εξτρεμιστικό ρατσιστικό περιθώριο στο Κέντρο της πόλης σκορπώντας τραυματίες στο διάβα του, όποια «εθνική αφορμή» και αν επικαλούνται οι επιδρομείς: την επέτειο των Ιμίων, την Αλωση της Κωνσταντινούπολης, τη μάχη των Πλαταιών ή την Κάθοδο των Δωριέων. Οι δράστες κακουργηματικών πράξεων μόνο ως τέτοιοι μπορούν να αντιμετωπίζονται.