Οι συζητήσεις για τα μνημόνια, την κεντροαριστερά και τις προσεχείς εκλογές (τι θα κάνουμε;) έχουν τεράστιο ενδιαφέρον και οι σχετικές παρεμβάσεις (Βαλντέν, Ματσαγγάνης, Μπίστης κ.ά) έχουν και το μέγα χάρισμα του ορθού λόγου, που δεν ήταν και δεν είναι μονοσήμαντος.
Δεν απαντούν όμως σε ένα τραγικό ερώτημα, που μας το θυμίζουν αυτές τις τελευταίες ημέρες: βρέθηκαν άνθρωποι (τους λυπάμαι) που αποφάσισαν επίδομα ανεργίας 350 ευρώ και άλλοι που υπέγραψαν την σε θάνατο καταδίκη των ταμείων συντάξεων, με το κούρεμα των ομολόγων που υποχρεωτικά αγόρασαν με τα αποθεματικά τους. Βρίσκονται άνθρωποι που οργανώνουν την κοινωνική απελπισία με τους μισθούς τού ιδιωτικού τομέα. Αλλά δεν βρέθηκε κανείς ως τώρα που να
μας πει γιατί το έλλειμμα του Δημοσίου αυξάνει, οδηγώντας σε νέα «μέτρα», όπως αυτά που όλοι προβλέπουν για τον προσεχή Ιούνιο. Και γιατί ουσιαστικά καμιά από τις μεταρρυθμίσεις που θα έπρεπε να είχαν προχωρήσει εδώ και σχεδόν μία δεκαετία (και βάλε), ακόμα και όταν «αποφασίστηκε» στα χαρτιά, έμεινε στα ζητούμενα κι ας ήταν όρος όχι μόνο του μνημονίου, αλλά και της πιο απλής λογικής.
Λάθος υπολογισμοί; Λάθος πολιτικές; Λάθος τί; Λάθος σε τί; Λάθος ποιος: η Τρόικα, η Μέρκελ ή οι υπουργοί μας, ή οι απεργοί, ή η αριστερά, ή οι αγανακτισμένοι;
Το κεντρικό αδιέξοδο αυτό είναι: α) αδυναμία περιορισμού των ελλειμμάτων. Και το δευτερογενές, που εξηγεί τόσα, είναι ότι παρά τις μέγιστες θυσίες των πολλών, οι τιμές συνεχίζουν την άνοδό τους και δεν είναι μερικές πατάτες Θράκης που θα λύσουν το πρόβλημα. Δευτερογενές, αλλά τεράστιο, είναι επίσης το πρόβλημα με τις συντεχνίες του θράσους (δικηγόροι, φαρμακοποιοί, εισαγωγείς και άλλοι) που έφτασαν ως το μέγα ψεύδος της επικινδυνότητας των γενόσημων φαρμάκων (κατασκευάζονται, λένε, σε αποθήκες στο Πακιστάν ή στην
Αφρική), ενώ σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες έχουν τη θέση τους στα φαρμακεία και στα νοσοκομεία χωρίς να κινδυνεύει κανείς, εκτός από τους φαρμακέμπορους για τα υπερκέρδη τους. Και τι μας λέει ότι αν υπάρξουν αναπτυξιακά μέτρα, τα όποια κεφάλαια της χρηματοδότησής τους δεν θα πάνε να συναντήσουν τα όσα φαγώθηκαν ως την κρίση; Δεν ξέρω αν το μάθατε, αλλά οι μισοί από τους «ενοικιαστές» χώρων στο Ελληνικό, είναι εκεί χωρίς συμβόλαια και χωρίς άδειες…
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με τα «μέτρα» έγινε στάχτη η ανάπτυξη, χωρίς να ισορροπηθούν τα δημόσια οικονομικά. Ναι, αλλά ποια άλλα μέτρα θα έπρεπε να παρθούν για να αλλάξει κάτι; Μια πρώτη απάντηση, μοιάζει αυτονόητη: ο περιορισμός των δημόσιων δαπανών.
Πώς; Μα, με μαζικές απολύσεις, λένε πολλοί και σε ένα μόνο έχουν δίκιο: ότι έγιναν λίγες απολύσεις κατά τα δύο τελευταία χρόνια και παραδόξως πολλές προσλήψεις. Όμως, οι πολλές απολύσεις, και σε μεγαλύτερη ακόμα ύφεση θα οδηγούσαν και σε νέο περιορισμό των εσόδων του κράτους.
Θα είχε μέγα ενδιαφέρον μια συγκεκριμένη συζήτηση για το θέμα και τα
αδιέξοδα, για την απίστευτη αδυναμία του κράτους να πειθαρχήσει στα όσα επιτάσσουν οι καιροί και για την ακόμα πιο απίστευτη αδιαφορία των πολλών για τα αίτια αυτής της αδυναμίας. Που φυσικά οδηγεί στους πιο επικίνδυνους φαιούς και μη «-ισμούς». Χωρίς αυτή τη συζήτηση και τις λύσεις στις οποίες θα μπορούσε να οδηγήσει, καταντάει ανιαρή και συνάμα ανεδαφική κάθε αναζήτηση προοδευτικής πολιτικής.