Τέσσερεις μήνες ατελέσφορων διαπραγματεύσεων έφεραν την Ελλάδα σε πλήρη αδιέξοδο και πολύ κοντά στην ολική καταστροφή.Τα λάθη, συμπεράσματα , διδάγματα των τεσσάρων μηνών :
- Η πολιτική λεγόμενη διαπραγμάτευση που τόσο διακαώς επεδίωκε η ελληνική πλευρά ως υποκατάστατο της τεχνοκρατικής – υποτίθεται – διαδικασίας και κανόνων έγινε. Αλλά, αντίθετα με ό,τι προσδοκούσε η ελληνική κυβέρνηση, απέδωσε δυσμενέστερα αποτελέσματα. Οδήγησε σ’ένα πολύ αυστηρότερο σχέδιο προτάσεων που είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτό. Ο λόγος γι’αυτό είναι απλός. Η πολιτική διαπραγμάτευση δεν υποκαθιστά, δεν παρακάμπτει και δεν ακυρώνει την πραγματικότητα των αριθμών και δεδομένων. Η πολιτική διαπραγμάτευση θα μπορούσε να γίνει σε διαφορετικό timing και διαφορετικό πλαίσιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα έχει μέχρι σήμερα αποτύχει να φέρει για συνολική πολιτική συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το ελληνικό ζήτημα.
- Ο χρόνος εργάζεται εναντίον μας. Με άλλα λόγια, κάθε μέρα, εβδομάδα, μήνας που περνά καθιστά τη διαπραγμάτευση δυσκολότερη για την Ελλάδα και, το κυριότερο, προσθέτει στην agenda νέα θέματα και νέες απαιτήσεις από πλευράς δανειστών (Θεσμών) που στα αρχικά στάδια δεν είχαν τεθεί καθόλου. Αυτό συμβαίνει πρωτίστως γιατί η παράταση της αβεβαιότητας οδηγεί σε διεύρυνση του δημοσιονομικού κενού (εκτιμάται ήδη σε 3,5 δις ευρώ από 2 δις αρχικώς) με αποτέλεσμα να ζητούνται νέα μέτρα για την κάλυψή του. Φαύλος κύκλος δηλαδή. Επιπλέον, με την πάροδο του χρόνου η Ελλάδα όχι μόνο δεν κερδίζει συμμάχους και υποστηρικτές στη διαδικασία αλλά μάλλον χάνει, κάτι που επίσης δυσκολεύει τη διαπραγμάτευση
- Το κόστος της «μη συμφωνίας» αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο σε σχέση με το κόστος οποιασδήποτε συμφωνίας όσο επώδυνης και αν είναι. Και αυξάνεται γιατί η απουσία συμφωνίας πλήττει την πραγματική οικονομία η οποία έχει εισέλθει σε ύφεση. Εντείνει την αβεβαιότητα, κάτι που εκφράζεται και με την απόσυρση των καταθέσεων από τις τράπεζες, ενώ φέρνει πιο κοντά το ενδεχόμενο ενός ατυχήματος που μπορεί να οδηγήσει σε εξαιρετικά δυσάρεστες συνέπειες.
- Απουσία συνεκτικότητας στρατηγικής. Οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ότι η ελληνική στρατηγική εξακολουθεί να στερείται συνεκτικότητας και αποτελεσματικότητας. Είναι αξιοσημείωτο ότι σ’ένα τόσο κρίσιμο στάδιο διαπραγμάτευσης το Υπουργείο Οικονομικών εμφανίζεται να απουσιάζει από τη διαδικασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ θα έπρεπε να «οργώνει» τις Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Οι λόγοι γι’αυτό είναι γνωστοί και σχετίζονται με την ηγεσία του Υπουργείου. Εκδηλώνονται ενέργειες που εύλογα προκαλούν ερωτηματικά εάν υπακούουν σε κάποιο σχεδιασμό. Παραδείγματος χάριν, τι ακριβώς θετικό προσέθεσε στη διαπραγμάτευση το πρόσφατο άρθρο του Πρωθυπουργού στη Le Monde; Φοβάμαι τίποτα. Μάλλον το αντίθετο.
Όλα τα παραπάνω οδηγούν στο συμπέρασα ότι «το γοργόν και χάριν έχει», συμφωνία με το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τη χώρα. Και για να γίνει αυτό ήρθε η ώρα η του Eurosummit( διάσκεψη κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης) το οποίο δεν θα τεματισθεί παρα μόνο με την επίτευξη συμφωνίας.